Skip to main content

du

  • onúztu. (c). da-du aditza. Honantzago etorri edo ekarri.   Venir o traer hacia aquí.. Onuztu mai ori, mesedez.. Ik. arúztu, orrúztu.
  • ordáinddu. (c). du aditza. Pagar.. Etxia ordainddu ezindda pasau biakou bizi guztia.. Pagau da arruntagoa. .
  • ordáittu. (b). da-du aditza. ORDÉITTU, ERDOITTU. Oxidar(se).. Ordaittutako iltzia sartu jako orpotik./ Itxasoko salitriak ordaitzen dittu kotxiak.. Sin. uártu.
  • 1. ordenau. (b). du aditza. Agindu.   Mandar, ordenar.. Molak atakia ordenau juan goizian goizetik. .
  • 2. ordenau. (b). du aditza. Ordena jarri.   Poner orden.. Badaukazu lana etxia ordenatzen. .
  • 3. ordenau. (c). da-du aditza. Ordenar(se) como sacerdote.. Aittasantuak abade beltzak ordenaittu./ Ogetabost urtekin ordenau zan. .
  • 1. oríau. (c). da-du aditza. Haizea hartu, despejatu.   Orear(se), ventilar(se).. Egun guztia etxezuluan sartuta gare eta goazen kanpora puxkat oriatzera./ Benidorretik buelta bat komeni jatzu apur bat oriatzeko./ Zabaldu bentania abitaziñua oriau deiñ. .
  • oríttu. (b). da-du aditza. Hori kolorea hartu edo eman.   Amarillear. Hablando de personas, coger mal color.. Okanak oritzen dienian jaten die./ Gaixua sartu jakonian belaxe orittu zan. .
  • 1. orraztu. (a). da-du aditza. Peinar(se)..
  • orrúztu. (b). da-du aditza. Horrantzago joan edo eraman.   Llevar o ir hacia ahí.. Armaixua orruztu ta emen telebisiñua jarrikou. .
  • ortóstu. (c). da-du aditza. Ortosik jarri.   Descalzar(se).. Ortostu ein giñan errekia pasatzeko.. Ortosik edo oiñutsik jarri da arrunta. .
  • osátu. (b). da-du aditza. Sendatu.   Curar(se), sanar.. Oian egon biozu osatu arte.. Sin. saníau.
  • ospa eiñ. (c). du aditza. (adierazkorra.) Alde egin.   Escapar. "Desaparecer subrepticiamente." (Etxba Eib).. Afari demasa jan da ospa ein giñuan pagau barik. . Ik. íges eiñ, álde eiñ.
  • óstu. (d). du aditza. OOSTU (OÑ., LEIN.). Lapurtu.   Robar.. Dirua ostu zostan.. Gutxi erabilia Bergaran.. Sin. arrápau.
  • ozberúa eiñ. (c). du aditza. Isurkin hotza eta beroa nahastu epela lortzeko.   Mezclar un líquido caliente con otro frío para obtener uno templado.. Esne ori berogixa daukazu ta ozberua eizu frigorifikokuakin. .
  • oztu. (a). da-du aditza. OTZITTU (LEIN.). Enfriar(se).. Esnia oztu da?/ Egualdixa asko oztu dau. .
  • padezídu. (c). du aditza. PADEZIU. Padecer.. Makiña bat desgrazia padezidutako andria da./ Gizonak ezta pentsau be aura (umia eukitzia) padeziuta eitte zanik pe. Mertz. .
  • 1. pagáu. (a). du aditza. Ordaindu.   Pagar.. Askotan kulpa bakuak pagau biar izaten dabe. . San Martiñen olua pagatu bearko dok, . (-). esaera. (Ubera.) "San Martiñen olua pagatu bearko dok: tendrás que aprender a vivir vida dura. (Ubera)." (Izag Oñ).. Uberarra izan arren, ez dut inoiz entzun...
  • 2. pagáu. (a). du aditza. Haur-jolasetan, bale-baleka adibidez, kontatu besteak ezkutatu arte; beste batzuetan, katigu geratu. "Pagar" en los juegos infantiles.. Oihana, pagatzera, zeuri ein ddotsue lenengo ta.. Ik. paga, egin.
  • pajaríau. (d). du aditza. Txori txikiak likaz edo sarez harrapatu.   Pajarear.. Luis bere bi lagunekin pajariatzen dabill San Juanen. .
  • 5. párte ártu. (b). du aditza. Tomar parte, participar.. Karreran parte artu zebenak afarixa dauke. .
  • 6. párte émon. (b). du aditza. Dar parte.. Guardozobillei parte emun zotsen. .
  • 3. partidu. (c). du aditza. Banatu. Repartir.. Etara giñuan dirua danon artian partidu giñuan./ Ogixa etara ta partiduizu.. Sin. errepartídu, banatu. Ik. ésniak partidu.
  • pártu. (c). du aditza. Joku batean, boletan batik bat, besteak adinako marka egin, besteak adina jo.   Igualar la marca; usado en los bolos, sobre todo.. Baietz iria partu. .
  • 1. pasáu. (a). da-du aditza. Igaro.   Pasar.. Iru urte pasau die./ Zure aurretik pasau naiz./ Urte txarra pasau dau. . pasáuta, . (-). . 2. pasáuta, . (-). . Ik. eranían pasau.. 1. pasáuta, . (c). adberbioa. Harri eta zur eginda. . Erabagixan berri jakin nebanian pasauta geldittu nitzuan./ Kotxiakin ein zeban eskapadiakin pasauta zeuan gizajua....