Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

1. akordaualdi, akordaualdíxa. (c). izena. Zerbait oroitzen deneko aldia.. Urrengo akordaualdixan garbittuizu garajia..
2. akordaualdi, akordaualdíxa. (c). izena. Obesioaldia, zerbait modu obsesiboan gogoratzen deneko denbora.. Seme-alabak kanpuan dienian eta eztabenian deitzen, eta olakuetan, gure ama ziero nerbixuak jota egoten dok. Akordaualdixa daukanian eztok giro izaten aren inguruan..
akordéoi, akordeóia. (b). izena. Eskusoinua.   Acordeón. . Ik. eskúko sóiñu.
al. (c). Esaleak aditzaren ekintza gertatzea nahi duela adierazten duen partikula.   Partícula que expresa el deseo de que se produzca la acción verbal.. Beintzat biar egualdi ona eingo al dau, bestela edarrak gare./ Etorriko al da panaderua, bestela eztakitt ze jan bia doun./ Ez al dou beintzat iñoi diru-eske joan biarrik izango./ Oiñeztarrixak erdibittuko al au.. Aditza beti gertakizuneko aspektuaz: -go, -ko..
akorduan izan. (-). esapidea. Akorduan izan. Gogoan izan.. Akorduan izan mezetara joan bia dozuna..
akostunbrau. (a). da aditza. Ohitu.   Acostumbrarse.. Lanera akostunbratzeke nago.. Sin. óittu. Ik. usáu.
akúlu, akulúa. (a). izena. Ganaduei eragiteko puntan iltze zorrotza duen makila.   Aguijada, aguijón.. Urritz makillak erabiltzen die akuluak eitteko.. komentario 1 akúlu-púnta, akúlu-púntia. (b). Akulu-eztena.. Ondoraiño sartu zotsan akulu-puntia.. Sin. akulugáiñ..
akúlu-púnta, akúlu-púntia. (b). Akulu-eztena.. Ondoraiño sartu zotsan akulu-puntia.. Sin. akulugáiñ.
akulugáiñ, akulugáiña. (d). izena. Akulu-punta. . Ik. akúlu.
akulukára, akulukaría. (a). izena. Akulu kolpea edo akulu-eztenkada.   Golpe o puyazo de aguijón.. Egundoko akulukarak emon zotsan irixai..
akululári, akulularíxa. (b). izena. Idi probetan idiak arreatzen dituena.   El que arrea a los bueyes en las pruebas.. Iri probetan alde aundixa dago akulularixa zelakua dan..
al izan. (a). du aditza. Ahal izan.   Poder. Al baldin bozu, goiz etorri zaitte./ Al zeban guztia ein zeban gixajuak, baiña alperrik.. Jende gehienak, al a laburraz ahoskatzen du, baina a luzeaz edo aal ere entzun daiteke..
alabátzako, alabátzakua. (d). izena. Alaba ordekoa.   Hija adoptiva.. Alabatzakua izan arren maittiena eben. (Etxba Eib).
aittá sántu, aittá sántua. (a). izena. El Papa.. Norbait patxada handiz eta ezer egin gabe ikusten denean, honela egin izan zaio errieta: Mobidu ari ortik, aitta santuan moduan egon barik/i..
aldats, aldatsa. (b). izena. (Eibar.) Aldapa.   Cuesta.. Gatza gaiñerako aldatza, latza. (Etxba Eib). .
aizé-búrruka, aizé-búrrukia. (b). izena. Ekaitz baten aurretxoan edo, egon ohi den haize desberdinen arteko borroka.   Pugna entre vientos de dirección diferente, que se da generalmente antes de las tormentas.. Egundoko aize-burrukia dago ta danbarradan batzuk entzun biarrian izango ga..
aitóna bédar, aitóna bedárra. (d). izena. botanika Agrimonia eupatoria. Agrimonia. Behetik gora, sailean, ale txikiak izaten ditu. Katarroa biguntzeko erabiltzen da gehienbat, eta hortik datorkioke izena. Zenbaitek badirudi zan bedarrari ere horrela deitzen diola. Azaldu beharrekoa da aittajauna esaten dela Bergaran, eta ez aitona. .
áitta, áitta. (a). izena. Aita.   Padre. .
aitta puntáko. (-). 1. aitta puntako, aitta puntakúa. (b). izena. Aita ponteko.   Padrino.. Nere aitta puntako, Idurixoko Xanti.. Ik. ama puntáko.. 2. aitta puntáko, aitta puntakúa. (c). izena. Babeslea.   Protector, padrino (zentzu ironikoan).. Gerrara be aitta puntakuak zeuzkenak joan barik gelditzen zittuan./ Bixkor urten dau kartzelatik. Aitta puntako onak izango zittuan...
2. aitta puntáko, aitta puntakúa. (c). izena. Babeslea.   Protector, padrino (zentzu ironikoan).. Gerrara be aitta puntakuak zeuzkenak joan barik gelditzen zittuan./ Bixkor urten dau kartzelatik. Aitta puntako onak izango zittuan..
1. aitta puntako, aitta puntakúa. (b). izena. Aita ponteko.   Padrino.. Nere aitta puntako, Idurixoko Xanti.. Ik. ama puntáko.
beittu baten. (-). esapidea. A primera vista.. Beittu baten ondo bizi da. (Lar Antz) .
2. apárte. (b). adberbioa. Bereizirik, bakarrik. . apárte lága, . (b). Berezita utzi.. Sagar ustelak aparte laga. .. apárte éuki, . (b). Berezita izan.. Kajako diruak aparte dauzkat. .. apárte ártu, . (b). Norbait taldetik aldendu, hitz egiteko edo. . Neskatillia aparte artu neban da gauzak garbi esan notsan...
2. baba, babía. (b). izena. Ampolla que se levanta en la piel.. Atxurran jardun dot eta babiak urten dost eskuan./ Zapata barrixak babak etaratzen doste. .