Sarrera nagusia
Kategoria gramatikala
Forma mugatua
agíña
Esanahia
Diente.
Jakingarriak
Ortz aurrekoei buruz erabiltzen da, eta ez asko. Denei agin esaten zaie. Alboetakoei alboagin, eta umetakoei esneagiñ. Haur hizkeran txatxur edo txatxurtxo.
Esamoldeak
-
agin txikixak aspaldi jausi.
(c).
Esapidea.
Ume izateari utzi, heldutasunera ailegatu. · Dejar de ser un niño, madurar.
“Agin txikixak aspaldi jausittakuak gaittuk gu.”
ágiñak bardínddu.
-
ágiñak erakútsi.
(c).
Esapidea.
Gogor egin, mehatxatu.
“Azkenian agiñak erakutsi biako jat gure mutikuai, bestela eztot karreraik eingo ta.”
-
ágiñak bardínddu.
(c).
Esapidea.
Ume izateari utzi, heldutasunera ailegatu. · Dejar de ser un niño, madurar.
“Ze uste dok pa? Aspaldi bardinddu jatazen neri agiñak gauza orrek sinisteko./ Puskat agiñak bardinddutakuak bia die mendixan lanian asteko.”
agin txikixak aspaldi jausi.
Esaera
-
Artu zarra ta ekarri berrixa.
Esaera.
"Hortza ateratzen edo jausten zenean, hartu eta sutara botatzen zen, aitaren egin eta esaera hori esanaz. Gure gurasoen-eta sasoian, berriz, aitaren egin ostean sorora botatzen zuten." (Lar Antz).
Ikustekoak
-
txarri-ágiñ, txarri-agíña.
(c).
Izena.
Beste baten gainetik irteten duen hortz okerra. · Diente torcido que sale encima de otro.
“Ola iñoiz gaiñetik eta urten izan dabe, orrek txarri-agiñak. Klem./ Iñoiz ortzak okerrak izateittuk, ola albotik berai gaiñetik urten beste batek: txarri-agíña ori. Don.”
"Letagin" zentzuan esaten duenik ere bada..
-
2.ortz, órtza.
(b).
Izena.
Aho erdiko hagin zabal bakoitza. · Diente incisivo, paleta.
“Ortza erdittik apurtu jat sagarra jaterakuan.”
Agiñ da Bergaran hitz orokorra.
.
pála.
Esamoldeak:
ortzetakua artu.
Esapidea.
ortzetakua emon.
"Golpea edo min hartu, eman; baita ustegabeko erantzuna, jokabidea ere. · Palo." (Lar Antz)
narrukúa artu.
Aipamenak
| Aipamena bera | Egilea |
|---|
Laburpena
1.agíñ, agíña.
(a).
Izena.
Diente.
Ortz aurrekoei buruz erabiltzen da, eta ez asko. Denei agin esaten zaie. Alboetakoei alboagin, eta umetakoei esneagiñ. Haur hizkeran txatxur edo txatxurtxo.
.
ohar bat
Esaerak:
Artu zarra ta ekarri berrixa.
Esaera.
"Hortza ateratzen edo jausten zenean, hartu eta sutara botatzen zen, aitaren egin eta esaera hori esanaz. Gure gurasoen-eta sasoian, berriz, aitaren egin ostean sorora botatzen zuten." (Lar Antz).
Esamoldeak:
agin txikixak aspaldi jausi.
(c).
Esapidea.
Ume izateari utzi, heldutasunera ailegatu. · Dejar de ser un niño, madurar.
“Agin txikixak aspaldi jausittakuak gaittuk gu.”
ágiñak bardínddu.
ágiñak erakútsi.
(c).
Esapidea.
Gogor egin, mehatxatu.
“Azkenian agiñak erakutsi biako jat gure mutikuai, bestela eztot karreraik eingo ta.”
ágiñak bardínddu.
(c).
Esapidea.
Ume izateari utzi, heldutasunera ailegatu. · Dejar de ser un niño, madurar.
“Ze uste dok pa? Aspaldi bardinddu jatazen neri agiñak gauza orrek sinisteko./ Puskat agiñak bardinddutakuak bia die mendixan lanian asteko.”
agin txikixak aspaldi jausi.
Diente.
Ortz aurrekoei buruz erabiltzen da, eta ez asko. Denei agin esaten zaie. Alboetakoei alboagin, eta umetakoei esneagiñ. Haur hizkeran txatxur edo txatxurtxo.
.
ohar bat
Esaerak:
Artu zarra ta ekarri berrixa.
Esaera.
"Hortza ateratzen edo jausten zenean, hartu eta sutara botatzen zen, aitaren egin eta esaera hori esanaz. Gure gurasoen-eta sasoian, berriz, aitaren egin ostean sorora botatzen zuten." (Lar Antz).
Esamoldeak:
agin txikixak aspaldi jausi.
(c).
Esapidea.
Ume izateari utzi, heldutasunera ailegatu. · Dejar de ser un niño, madurar.
“Agin txikixak aspaldi jausittakuak gaittuk gu.”
ágiñak bardínddu.
ágiñak erakútsi.
(c).
Esapidea.
Gogor egin, mehatxatu.
“Azkenian agiñak erakutsi biako jat gure mutikuai, bestela eztot karreraik eingo ta.”
ágiñak bardínddu.
(c).
Esapidea.
Ume izateari utzi, heldutasunera ailegatu. · Dejar de ser un niño, madurar.
“Ze uste dok pa? Aspaldi bardinddu jatazen neri agiñak gauza orrek sinisteko./ Puskat agiñak bardinddutakuak bia die mendixan lanian asteko.”
agin txikixak aspaldi jausi.
