. áiziak artu . (c).
Laburpena
áiziak artu. (c). esapidea. AIZIAK ERABILI, EUKI, IZAN; AIZIEKIN IBILI. Handikeriazko edo fantasiazko asmoak buruan izan.   Llenarse de veleidades, fantasiosos proyectos, etc.. Egundoko aiziak artu zittuan loterixia tokau jakonian./ Aixiak darabiz etxetik kanpora iges eitteko. (Etxba Eib)..
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
. áize .
Laburpena
áize. (-). (Angiozar.) AIXE (ANG., LEIN., EIB.), AXE. 1. áize, aizía. (a). izena. Viento.. Gaur eztabill aizeik.. Haizea «ibilli» egiten da.. Ik. amillan, atxbítarte égoe, gaillégo áize, matákabras áize, gose-áize, mendébal, nórde, ípar, napár-égoe. . Aizia otza dago, baitta illun ere; joan ere nai nuke, baitta egon ere, . (-). esaera. "Dena egin nahi, baina ezin aukeratu zer egin." (Lar Antz). .. . Aizia buruan eta ibilli munduan, . (-). esaera. (Lar Antz). Pertsona haizetsuei esan ohi zaie, umorez. .. . aizía ártzera biáldu, . (b). esapidea. Mandar a tomar viento.. Aprobau zebanian aizia artzera bialdu zittuan liburuak. . Sin. kakatára bialdu.. . aiziekin ibili, . (-). . 2. aiziekin ibili, . juanmartin. (-). esapidea. . Ik. áiziak artu.. 1. aiziekin ibili, . juanmartin. (c). Gogoekin ibili.. Taberna bat ipintzeko aiziekin dabil aspaldittik.... . aizia emun, . (-). . 2. aizia emun, . juanmartin. (c). esapidea. Bidea edo adorea eman.. Lendik pe eztauka besteik buruan, eta zuk aizia emoixozu gaiñera... 1. aizia emun, . juanmartin. (c). esapidea. Bururatu, gogoak eman.. "'Edurra dator Naparruatik' kantatze giñuan aizia emute zoskunian." (Lar Antz)... . áiziak artu, . (c). esapidea. AIZIAK ERABILI, EUKI, IZAN; AIZIEKIN IBILI. Handikeriazko edo fantasiazko asmoak buruan izan.   Llenarse de veleidades, fantasiosos proyectos, etc.. Egundoko aiziak artu zittuan loterixia tokau jakonian./ Aixiak darabiz etxetik kanpora iges eitteko. (Etxba Eib)... . aizía etara, . (c). du aditza. Haizea korritzen hasi.. Aizia etara dau eta bentanak ixtera noia. ... 2. áize, aizía. (c). izena. Gogoa, adorea.. Baiñe lenengotik pe haixe haundik barik juen nitzuan ta hamalau urteaz profesionalera juen nitzuan. (AA ArrasEus, 198. o.).. 3. áize, aizía. (b). adjektiboa. (despektiboa.) Buruarina, txoriburua, haizetsua.   Casquivano, -a.. Zure alaba ori aize xamarra da.. Sin. aizetsu.. 4. áize, áiziak. (b). izena. Ume txikiek, haur jaioberriek, batik bat, izan ohi dituzten aupezak, negarra edo loa galtzea ekartzen dietenak.   Flatos. Ventosidades que muy a menudo tienen los niños pequeños y por las que se sienten muy molestos hasta expulsarlas.. Gure txikixak eztosku lo eitten laga aiziak bota dittuan arte./ Ola negarrez jarduteko aiziak eukikoittu...
Ezaguera
Daturik ez
2. aizáu . (c).
Laburpena
2. aizáu. (c). du aditza. Notizia bat, -jakitea komeni ez dena, gehienetan,- barreiatu.   Aventar alguna noticia o asunto, generalmente cuando ésta convendría ser silenciada.. Ik ixilik gordetzeko esaixok eta ikusikok; laster aizauko jok erri osuan..
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Hurrenkera
2
. aizáu .
Laburpena
aizáu. (-). AIZATU. 1. aizáu, . (b). da aditza. Haizatu. Haizez bete ganadua eta lehertzeko zorian jarri.   Hincharse el ganado.. Beixai arbi-atala trabau jako eztarrixan da aizau ein dda. Betenaixuai diar ein biako jako./ Aizautakuan emoten jakon, jaboia urtu balde baten ero ta sartu aotik jaboi-ura, al danik kargauena. Bikarbonatua ta geruao etorriko zien. Eta goma bat estegorrittik, estegorrira barik brantzara sartu, zaku-aundira aiziak etaratzeko, ori be eitten jakon. Don.. Jaboi-ura, bikarbonatoa eta tuboaz gain beste laugarren sistima bat ere erabiltzen zen haizatutako ganadua oneratzeko: béixa zúlatzekua: (tubo bat zuan punta zorrotzakin. Don.) urdailetik sartzea. Gurean beixak zulatzeko eztena deitzen zitzaion... 2. aizáu, . (c). du aditza. Notizia bat, -jakitea komeni ez dena, gehienetan,- barreiatu.   Aventar alguna noticia o asunto, generalmente cuando ésta convendría ser silenciada.. Ik ixilik gordetzeko esaixok eta ikusikok; laster aizauko jok erri osuan...
Ezaguera
Daturik ez
. áixkora-búru , áixkora-burúa . (b).
Laburpena
áixkora-búru, áixkora-burúa. (b). izena. Aizkoraren atzeko aldea.   Parte posterior, la opuesta al filo, del hacha.. Aixkora-buruakin sartu nittuan iltzak maillukaik eneukan da.. Azen.: aixkóra-búru ere bai.
Ezaguera
Nahiko ezaguna
Forma mugatua
áixkora-burúa
. áixkora-bégi , áixkora-begíxa . (d).
Laburpena
áixkora-bégi, áixkora-begíxa. (d). izena. Aizkora kirtenarendako zuloa.   El orificio de mango del hacha.. Zenbat eta kerten senduaua, aixkora-begi zabalaua./ Aixkora-begixa nasaittuta dauka itxuria, ta kertenak urten eitten dotsa.. Azen.: aixkóra-bégi ere bai.. Ik. laixá-bégi, begi.
Ezaguera
Ia galdua
Forma mugatua
áixkora-begíxa
. áixkora-áo , áixkora-áua . (b).
Laburpena
áixkora-áo, áixkora-áua. (b). izena. El filo del hacha.. Arri gaiñian jardun zeban mutikuak eta aixkora-aua akatsez beteta laga zeban.. Azen.: aixkóra-áo ere bai..
Ezaguera
Nahiko ezaguna
Forma mugatua
áixkora-áua
Subscribe to Bergarako euskara