Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

botikárixo, botikárixua. (b). izena. Boticario.. Botikarixo barrixa etorri da beeko farmaziara. .
1. bótika, bótikia. (a). izena. Medicina.. Botikatan gastatzia baiño obe da angulatan. . Medizina esaten da gero eta gehiago..
2. bótika, bótikia. (b). izena. Farmacia.. Joan zaittez Zabalaneko botikara. . Farmazia dio gaur jende gehienak..
bóta. (-). 1. bota, . (a). du aditza. Echar, tirar.. Irin-fabrika zarra bota biar ei dabe.. Ik. jaurti; txorixak botatzeko moduko berua s.v. bero; tripak bota s.v. tripa.. Ik. tripak bota, txorixak botatzeko moduko berua, jáurti. botaalán, . (c). adberbioa. Lluvia, etc., a cántaros.. Eurixa botaalan ziarduan. . Ik. goixan-béian, ídolas... 2. bota, . (b). du aditza. Devolver lo comido.. Alegiñak eiñ arren ezin neban bota.. Ik. txala eiñ, botaka eiñ.. 3. bota, . (c). du aditza. Ipini, egin, martxan jarri, testuinguru askotan, adibidez, argindarra: Goizian joan da, eta oinddio eztabe argixa bota./ Gero Iberdueron argixa bota giñuan. Edo eraikuntzan: teilatua bota, suelua bota, kuartoiak bota. Teillatuan be biga bat botatzeko ondo; kuartonajia, kapirixuak esate jakona euskeraz, aura be bai ondo. Martin. Edo parranda bat: Egundoko juergia bota giñuan atzo... 4. bota, . (c). du aditza. Abortatu abere batek.. Aurreko aldixan txala bota juan. .. 5. bota, . (-). aditza. (Eibar.) "Crecer setas. Perretxikuak 'hazi' edo 'urten' baino gehixago 'bota' egitten dittu mendixak.. Buztingorri aldiak gehixago botatzen jok Urko aldiak baiño. Beti egon dok perretxiko gehixago Elgeta alderutz." (SB Eibetno) .. 6. bota, botía. (a). izena. Zahatoa.   Bota de vino.. Botia bixkarrian dabela ikusikozu. . botia ximurtu, . (c). esapidea. Ardo asko edan.. Kazarixak zuek? Botia ximurtzen bai abillak... ... 7. bota, botía. (a). izena. Bota de calzar. ..
bóstortz, bóstortza. (d). izena. Aurrean partika eta atzean hiruki formadun egurrezko armazoia duen nekazaritza tresna. Bost hortz luze eta zuzen ditu. Goldatuak apurtzeko erabiltzen zen.   Apero de labranza de cinco púas.. Bostortza e, burdiñaria baiña ortz fijuekin, egurrezkua, ola iru puntara partikiakin eta ortz luziak. Klem./Etzan gurian bostortzik erabiltzen goldatua apurtzeko. Ariakin eitten giñuan. . Burdiñara ere deitzen zaio (Don.k adibidez). Bazen zazpiortza ere, tresna berdina baina handixeagoa. Tresna hauen izen diferenteez aritzerakoan zera esaten zigun Donatok: Guk burdiñaria esaten juau, zuek bostortza, zuek esixa esate jatzue, guk nagiaria, da olaxe izen mordua jazik, bertan e, baiña diferente esateittunak.. Ik. burdíñara.
2. borondate, borondatía. (b). izena. Voluntad.. Norberan aldetik pe borondate puxkat ipiñi bia da. .
2. bordau. (a). aditza. Bordar. Ohazalak, elizako oihalak eta mortajak bordatzen ziren, batik bat .
bórraja lóra, bórraja loría. (c). izena. botanika BORRAJA. Borago officinalis. Borraja.. Oso latza da, guztia ile tentez betea. Ortuan ere lantzen da eta berdura estimatua da. Bestela, udazkenean hazten da bere kasa. Ona omen da txiza egiteko. Sin. asun áza.
borrágoma, borrágomia. (a). izena. BORRAOMA. Goma de borrar.. Borragomia arrapau doste. .
