Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

ode-áize, ode-aizía. (c). izena. Ekaitzaren aurreko haizea.. Sin. ostaize.
ode-arte. (-). izena. (Eibar.) Claro..
ode-éuri, ode-euríxa. (c). izena. Lluvia de tormenta.. Ode-eurixak daukana zera da: igual emen egundokuak eitteittuala ta emendik bi kilometrora bapez.. Pluralean ere bai: Ode-euri edarrak ein zittuan atzo. . Sin. trumoi-éuri.
ode-kanpai, ode-kanpaia. (c). izena. ORE-KANPAI. Ekaitza zetorrenean jotzen zen kanpaia.. Ore-kanpaiak asi ziranian ekaitzan barri emoten, estutu zan gure parejia. (SM Ezten). .
ode-láiño, ode-láiñua(k).. (-). izena. Nube de tormenta.. Ik. ode-tóntor.
ode-lauso, ode-lausua. (-). "Nube alta y ligera, cirro.   Hode ariñak, eguzkixari traba pixkat egitten detsenak, baiña eguna illundu barik eta euririk ekarri barik." (SB Eibetno). .
obedíente, obedíentia. (a). adjektiboa. Obediente.. Oso mutiko obedientia da. .
nolabaittéko. (-). Ik. zelabaittéko.
norberan ez egon. (c). esapidea. Norberarengan, norberaren esku ez egon.. Trankill egoteko esaten doste, baiña ori eztago norberan eta..
norberán kóntura. (b). A cuenta propia. . Gaur egunian iñor eztoia noberan kontura taillerra ipintzera./ Autobusa ta hotela ajentziak ipintzen dau ta beste guztia norberan kontura.
norberána eiñ. (c). esapidea. Norberarena egin.   Hacer lo que le interesa a uno, egoístamente.. Askoi, norberana eiñ ezkero bestienak pito bat ardura dotsa. .
norberandu. (-). aditza. "Norberarengana ekarri, norberaren interesetara jendea konbentzitu.. Taldetan beti egoten da norberantzen daben jendia." (Lar Antz). .
norberanísmo, norberanismúa. (c). izena. Frankismoaren amaierako eta ondorengo urtetan asko eztabaidatzen zen sozialismoa, kapitalismoa, komunismoa, eta horrelako gauzez. Baina askok zion hemen zegoena "norberanismua" zela: "Lenengo norberana aurrera etara eta bestiak allakuidaos".   Término humorístico surgido en la época de la transición para denominar el sistema o tendencia vigente: el egoísmo.. Sozialismua, ta sindikalismua ta kristua; amen dagona norberanismua dok, norberanismua, lenengo norberana eiñ eta bestiak izurrau daittiela.. Baliteke gaur egun ia ahaztua egotea, sortzen den argota eta gisa honetako hitzak galtzera egiten dutelako giro faltaz. .
nórde, nórdia. (d). izena. Viento del Noroeste.. Nordiak joten dau ta laster da eurixa.. Elosun bada auzo bat, Osintxu aldera begira dagoena, Norde-auzua edo Norde-baztarra izenekoa.. Ik. ipar. Nordian argitasuna eta pobrian arrotasuna, berdintsuak, . (-). esaera. (Eibar., Elgeta.) Biak eskaxak. (SM Ezten). ..
Nordian argitasuna eta pobrian arrotasuna, berdintsuak. (-). esaera. (Eibar., Elgeta.) Biak eskaxak. (SM Ezten). .
norgéixagoka. (d). adberbioa. NOR GÉIXAGOKA. Nor gehiagoka, desafioka.   Desafiando.. Bi hitzetan esana entzun dugu bakarrik: An zebillen nór géixagoka..
nórmal. (-). 1. nórmal, normála. (a). adjektiboa. Normal.. Asarre dago, normala dan moduan./ Ezta persona normala.. Ik. natural.. 2. nórmal, . (a). adberbioa. Con normalidad.. . Baita, "ez ondo eta ez gaizki": normal. . . normalían ibílli, . (c). esapidea. Lan orduketa ohizkoan jardun, goiz eta arratsalde, alegia.   Trabajar de mañana y tarde.. Len iru errelebotan ibilli nitzuan, baiña oiñ normalian najabik./ Goizez, atsaldez, errelebuan, normalian... danetik ibilitta najaok. . Ik. errélebo.. . normalían, . (b). adberbioa. Normalmente.. Nik normalian eztot armozatzen./ Normalian ezta olako uskerixa bateaittik asarretu izan. ...
1. nórmal, normála. (a). adjektiboa. Normal.. Asarre dago, normala dan moduan./ Ezta persona normala.. Ik. natural.
norberan burua erakutsi. (c). esapidea. Nork bere burua nabarmendu. .
norbéra. (b). izenordaina. NOBERA, NORPERA. Cada uno, uno mismo.. Norberak ikusi bia dau bere buruakin ze eiñ./ Bestiak gaixki darenian nobera be ezta gustora egoten./ Dana norperak bakarrik ein biar. Enr./ Markak belarrixan bai, ori noberan errebaiñukua bada. Luis. Hiruretatik Bergaran NOBERA izango da agian esanena.. norberána eiñ, . (c). esapidea. Norberarena egin.   Hacer lo que le interesa a uno, egoístamente.. Askoi, norberana eiñ ezkero bestienak pito bat ardura dotsa. .. norberán kóntura, . (b). A cuenta propia. . Gaur egunian iñor eztoia noberan kontura taillerra ipintzera./ Autobusa ta hotela ajentziak ipintzen dau ta beste guztia norberan kontura.. norberan ez egon, . (c). esapidea. Norberarengan, norberaren esku ez egon.. Trankill egoteko esaten doste, baiña ori eztago norberan eta... norberan burua erakutsi, . (c). esapidea. Nork bere burua nabarmendu. ..
norbaitt izan. (c). esapidea. Norbait inportantea edo errespetuzkoa, izan.. Poliziak saludua ein ddotsa ta ori be izango da norbaitt./ Biar ero etzi norbaitt izan nai dabenak estudixau ein bia dau. .
nólanai. (c). adberbioa. Edozela.   De cualquier manera.. Pelotia ezkerrez, eskumaz, nolanai joten dau.. Testuinguru batzuetan «de mala manera». Ezin dda ikastolara joan etxeko lanak nolanai eindda. Sin. edozein modutan.. Sin. edozéla.
nólanaiko. (c). izenlaguna. Edozein modutakoa, arrunta.   Corriente, ordinario.. Aura sonbreruakin da bastoiakin ibiltze zuan. Ez pentsau nolanaikua zanik. . EZ IZAN NOLANAIKUA, ia beti. Arrunta ez izan, dotorea edo berezia izan. Ezezko esaldi adierazkor edo ironiazkoetan, batik bat. Orrek eztittu nolanaiko mozkorrak arrapatzen.. Sin. edozeláko.
nono, nonúa. (d). izena. (haur hizkera.) (Oñati.) Ardia. (haur)..