Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

orduráko. (-). 1. ordurako, . (a). adberbioa. Para entonces.. Ordurako aspertuta genden. .. 2. ordurako, . (b). adberbioa. Para la hora fijada.. Etorriko ete da ordurako?..
orduraiño. (-). Ik. ordúrarte.
5. orduko. (b). Ordu bakoitzean.   A la hora.. Kotxe orrek berreun kilometro orduko korritzeittu..
2. orduko. (b). posposizioa. Bezain laster.. Aura eguna zabaldu orduko mendira joaten da. .
1. oo!. (b). interjekzioa. Behi eta idiei gelditzeko egiten zaien oihua.   Voz con la que se manda parar el ganado.. Oo irixak, oo!. Ant. aida!.
oremai, oramai. (-). Ik. erómai.
1. ori. (-). 1. ori, . (a). izenordaina. Hori.   Ese, esa, eso. . ori be badou!, . (c). esapidea. Entzundako zerbaitek atsekabetu gaituenean esan ohi den esaldia.. Ori be badou! Zegatik eztozue leenago esan?.. ori dok eta!, . (b). interjekzioa. ORI DOK ORI!. Aurrekoa bezala erabilia, baina baita errieta egiteko edo atentzioa emateko ere.. Ori dok ori langintzia ein dozuena. Nora begira ibilli zate? .. ori, ori!, . (b). interjekzioa. Norbait animatzeko, kirolariak batik bat, egiten den oihua.   Grito de ánimo.. Ori, ori, Hilario, atzera ta baztartu.. Hau oihukatzen zitzaion Hilario Azkarate pelotari famatuari. ... 2. -ori, . (b). -OI. Hori.   "Elemento enfático en los vocativos." (Etxba Eib).. Beti igual, txorimaluoi alakuoi./ Egon zaitte geldi, sorgiñoi.. -OI ahoskatzen da. Alakuói! gehitzen zaio sarri, indartzeko. ..
1. ori. (a). izenordaina. Hori.   Ese, esa, eso. . ori be badou!, . (c). esapidea. Entzundako zerbaitek atsekabetu gaituenean esan ohi den esaldia.. Ori be badou! Zegatik eztozue leenago esan?.. ori dok eta!, . (b). interjekzioa. ORI DOK ORI!. Aurrekoa bezala erabilia, baina baita errieta egiteko edo atentzioa emateko ere.. Ori dok ori langintzia ein dozuena. Nora begira ibilli zate? .. ori, ori!, . (b). interjekzioa. Norbait animatzeko, kirolariak batik bat, egiten den oihua.   Grito de ánimo.. Ori, ori, Hilario, atzera ta baztartu.. Hau oihukatzen zitzaion Hilario Azkarate pelotari famatuari. ..
1. oríau. (c). da-du aditza. Haizea hartu, despejatu.   Orear(se), ventilar(se).. Egun guztia etxezuluan sartuta gare eta goazen kanpora puxkat oriatzera./ Benidorretik buelta bat komeni jatzu apur bat oriatzeko./ Zabaldu bentania abitaziñua oriau deiñ. .
oríau. (-). 1. oríau, . (c). da-du aditza. Haizea hartu, despejatu.   Orear(se), ventilar(se).. Egun guztia etxezuluan sartuta gare eta goazen kanpora puxkat oriatzera./ Benidorretik buelta bat komeni jatzu apur bat oriatzeko./ Zabaldu bentania abitaziñua oriau deiñ. .. 2. oriáu, oriáua. (d). izena. Oreaketa.   Acción o efecto de orearse.. Etxetik etara eta oriau bat emon bia otsake amai./ Jubilauen bazkaixan arek artu zeban oriaua. ..
3. ori. (-). Ik. ódixa.
2. ori, oríxa. (a). adjektiboa. Amarillo, -a.. Ik. láru.
2. -ori. (b). -OI. Hori.   "Elemento enfático en los vocativos." (Etxba Eib).. Beti igual, txorimaluoi alakuoi./ Egon zaitte geldi, sorgiñoi.. -OI ahoskatzen da. Alakuói! gehitzen zaio sarri, indartzeko. .
2. oriáu, oriáua. (d). izena. Oreaketa.   Acción o efecto de orearse.. Etxetik etara eta oriau bat emon bia otsake amai./ Jubilauen bazkaixan arek artu zeban oriaua. .
óre, oría. (c). izena. ORA. Orea.   Masa; de pan, normalmente, pero también de croquetas, etc.. Eromaixan iriñez, urez da azkarriz eitten da oria./ Etxian eitten danian eromaixan . ORA ere badio Don.k. Gaur egun masa entzuten da gehiago..
orika. (-). ORIKARA, ORISTA, ORIXKA. Ik. oríxka.
ori dok eta!. (b). interjekzioa. ORI DOK ORI!. Aurrekoa bezala erabilia, baina baita errieta egiteko edo atentzioa emateko ere.. Ori dok ori langintzia ein dozuena. Nora begira ibilli zate? .
ori, ori!. (b). interjekzioa. Norbait animatzeko, kirolariak batik bat, egiten den oihua.   Grito de ánimo.. Ori, ori, Hilario, atzera ta baztartu.. Hau oihukatzen zitzaion Hilario Azkarate pelotari famatuari. .
kesokemau, kesokemaua. (-). izena. (Eibar.) "Flana.. Gaur domekia danetik, kesokemaua jango dogu postrian. (AAG Eibes). . Batzuek gaztai erria ere esaten dute."(AAG Eibes).
kárgaka. (c). Bizkarrean karga (sendorra, batik bat) eramanez.. Kargaka, baiña zenbat eitten zan orduan! JJp.. Sin. bízkarka. Ik. séndorka.
méngel, mengéla. (d). adjektiboa. Insustancial, apocado, -a. Gutxi erabilia.. Ik. mengénillo, memélo, -a.
1. letaiñía. (c). izena. Letanía   Letanía.. San Martzialera, goizian letaiñia egoten zan seitterdittan, da bastante jente joaten zan. Eta letaiñiakin igo, an mezia entzun da gero txokolatia. Sot. (AA BergEus, 334. o.). . Famatua da San Martzial egunez Santamaiñatik igotzen dena..
lontzena. (-). izena. (Antzuola.) "Minbizia. Sin. bizi." (Lar Antz).. Sin. kántzer, minbízi, bizixán.
paraguéro, paraguerúa. (c). izena. Etxez etxe guardasolak eta metalezko ontziak konpontzen jarduten zuen langile ibiltaria. Gailegoak (Orense aldekoak) izan ohi ziren.   Paragüero, artesano ambulante que arreglaba recipientes de metal y paraguas. -Paragueruak zer konpontzen zeben?. —Paragueruak zer konpontzen zeben? —Guardasolak eta lapiko ipurdiak. Kerten barrixak pe baitta; lapiko ipurdiak konpontzen eukitzen juen lan geixao kasik; petatxuak ipiñi, ipurdi barrixak bota ta. Klem./ Zartaiñ-ipurdixa zulatuta dago ta paragueruai etara bia jako urrengo datorrenian.. Ik. katxarrero.