2. borondatetsu, borondatetsúa. (b). adjektiboa. Voluntarioso, -a.. Ezta fubolista ona baiña bai borondatetsua. .
bórla, bórlia. (c). izena. Ohazalei, kaikuei eta abarri apaingarri bezala jartzen zaizkien hariz egindako mototsak edo bolatxoak.   Borla.. Arek eukitzen zittuan puntokruzian einddako bordauak, ta borlak pe bai. Maria./ Borlak, ero narruzkuak badie txipittak pe esate jakue, aurrian ebaitta, borlen moduan ebaitta. Txipittak, narrutxipittak. Don. . Ik. txipítta.
borladun, borladuna. (a). izena. Borlak dituen jantzi edo apaingarria.   Prenda que tiene borlas. .
1. borondatetsu, borondatetsúa. (b). adjektiboa. Eskuzabala, borondate onekoa.   Dadivoso, -a.. Oso gizon borondatetsua zan.. Sin. borondate oneko.
borondatétsu. (-). 1. borondatetsu, borondatetsúa. (b). adjektiboa. Eskuzabala, borondate onekoa.   Dadivoso, -a.. Oso gizon borondatetsua zan.. Sin. borondate oneko.. 2. borondatetsu, borondatetsúa. (b). adjektiboa. Voluntarioso, -a.. Ezta fubolista ona baiña bai borondatetsua. ..
1. borondate, borondatía. (b). izena. Eskuzabaltasuna.   Dadivosidad.. Borondate aundiko andria da; dana dauka emuteko. . Borondate ona edo txarra, batik bat.. Markiña Etxeberriko Joxepa Ramona, ezer ez emoteko baiña borondate ona, . (c). esaera. Norbaitek borondatea bai, baina ematekorik ez duenean esana, trikitixa kopla zaharra gogora ekarriz...
borobill. (-). Ik. biríbil.
borondate oneko, borondate onekua. (b). adjektiboa. Voluntarioso, -a.. Sin. borondatetsu.
borondáte. (-). 1. borondate, borondatía. (b). izena. Eskuzabaltasuna.   Dadivosidad.. Borondate aundiko andria da; dana dauka emuteko. . Borondate ona edo txarra, batik bat.. Markiña Etxeberriko Joxepa Ramona, ezer ez emoteko baiña borondate ona, . (c). esaera. Norbaitek borondatea bai, baina ematekorik ez duenean esana, trikitixa kopla zaharra gogora ekarriz.... 2. borondate, borondatía. (b). izena. Voluntad.. Norberan aldetik pe borondate puxkat ipiñi bia da. ..
borráu. (a). du aditza. Ezabatu.   Borrar .
borréro, borrerúa. (d). izena. Verdugo.. Ordenia emun otxanian borreruak, tornuan uela ipiñi lepotik, tornuai emun buelta, zela itto-ben. Hil. (AA BergEus) .
bosnotz. (-). Ik. errúda.
2. boskantóe,-i, boskantóia. (c). Gaztaina mota. .
1. boskantóe, -i, boskantóia. (c). izena. Barra gorriak dituen sagar mota.   Variedad de manzana de barras rojas..
bost. (a). zenbatzailea. Cinco. Hurrengo hitza kontsonantez hasten bada ez da /t/ entzuten: bos minutu, bos lagun. Bosgarren da arrunta, baina adinekoek boskarren ere bai. Gure aitta izen, boskarrena ero. JJp. . bost orrixan bizi, . (-). BOST ORRIXAN EGON. "Beldurrez.. Frankokiñ bost orrixan bizi giñan, guardazobillak etxian noiz azalduko." (Lar Antz).. Sin. lau gorrixan egon.. bost ardura, . (b). dio-zaio esapidea. Bost axola, axola ez izan.. Bost inporta dotsa ari aman esanak, edo bost inporta dotsa ari aman esanak. ..