adjektiboa
- mostril, mostrilla. (-). adjektiboa. (Antzuola.) Pertsona haundia, potoloa, takarra.. Sin. mostrongo, mostrongona, potril, tronpil, tronpota. (Lar Antz).
- mostrongo, mostrongona, mostrongua, mostrongonia. (-). adjektiboa. "Pertsona haundia, potoloa, takarra.. Sin. potril, tronpil, tronpota..
- 1. motel, motéla. (b). adjektiboa. Flojo, -a, de poca fuerza o garbo.. Sardaua motel samarra dago./ Zelako motela dan mutill ori. .
- 1. motxarda, motxardía. (c). adjektiboa. Neskatilla bizi eta bihurriengatik esan ohi da. Dícese de las niñas revoltosas y de carácter.. Nungua da neskatilla motxarda belendriñ au?.
- 2. motz, mótza. (c). adjektiboa. Harremanetan erraz mozten dena, lotsatia. Corto, -a, tímido, -a, retraído, -a.. Mutill ederra zuan baiña motzaua zera baiño./ Aura dan motzakin kapaz da gorri-gorri jarri tta berbaik pe ez eitteko. .
- mozkórrillo, mozkórrillua. (c). adjektiboa. Borrachuzo.. Mediko ona zuan baiña mozkorrillo samarra. .
- mozkóte, mozkotía. (c). adjektiboa. Pertsona txikia eta zabala. Se dice de las personas achaparradas.. Errezill aldeko mozkote batekin ein juan burrukan. . Ik. txaparróte.
- 2. mozolo, -a, mozolúa, -ía. (b). adjektiboa. Atolondrado, -a, lelo, -a.. Siestan dagola ta ez molestatzeko esan dot, mozoluok alakuok./ Bueno, neska, ez ari izen mozolía. . mozólo-mozólo egon, . (b). esapidea. MOZÓLA-MOZÓLA EGON. Estar como un, -a tonto, -a.. Atsalde guztia aren telefonuan zaiñ pasau jonat mozola-mozola. ..
- mútu, mutúa. (a). adjektiboa. Mudo, -a.. Txikittan danak mutua zalakuan, da oiñ ezin ddabe ixildu. . Ik. San Pedroz kuku, San Martzialez mutu.
- mutúrfiñ, mutúrfiña. (c). adjektiboa. Aho-gozoa. De paladar exquisito.. Jatun txarra dok baiña muturfiña. .
- naastáille, naastaillía. (c). adjektiboa. Gauzak nahastu zalea. Liante, salsero, embrollador.. Naastaillia ba, saltserua dana ero, egixak beti esate eztittuana. Klem./ Ezixok kaso geixegi eiñ ari naastaille utsa dok eta.. Ik. baztar-naástaille.
- 1. nábar, nabárra. (d). adjektiboa. Tono ilunak dituen kolorea. Grisa, marroia...; baita, Klementak dionez, zuria eta kolore ilunak nahasi ere. Pardo.. Bat muturgorrixa, beste bat baltza, beste bat pinttua, beste bat zurixa, beste bat nabarra (ardiak). Igual egongo da nabarra ardik onena kuadrillan. Luis.. Galdu samartua. Katuez entzuten da inoiz.. Ik. nabárka, nabarkóte.
- 1. nagi, nagíxa. (a). adjektiboa. Alferra. Vago, -a, perezoso, -a.. Lanerako nagixa da, baiña ez parrandarako.. Don.k dio nagi gehiago esaten zaiola gizakumeari eta narras emakumeari. Nagixa gizakumia geixao esaten dok. Emakume bat baldin bada ba lanik egin nai eztabena ta zea, ño, narrasa dok oixe. Don. . Sin. alper. Ik. zuri.
- 2. nagi, nagíxa. (d). adjektiboa. Nagikeria. Ez da entzuten honako bi esapideetan ez bada. . Ez da entzuten ondorengo bi esapideetan ez bada.. nágixak etára, . (c). esapidea. Luzaz geldi edo lo egon ondoren besoak zabaldu giharreak tinkatuz. Desperazarse estirando los brazos.. Ala mutikua!, nagixak etara ta jantzi eskolarako./ Eztakitt ze pasatze jatan gaur, egun guztia nagixak etaratzen diardut. .. nagíxak émon, . (d). esapidea. Nagikeriaren mende egon.. Erri aretara aillegau giñanian nagixak emon zoskun da ezkiñuan aurrera segidu. ..
- naiko, naikúa. (-). adjektiboa. Hitz konposantuaren bigarren zati bezala(-NAÍKO, -naíkua) nahi duena, pretenditzen duena.. Barregarri-naiko liburu bat egin dau, baiña graziaik eztaukanak eztauka./ Aundi-naiko etxia dauka, baiña estilo gutxikua..
- náno, nanúa. (c). adjektiboa. Txikia, kaskarra. Pequeño, -a, enano, -a.. Erozeiñ ume nanok jote joskuk adarra./ Benetan nanua dago zuen txakurra. .
- narruaundi, narrúaundixa. (d). adjektiboa. (adierazkorra.) Jatun handia.. I, narruaundi, oinddio eztok naikua, ala?.
- narrúsendo, narrúsendua. (c). adjektiboa. Caradura (zentzurik gogorrenean).. Narrusendo zittal bat egon zan Eibarren mediku.. Ik. arpégigógor. nárru sendúa euki. (c). esapidea. NARRUA EUKI. Tener muchísima cara, pocos escrúpulos.. Politiko geixenak narru sendua dauke. . "Sendo"-k "lodi" esan nahi du Bergaran. Baita NARRU BELTZA EUKI. Baiña orrek narru beltza euki, tta ezek inporta ez. NARRUA EUKI soilik ere bai: Ik daukak narrua ik./ Ire narruakin abarkak pe ein leizkek...