Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

ao zatarréko, ao zatarrekúa. (c). adjektiboa. AO ZATAR. Malhablado, -a.. Erdeldun orrek e, ao zatarreko jentia dala, beti maldeziñua ta, zea ta. Don./ Ao zatarra don auraxe be ba, solamentian. . Sin. min zikiñeko.. Sin. mín zatarréko. Ant. mín garbíko.
2. ao, áua. (b). izena. Labana, guraize eta abarren alde zorrotza.   Filo.. Len junguria zan zabala eta maillukia zorrotza, ta maillukiakin etaratzen jakon segiai aua. Don. .
antzúelo, antzúelua. (a). izena. Anzuelo. . Sin. amo (Eib.).
2. anpólai, anpólaixa. (d). adjektiboa. Neska ederrez esan izan da anpolaixan modukuak direla eta horrelakoak. . Neska anpolarixa dago zuen alabia. (Etxba. Eib.)..
aníma, animía. (a). izena. Anima.   Alma.. Pekatuak animia belz-beltz jartze i dabe. . Ik. górputz eta aníma. animiak urten, . (-). . 2. animiak urten, . (c). esapidea. Umetan, zauriren bateko odolarekin batera arimak irteten zuela pentsatzen zuten. . Lotu deigun atzapar ori, arimiak ez deizun urten bertatik ein dozun zaurixakin. (AAG Eibes)... 1. animiak urten, . (c). esapidea. Bere onetik irten.. Animia be erten biarrian etorri zan. (Lar Antz). ...
Andrámai, Andrámaixak. (a). ANDRAMÁIXA AGOSTÚKO. Andra Mari jaiak (abuztuak 15).   Las fiestas de la Virgen de agosto.. Andramaixetan Elgetara juaten giñan.. Egunari berari, Andramai eguna. Adinekoek ANDRAMÁIXA AGOST. Andra mari martikotan sendor gorrixa bizkarrian eta zozokumak orpuan, . (-). esaera. Udaberria goiz etortzen denean esan ohi da. (Lar Antz).. Ik. amábirjiña.. Andramaixa Martiko, ordurarte udia tatiko, andik aurrera betiko, . (c). esaera. Ordurarte uda agertu eta desagertu; gero beti uda.. Ik. tati eiñ.. andramáixa martíko, . (c). El día de la Anunciación de la Virgen. 25 de marzo.. Ik. márti..
andrakúme, andrakumía. (c). izena. Emakumea.. Olako lekutakua il dda; gizakumia da ero andrakumia da. Hil./ Garilotzia esate jako orri. Ebaitzeailliak eta lotzeailliak (sic) izeten die. Batzuk ebagitzen, da andrakumiak jeneralmente atzetik lotzen. Don.. Osintxun eta beste auzo batzuetan oso erabilia adinekoen artean.. Ik. emakúme, andrázko.
andrakóte, andrakotía. (c). izena. (adierazkorra.) Andre handia, tamaina handikoa.. Sekulako andrakotia dago Joxepa. . Ik. gizakóte.
andra-ikuste egun, andra-ikuste eguna. (-). (Leintz.) Haurra jaio eta handik gutxira jaioberriaren etxean auzoko andreek egin ohi zuten bazkaria edo merienda erregaluak eramanez.. Sin. martópill.
andrá-gizon, andrá-gizonak. (a). izena. Senar-emazteak.   Esposos.. Artizko andra-gizonak bakaziñotara i doiaz..
ándragei, ándrageixa. (d). izena. Novia. Nobixa da arrunta. Don.k dio andragei esanagoa dela gizongei baino. . Ik. gízongei.
2. andra, andría. (a). izena. Emaztea.   Esposa.. Andria ire preguntez zuan len..
Andria, tximinixia eta sartajiña, bat bakarrik etxian. (-). esaera. (Aran Gatz)..
Andria izen bida: kalian airosa, sukaldian/etxian kuriosa, da oian kariñosa. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)..
ándra. (-). 1. andra, andría. (a). izena. Emakumea.   Mujer.. Lau andra ikusiittut pasiatzen.. Andria ta kanpaia "joteko" einda jazak., . (-). esaera. (Gatzaga.) (Aran Gatz)... Andria, tximinixia eta sartajiña, bat bakarrik etxian, . (-). esaera. (Aran Gatz)... Andria izen bida: kalian airosa, sukaldian/etxian kuriosa, da oian kariñosa, . (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz).... 2. andra, andría. (a). izena. Emaztea.   Esposa.. Andria ire preguntez zuan len...
ándiko. (-). Ik. aldeko.
andíkalde, andíkaldia. (b). izena. Hango aldea. Handiko aldea.   El lado de allí.. Zu jarri andikaldian da ni emendikaldian, da jolas eingou.. Ant. emendíkalde.
ándik. (a). adberbioa. Handik.   De allí. .
andi. (-). Ik. áundi.
andérotza, andérotzia. (c). izena. Andero lana.. Loibak ein zeben anderotzia..
andéro eiñ. (b). Andero lana egin.. Gaur be neuri tokauko jat andero eittia..
andramáixa martíko. (c). El día de la Anunciación de la Virgen. 25 de marzo.. Ik. márti.
Andramaixa Martiko, ordurarte udia tatiko, andik aurrera betiko. (c). esaera. Ordurarte uda agertu eta desagertu; gero beti uda.. Ik. tati eiñ.
Andra mari martikotan sendor gorrixa bizkarrian eta zozokumak orpuan. (-). esaera. Udaberria goiz etortzen denean esan ohi da. (Lar Antz).. Ik. amábirjiña.