onomatopeia
- tringili eta trangala. (c). onomatopeia. "Ruido que hace el carro cuando está flojo." (Izag Oñ). .
- ttir-ttir. (-). onomatopeia. (Eibar.) "Sonido que produce el afilador." (SB Eibetno)..
- txiki-txaka. (-). onomatopeia. (Eibar.) TIKI-TAKA. "Pelotan egin, indar barik, suabe.. Txiki-txaka esaten da iñoiz, hola pelotan-edo umien moduan dabizenian." (SB Eibetno) .
- 1. txikili-txakala. (c). onomatopeia. Poliki, baina seguru; zaharren moduan edo (ibili).. An ibiltzen da etxe inguruan txikili-txakala, ortuko lantxuak eiñ, arrautzak batu, eta ola. .
- txinbili-txonbolo. (-). onomatopeia. "Umea altzoan hartu edo seaskan umeari lo eragiteko alde batera eta bestera egiten den mugimendua. Gehienek su aurrean egiten zuten.. Tiok su aurrian artu eta txinbili-txonbolo eraitte zoskun umore oneko zeuanian." (Lar Antz). Sin. zinbili-zanbulu. txinbili-txonbolua, . (d). Antzinako lo-kanta baten hasiera:. Txinbili-txonbolua enok ni zorua, sardiña burua baiño obe dok oillua. Klem. . Musika aldatuz errepikatu ohi zan.. Ik. txándorrika..
- txipili-txapala. (c). onomatopeia. (Oñati.) "Andar en el agua. Plisti plasta ibilli." (Izag Oñ).. Sin. plisti-plásta.
- 1. txirri-txirri. (b). onomatopeia. TXARRA-TXARRA, TXIRI-TXIRI (EIB.). Poliki-poliki.. Arek, txirri-txirri, lan ugari eitten dau./ Banoia txiri-txiri, txara txikira txoritxara. (AAG Eibes)./ An ibiltzen da txirri-txirri, txarra-txarra.. Ik. txírriki-txárraka.
- 2. txirri-txirri. (-). onomatopeia. "Ardatzen, burpillen edo goruen zaratia, esate baterako. . Txirri-txirri, badabil gure ama goruetan." (SB Eibetno). .
- 2. txost. (-). onomatopeia. "Meter algo en un sitio." (SB Eibetno). .
- 4. txutxu. (-). onomatopeia. (Eibar.) "Onomatopeya del rumor, del cotilleo." (SB Eibetno)..
- uuu. (-). onomatopeia. "Onomatopeya del viento." (SB Eibetno)..
- zarta-zárta. (c). onomatopeia. Erraz eta ugari hizketan, egiak nahiz gezurrak (batik bat), arrazoiak nahiz zentzugabekeriak, esaten. Voz onomatopeica que indica abundancia y facilidad diciendo verdades, mentiras, razones, etc.. Gizurrak esateittu arek zarta-zarta. Klem./ Arrazoiak zarta-zarta botaittu.. Inoiz entzun daiteke beste testuinguru batzuetan ere: Milla pezetakuak zarta-zarta etara jittuan mai gaiñera. Testuinguru honetan BLASTA-BLASTA da normalagoa..
- zast!. (b). onomatopeia. ZASTA. Gauza zorrotz bat sartzearen onomatopeia. Onom. de meter un objeto afilado.. Sillan jartziaz bat, zast, orratza sartu jata ipurdittik.. Ik. txasta eiñ. zísti eta zásta, . (c). adberbioa. Akulua edo punta zorrotzeko zerbait behin eta berriro sartzen.. Moskito demoniuak dabitz zisti eta zasta. .. zasta-zasta, . (-). . 1. zasta-zasta, . (c). onomatopeia. Gauza zorrotz bat sartzearen onomatopeia. .. 2. zasta-zasta, . (c). esapidea. (lagunartekoa.) Larrujotzearen onomatopeia.. Kotxe barruan jo jotsan zasta-zasta. ...
- 1. zasta-zasta. (c). onomatopeia. Gauza zorrotz bat sartzearen onomatopeia. .
- 2. zasta-zasta. (c). esapidea. (lagunartekoa.) Larrujotzearen onomatopeia.. Kotxe barruan jo jotsan zasta-zasta. .
- zípli-zápla. (b). adberbioa. Bi belarrondoko, bata alde batean eta bestea bestean edo.. Bi belarrondoko emun zostan zipli-zapla. .
- zirrí-zórro, zirrí-zórrua. (d). izena. Arnasa hartzerakoan egiten den zarata txarra. Se dice del ronroneo al respirar.. Pulmoietatik izurrauta dago. Arnasia artzerakuan egundoko zirri-zorrua etaratzen dau. .
- zizípozo, zizípozua. (c). izena. ZIZIPAZA, -IA. /s/ edo /z/ren ordez /c/ ahoskatzen dutenez, eta oro har ahoskera problemak dituztenez "zizipozua" edo "cicipozu" (gazteleraz legez ahoskatuta) dutela esan ohi da. Ceceo. Dícese del defecto de pronunciación que consiste en pronunciar la /c/ española en vez de /s/ o /z/ euskaldunes, o algún defecto similar.. Fernandon anaiak zizipozo demasa dauka. .
- zorro-zorro. (-). onomatopeia. "Sonido del dormir profundo.. Horrek daka osasuna, horrek! Jan ondo eta lo zorro-zorro." (SB Eibetno). .