adjektiboa
- 4. lotu, lotúa. (c). adjektiboa. Sujeto, -a.. Oso lotua da basarriko lana./ Tabernia baiño gauza lotuagoik eztago.. Ogibideez ia beti. .
- lúze, luzía. (a). adjektiboa. Largo, -a (tanto en espacio como en tiempo).. Egun luzia gaurkua./ Luzegixa da makilla au. . komentario 1 matxinkalaiña baiño luziaua, . (d). esapidea. (Oñati.) "Se dice de una raíz larga que no se puede sacar." (Izag Oñ). .. luzían, . (c). adberbioa. Luzeeraz. De largo.. Luzian etxuat esaten, baiña zabalian Bergako frontoia beste badala..... lúzetara, . (b). adberbioa. A lo largo, longitudinalmente.. Frontoian mutikuak luzetara jokatu biarrian zabaletara jokatzen zeben./ Eztakitt erretratua luzetara ala zabaletara etara.. Ant. zábaletara.. luzeráko, . (b). adberbioa. Denbora askorako.. Uste dot luzerako izango dala gaurko afaixa./ Arnasia estutzen asi jako eta ointxe ezta luzerako... luzéra, . (c). adberbioa. A largo tiempo. . HIESak eztau derrepente iltzen baiña luzera bai./ Oinddio ondo gabittz baiña eztakitt luzera ze pasauko dan... lúze joan, . (c). esapidea. Denbora asko iraun.. Gaurko juntia luze joango da ta ez nere zaiñ egon./ Udan basarrixan egunak luze joaten die. .. lúze jausi, . (c). esapidea. LUZE BOTA, EGON. Pertsona bat lurrera jausi, bota, edo etzanda lurrean egon.. Zuri-zuri jarri zuan eta luze jausi zuan danon aurrian./ Muturreko bat emon da luze jausi zuan./ An jeuan elizpian luze, lo-korrosa baten. .. lúze izan, . (c). da aditza. Medir de largo.. Uberako frontoia ogei metro da luze eta bost zabal. .. lúze irítzitta égon, . (c). esapidea. Norbaiten edo zerbaiten zain urduri edo aspertuta egon asko berandutzen delako.. Etxera noia, oiñezkero ama luze iritzitta egongo da ta./ Etorri za? Luze iritzitta genden ia. ..
- luzénka, luzenkía. (c). adjektiboa. LUXÉNKA, LUZEXKA. Alargado, -a.. Rugbyko baloia ezta borobilla luzenkia baiño./ Mendia baiño ostro zorrotxauakin, luxenkia, mendafiña. Don. .
- 1. madarikatu, madarikatúa. (b). adjektiboa. (adierazkorra.) Maldito, -a, puñetero, -a.. Txakur madarikatu orrek eztosku lotan laga./ Pasauko al da krisis madarikatu au. . Sin. madarigaiñeko, -ue. (Leintz)..
- 2. maiñoso, maiñosúa, -ía. (c). adjektiboa. Esku onekoa, eskutsua. Habilidoso, -a, manitas.. Mozkorra ta nai dan dana izangok, baiña oso maiñosua dok aura lanian.. Sin. esku onéko, eskutsu.
- maiñóso, -a. (-). adjektiboa. 1. maiñoso, maiñosúa. (b). adjektiboa. Mañoso, -a, llorón, -a.. Maiñoso negargarri bat eindda dago zuen mutikua. . Ik. maiñóntzi.. 2. maiñoso, maiñosúa, -ía. (c). adjektiboa. Esku onekoa, eskutsua. Habilidoso, -a, manitas.. Mozkorra ta nai dan dana izangok, baiña oso maiñosua dok aura lanian.. Sin. esku onéko, eskutsu..
- máistrona, miástronia. (c). adjektiboa. Maestrona, mandona.. Ondo ezautzen jonat eta maistrona majua don aura. Aindduko jon dabillen lekuan. .
- 1. maitte, maittía. (b). adjektiboa. Amado, -a, querido, -a.. Nora joango ga, maittia. . maittía-maittía eiñ, . (c). esapidea. (haur hizkera.) Eskuaz igurtzi, norbaiti goxo-goxo eskua pasatu. En lenguaje infantil, frotar delicadamente a alguien; sobre todo en el lugar donde tiene daño.. Zure anaiak belaunian pupu artu dau ta maittia-maitia eiozu./ Etorri ona polittoi, maitia-maittia eingotsut eta. .. maittía izan, . (c). du aditza. Oso estimatu euki, asko maite zerbait edo norbait.. Oso maittia dau bere txamarra zarra./ Zuen neskatillak oso maittia dabe gure mutikua./ Kuadrilla orrek oso maittia dau Infernuko tabernia. .. maittetsu ibili, . (-). esapidea. Maiteminduta ibili.. Oso maittetsu dabitz aspaldi ontan. ..
