Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

odol-igesi, odol-igesixa. (-). izena. ODOL-JUAN. Hemorragia. . Emakumiak eta, odol-jarixua esate jakuan hemorragia bati. Odol-jarixua be bai, tta odol-juana be bai. .
an be bábak lekátik. (d). esapidea. "Han be be txakurrak ortosik"en gisakoa.. —Ze moduz Alemanian? —An be babak lekatik. .
kontrabéta ebagi. (c). esapidea. Enborraren edo haragi beten kontrara ebaki.. Kontrabeta ebagi ezkero ondatu eitten da motozerria.. Sin. kóntrara ebági. Ant. bétara ebági, erara ebagi.
1. laga. (a). du-dio aditza. Dejar.. Sukaldian laga dot poltsia.. ZERI laga, horrelakoetan: LANÁI, ERANÁI, . Nun artu, an laga, . (-). esaera. "Gauzak hartutako lekuan laga behar dira." (Lar Antz)... laga egin bia jako, . (c). esapidea. Ona, kalitate onekoa, trebea... dela.. Riojako ardauai laga egin bia jako./ Orri txistiak kontatzen laga egin bia jakok. .. lagía laga, . (c). esapidea. Behin gauza bat . Illuna zetorrela-ta, urrengo egunian batzekotan laga giñuzen bi sagar arbola, baiña badakizu, lagia laga, ta bertan usteldu die. .. lagaixok/n!, . (c). Ez ezak pentsa.   Déjate.. Lagaixok. Eriotza beti dok bildurgarrixa. (Etxba Eib)..
1. lánperna, lánpernia. (b). izena. botanika Macrolepiota procera. Galamperna.. Txapel handiko perretxikua, jende gehientsuak jaten duena. Sin. galanperna..
krak!. (a). du aditza. Zerbait apurtu dela adierazten duen onomatopeia.. KRAK EIÑ. Quebrarse, romperse. Bi ume puntan zebitzela krak ein zeban keixa adarrak.. Ik. klak.
kurrin. (-). "Onom. del gruñido de los cerdos. KURRIN-KURRIN. Llamada que se les hace a los cerdos. Sin. kutx-kutx..
ortz. (-). 1. órtz, órtza. (b). izena. Lanabes baten hagina.   Púa de un utensilio.. Tenedoriai ortza apurtu jako./ Eskubara ortza sartu dot ankan.. Ik. ortz-bakar, ozbiko, bostortz, burdiñara. . Ik. bóstortz, ozbíko, ortz-bakar, burdíñara.. 2. ortz, órtza. (b). izena. Aho erdiko hagin zabal bakoitza.   Diente incisivo, paleta.. Ortza erdittik apurtu jat sagarra jaterakuan.. Agiñ da Bergaran hitz orokorra. . Sin. pála. Ik. txarri-ágiñ, alboágiñ, agíñ, kólmillo. ortzetakua artu, . (-). esapidea. ORTZETAKUA EMON. "Golpea edo min hartu, eman; baita ustegabeko erantzuna, jokabidea ere.   Palo." (Lar Antz). Sin. narrukúa artu...
órrutz. (a). adberbioa. Horrantz.   Hacia ahí.. Orrutz doia erbixa.. ORR. Ik. ónutz, árutz.
ortúari, ortúarixa. (d). izena. Barazkia.   Hortaliza.. Berduria be esaten dou baiña. “Arek ortura dedikatzeittuk, ortuarixa etaratze juek”. Don. . Ia galdua. Ortuko gauza edo berdura erabili ohi da..
ortu-gáuza, ortu-gauzía. (c). izena. ORTUKO GAUZA. Hortaliza.. Ortu-gauzia da aspaldixan gutxien karutu dana. . Ik. berdúra, ortúari.
órtu, ortúa. (a). izena. Baratzea.   Huerto.. "Ortuko txuletak" esaten zaie albardatutako zarba-kirtenei. .
ortóstu. (c). da-du aditza. Ortosik jarri.   Descalzar(se).. Ortostu ein giñan errekia pasatzeko.. Ortosik edo oiñutsik jarri da arrunta. .
órtosik. (b). adberbioa. Oinutsik.   Descalzo.. Jantzi zapatilla batzuk; ez ibilli ortosik. . Sin. óiñutsik, oingórri útsetan, ankáutsik.
ortikoz emendikoz. (c). esapidea. (Leintz.) ORTIKOZ EMETIKOZ. Bata eta bestea, gauza bat eta bestea egiten.. Ortikoz emetikoz, gox osue pasau juat. .
órtitxik. (c). adberbioa. Hortixe.   Desde ahí mismo.. Ortitxik sartu die lapurrak. .
órtik. (a). adberbioa. Desde ahí. . ortikoz emendikoz, . (c). esapidea. (Leintz.) ORTIKOZ EMETIKOZ. Bata eta bestea, gauza bat eta bestea egiten.. Ortikoz emetikoz, gox osue pasau juat. .. órtitxik, . (c). adberbioa. Hortixe.   Desde ahí mismo.. Ortitxik sartu die lapurrak. ..
órsai, órsaixa. (b). izena. Jokoz kanpoko jokaldia fubolean.   Fuera de juego.. Orsai izan don ori. . Ingelesezko "off side"etik..
orrúztu. (b). da-du aditza. Horrantzago joan edo eraman.   Llevar o ir hacia ahí.. Armaixua orruztu ta emen telebisiñua jarrikou. .
orrúa, orrúa. (b). izena. ORRÓE, ORRÓIA. Orroea.   Rugido.. Ze zan len entzun dan orrua?/ Egundoko orruak etaraittue beixak./ Ardixak orroeka dare. Marrusa baiño geixao. Ganauan marrusa esaten dou geixao, ta ardixan orroe. DonOrruaka jardun dau txalak goiz guztia. . ORR. Ik. makakorróe, -i, urrúma, marrósa, itxas-orróe, -i.
ortan. (-). Ik. orrétan.
ortúlau, ortúlaua. (c). izena. Ortu handia eta ederra; ez da derrigorra lau-laua izatea.   Dícese de las huertas grandes y hermosas.. Ortulau ederrak dare Bolubarrin./ Len Madura guztia ortulaua zan. .
osasungárri, osasungarríxa. (c). izena. Osasunerako ona.   Saludable.. Deskantsua osasungarrixa da. .
osasúntsu. (-). Sin. osasúntsu, osasuntsu. Ant. osasúntsu. 1. osasuntsu, osasuntsúa. (b). adjektiboa. Osasun onekoa.   De buena salud.. Oso osasuntsua zuan zuen aittajuna. ..