Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

bigántxa, bigantxía. (c). izena. Ternera pequeña de hasta 5 ó 6 meses.. Bigantxia txikixaua, ta aundixauai esate jako biaia. Porrejenplo txal txiki bat bigantxia ero txal-ixkua da. Aura bigantxa aura aundi eitten danian biaia esate jako, neska txikixai ta aundixai esaten jakon estilora. Mertz./ Jaio berrixa danian geixao esaten jau bigantxia. “Ze dok, urruxia ala ixkua?”. “Urruxia”. “Bigantxia orduan”. Don.. Jaio berriari urrusa ere bai. Susara jartzen hasten denean biae. .
bigarren aittajaun. (-). Ik. bisábuelo, -a.
bigarren ama. (-). Ik. iñúde.
bígote. (-). Ik. bíbote.
bígun. (-). 1. bigun, biguna. (a). adjektiboa. Blando, -a.. Oe au bigunegixa da./ Oso negu biguna doia. .. 2. bigun, . (b). adberbioa. Blandamente.. Oso bigun tratatzeittu umiak. ..
1. bigun, biguna. (a). adjektiboa. Blando, -a.. Oe au bigunegixa da./ Oso negu biguna doia. .
2. bigun. (b). adberbioa. Blandamente.. Oso bigun tratatzeittu umiak. .
bikoitz. (-). Ik. bíkotx.
bikóte, bikotía. (c). izena. Biko taldea.   Grupo de dos.. Zazpi urteko neskatillia ta zortziko mutikua, bikote politta./ Bi ondo beltz aundi ekarrittu. Azelakotxe bikotia. . Bikote, irukote edo irukonde, laukote, etab. Ez da senar-emazte edo pareja esateko erabili ohi.. Ik. irukóte.
bíkoti, bíkotixa. (d). izena. Bikoitza.   Doble.. Etxe onekua ero zera baldin bazan, arrio bi; arrio bikotixa, aura ba grandia zan. Gure aittajauna ori arrio bikua ei zan. Ben./ Iru susa topau najittuan, edarrak, bat bikotixa gaiñera. . Hitz ia galdua.. Ik. bíkotx.
bíllotx, billótxa. (a). izena. BILDOTX. Bildotsa, arkumea.   Cordero.. Urtebete duena eta aurrerako lagatzen dena: urtebillotx.. Ardixan kulpak bildotsak pagau, . (-). esaera. (Antzuola.) "Haundiaren hutsak txikiak ordaindu behar." (Lar Antz). .. bíllotxak apártau, . (c). Bildotsari amaren erroa kendu, hartzea eragotzi. . Billotxak apartau ein bia dabe. Don...
Ardixan kulpak bildotsak pagau. (-). esaera. (Antzuola.) "Haundiaren hutsak txikiak ordaindu behar." (Lar Antz). .
bíllotxak apártau. (c). Bildotsari amaren erroa kendu, hartzea eragotzi. . Billotxak apartau ein bia dabe. Don..
billotx égur, billots egúrra. (d). izena. botanika evonymus europaeus. Basaerramua, zapatariegurra.   Evónimo, bonetero.. Pare bat hiru bat metro har ditzakeen zuhaixka-sastraka, gure sasi eta bazterretan bastante ugaria. Fruitua lau ataletan banatua du eta heltzen denean gorri-arrosa izaten da. Bonetearen antza du, hortik erdal izena. Eskulanetarako asko erabili izan da, lantzeko erraza delako..
billotx-adári, billotx-adaríxa. (c). izena. Urtebete arteko ahari gaztea.. Aurretik esaten jako billotx-adarixa, billotxa urtebete arte, ta gero adaritua, gero adarixa. Luis.. Emea denean arkazte edo urtebillotx.. Ik. adáritxo.
billotx-batzeille, billotx-batzeillía. (d). izena. Artzainei bildotsak erosten ziena gero saltzeko.. Olaxe billots-batzeilliei, rebenderei; orduan be bai rebenderei. Ni txikixa nintzala, gaiñera, kotxeduna etorte i zan e, karroduna Osintxura. Hil.. Sin. rebéndera.
bíllur, billúrra. (a). izena. Beldurra.   Miedo. . lapur bíllur bárik, . (c). esapidea. Majo edanda.. Atzo lapur billur barik etxeratu giñuztan. .. billurrán billúrrez, . (c). esapidea. Beldurrak eraginda.. Billurran billurrez laga fusillak eta alde ein zeben. .. billurrez aidian egon, . (-). esapidea. Oso beldurtuta egon.. Billurrez aidian sartu nitzan diretorian ofizinara... billurrez egon, . (a). esapidea. BILLURRAK EGON. Estar de miedo... billurrak egon, . (-). esapidea. BILLURREZ EGON. Beldurrez egon.. Nota txarrak etaraittu ta aman billurrak dago... billurrak agindu, . (-). esapidea. "Beldurra nagusitu.. Mutikua nintzala, ola mezetan ero, sua daixola ikusi neban (sorgiña), billurrak ainddu ostan, olako begitanziño bat pasau jatan... Ori goguan daukat." (Lar Antz).. billurra sartu, . (-). Meter miedo. . Umiei billurra sartzen ibiltzen da... billurra euki, . (-). Tener miedo. . Zartzaruan billurra daukat... billurra emon, . (-). esapidea. Dar miedo.. Eskupetak billurra emoten doste... billurra artu, . (-). esapidea. Coger miedo.. Bilurra artu dotsat bolantiai... billur izan, . (d). aditza. Tener miedo. Elipsiaz entzun ohi da gehienetan.. Beste gauza batzukin pasatzen dana, aura falta balitz, norbera billur. Hil./ Zer, billur jaten ala? Zer, billur jaten ala? ..
billur izan. (d). aditza. Tener miedo. Elipsiaz entzun ohi da gehienetan.. Beste gauza batzukin pasatzen dana, aura falta balitz, norbera billur. Hil./ Zer, billur jaten ala? Zer, billur jaten ala? .
billurra artu. (-). esapidea. Coger miedo.. Bilurra artu dotsat bolantiai..
billurra emon. (-). esapidea. Dar miedo.. Eskupetak billurra emoten doste..
billóstu. (d). da-du aditza. PILLOSTU (LEIN.). Narrugorrian jarri.   Desnudar(se).. Billostu ta errekan baiñau giñan.. Sin. narrugorrixan jarri. Ik. billósik.
Bílbo. (a). toponimoa. Bilbao.. bértan bílbo!, . (c). Zerbait bitxia ikusitakoan ..
bíkotx, bíkotxa. (c). BIKOITZ. Bi atal edo parte berdin dituena.   Doble, compuesto de dos partes.. Arrautza au gorringo-bikotxa da./ Batzuk potro bakarrak izateittuk eta beste batzuk potro bikotxak./ Basarri batzuk bizitza bakarrekuak die ta beste batzuk bikotxak (edo bi bizitzakuak)./ Aurten amar bikotx eta iru irukotx jaio zittuan (bildotsak). . Bergaran BIKOITZ ere entzun daiteke, Leintz aldera BIKOTX.. Ik. bíkoti, irúkotx.
bili, bilixa. (-). izena. (Eibar.) Etxeko ahatea. . Ik. páitta. bili-bili, . (-). . 2. bili-bili, . (-). "Llamada para atraer patos y ánades." (SB Eibetno)... 1. bili-bili, bili-bilixa. (-). (Eibar.) "Haur-hizkeran, ahatea.. Ikusizu, bili-bili mamatan....