- 2. maitte, maittia. (d). adjektiboa. Zalea.. Arek dana Elusu zeukan, Elusu maittia zan. (Lar Antz). . ZERBAITEN MAITTIA IZAN..
- 1. maiz, máiza. (d). adjektiboa. Eskastua, ajatua. Jantzi oso erabiliez, batik bat. Se dice sobre todo de la ropa muy usada y ajada.. Erropia oso maixa, maiza zeukan arek. Eskaxa zeukala. Zarra ero, ez beintzet galoso galosua. Klem./ Orrek beti soiñoko barri barrixekin ibiltzen zittuan da gu berriz maiztxuauakin..
- 2. maiz, máiza. (d). adjektiboa. MAIX. Eskasa, kalitate gutxikoa.. Artua opillakin pagau dot. Artua maizaua da, ezta, ba opillakin ba, obiakin, pagau. Ben.. Ik. máiztu, artúa opillákin pagáu.
- 2. májo, májua. (a). adjektiboa. (adierazkorra.) Ona, ederra, galanta. Menudo, -a.. Bazkai majua ein giñuan iñon kontura./ Zartara majua artu najuan arbolatik jausitta./ Kaxkajo majua eindda ago i.. Mugatuan, batik bat. .
- 1. majo, -a, májua, -ia. (a). adjektiboa. Jatorra, sinpatikoa, tratu onekoa. Majo, -a, de trato agradable.. Zelako neska majia dan Eba. .
- 1. makal, makála. (a). adjektiboa. Débil, de poca fuerza, flojo, -a.. Mutikotan neu nintzan burrukan makalena.. makála egon, . (c). esapidea. MAKÁLA IBILLI. Harro egon.. Txal-diruak kobrauta, makala zeuan Andres. .. makalik ibili, . (c). esapidea. Gaixo antzean ibili.. Gure ama aspaldi ontan makalik dabill... makála izan, . (b). esapidea. (adierazkorra.) Ederra izan.. Iñoi esan biarra dauka, makala da ba bera. .. . suerte makala ez izan, . (a). esapidea. Suerte ona izan. ..
- 3. makera, makería. (d). adjektiboa. (Leintz.) "Ganado vacuno de difícil manejar." (Aran Gatz).
- 4. makera, makería. (d). adjektiboa. (Leintz.) "Mujer rebelde y gruñona.. Aukeria daukak aukeria, tokauko jak makeria..
- 1. maláletxe, maláletxia. (b). adjektiboa. (lagunartekoa.) Jenio txarrekoa. Malaleche, persona de mal genio.. Pelotari ona da, baiña malaletxia.. Sin. letxe txarreko..
- malapartáu, malapartáua. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) Aldrebesa (bai lekua, bai pertsona), suerte txarrekoa, gauzak aldrebes irteten zaiona. Se dice, sobre todo, de las personas o parajes abandonados de la mano de Dios.. Familixa orrek suerte malapartaua dauka, gero./ Ondo malapartaua dok gizajuoi./ Paraje malapartauan dago Aizpurutxo. .
- 2. malo. (c). adjektiboa. Txarra. Adinekoek inoiz esaten dute baldintza zentzuko esaldien bukaeran, sententzia moduan: hau edo bestea gertatzen bada, "malo".. Arek astegunian etxetik afalduta ta eskuan purua dabela urtetzen badau, malo./ Gure jefia antiaju beltzekin datorren egunian, malo. . Ik. mútxo.
- 1. malutz, malútza. (c). adjektiboa. Elurra egin berri, eta zapaltzeko ederra dagoenean, "malutza" dagoela esan ohi da. Dícese de la nieve recien caída, esponjosa y agradable de pisar.. Edurra malutz-malutza zeuan. .
- 2. malutz, malútza. (d). adjektiboa. Mardula, bai pertsonak bai edozer gauza. Lozano, -a, robusto, -a.. Malutza? Mardua ero; gazte bat danian normala baiño fuertiaua ero, gizenaua: malutza. Eta erozer gauzagaittik, korrientia baiño aundixaua ero ederraua danian. Perretxikuak pe malutzak, aundixak eta zerak dienian. Musu biribill..., zera danian, maluz-malutza danian, zanpatortia. Klem./ Txapardua esaten jakon erreta jatekuai (gaztaina). Domusantutatik aurrera erreta. Erreta, ez kixkartuta e. Malutz-malutzak itxi, tta oso ederrak. Aniz.. Elurraz entzun daiteke oraindik ere, baina beste guztiaz nekez.. Ik. mardo.
- mamíntsu, mamintsúa. (c). adjektiboa. Mamin asko duena. Carnoso, -a. migoso, -a.. Iztar mamintsuak dauzka arek./ Kiloko ogixa mamintsuaua izeten da.. komentario 1
