izena

  • lizi, lizíxa. (d). izena. LÍXI. Tiñatik irteten zen lixiba hondarra, ur-zikina, lixa-potzura zihoana.   El agua sucia de la colada que salía de la tina e iba a parar al lixa-potzu.. Lizixa izete zuan ura, urzikiña, tiñatik urtetze zebana. Klem. . Ik. líxiba. lizixa be eran, . (-). esapidea. "Edozer edan.. Orrek lizixa be erango luke." (Lar Antz).. Ik. solímau..
    lizi
  • lizpapel, lizpapela. (-). izena. (Eibar.) LEZPAPEL, LEXAPAPEL (EIB.). Papel de lija. .
    lizpapel
  • 1. lizun, lizuna. (c). izena. Moho, cardenillo.. Umedadetan egondako gauziai lizuna eitte jako./ Gaztaia garbittuko ezpalitza alperrik galdu eingo litzake, lizuna ero sartuko litzakixo ta. Enr. . Ik. lizúndu.
    lizun
  • llána, llánia. (d). izena. Plana de albañil.. Sin. plána.
    llána
  • 1. llánta, llántia. (a). izena. Llanta..
    llánta
  • 2. llánta, llántia. (d). izena. Uhala, burtuhala.. Llantiak bixok egurra paño pittin bat gutxiau, burdiñiak bixok egurra paño gutxiau berotu. Eli. . Sin. uel.
    llánta
  • llórona, llóronia. (c). izena. botanika LLORÓI, SAUZE LLOROI. salix babylonica. Sauce llorón. .
    llórona
  • 1. lo, lúa. (b). izena. El sueño, el acto de dormir.. Orrek lua oso ariña dauka./ Lelengo lua ei da sakonena. . LOTAN, LOTATIK, LOTARA, LOTAKO, LOTARAKO... Lotan dago./ Lotatik dator./ Lotara noia./ Lotako galtzak die onek./ Oinddio ezta lotarako —edo lotako— ordua.. ondo lo eiñ, . (a). interjekzioa. Lotara doanari esateko formula.. Erantzuna: Igualmente. .. ló ártu, . (a). LÚAK ARTU. Dormirse.. Klasian ixa lo artu dot. Autuan nendorrela ixa luak artu nau./ Ezin luak artuta egon naiz goizalderarte. . Orain gutxi erabilia; LO ARTU esan ohi da gehiago. LOKÁRTU ere entzun daiteke. Telebisiñuan aurrian jarri tta lokartu ein nitzan... erdi lo, . (a). adberbioa. Medio dormido.. Erdi lo dago eta laga bakian. .. lo aundi, lo aundixa. (-). izena. (haur hizkera.) Lo luzea.. Ala!, oiñ eizu lo aundi-aundixa. ..
    lo
  • lo aundi, lo aundixa. (-). izena. (haur hizkera.) Lo luzea.. Ala!, oiñ eizu lo aundi-aundixa. .
    lo aundi
  • lo-asarre, lo-asarrie. (-). izena. (Aramaio.) "Esnatu ondorengo haserrea.. Lo-asarriaz dau umie da onek eztauko gauz onik." (Orm Aram). . Sin. lo-kónkor.
    lo-asarre
  • lo-kónkor, lo-konkórra. (d). izena. Kolpera esnatutakoan, siestatik esnatu berrian eta halakoetan, izan ohi den logura desatsegina.   Sueño y estado desagradable después de una siesta, de despertarse bruscamente, etc.. . LO-KONKORRA EUKI, batez ere.. Ik. loérre.
    lo-kónkor
  • lo-korrósa, lo-korrosía. (c). izena. LO-KARRASA, LO-KORROSKARA, KARRASA, KORROSA. Lo-zurrunka.   Ronquido.. Aren lo-korrosak etxia be dardaraz jartzen juen. . Gaur egun lo-zurrunka entzuten da gehiago. Nere amari ez zaio ezaguna egiten azken hitz hau. Batuaren bidez sartua dirudi. .
    lo-korrósa
  • lo-sagar, lo-sagarra. (-). izena. "Lo eragiteko sagarra (ipuinetan). (Lar Antz). Lo-sagarrak jan dittue, baiña kriada batek ez jan, eta ez i zeuan lo." (Lar Antz) .
    lo-sagar
  • lo-sór, lo-sórra. (d). izena. Lo-konkorra, lo astuna.. Ik. lo-kónkor.
    lo-sór
  • lodiera, lodíeria. (-). izena. LORIERA. Espesor.. Neurrixak artu lenengo; dana: alturia, zabaleria ta lorieria. Sebas.. Bergaran sendoera esan ohi da. . komentario 1
    lodiera
  • lodiko, lodikua. (c). izena. Arotz-lanean, oholari lodia emateko makina.   Regrueso, regruesadora.. Lodikua, “regrueso” erderaz esanda. Lodikua ori zan, zerriak desbastau eitten dau... Lar. .
    lodiko
  • 1. loerre, loerría. (c). izena. Haurrek, logurearen loguraz lorik artu ezin dutenean loerria dutela esan ohi da.   Cuando los niños están extremadamente somnolientos y no pueden dormir se dice que lo tienen.. Eztau siestaik eiñ da illuntzian loerria zeukan da egundoko negarrak eittu lo artu aurretik. . Ik. lo-kónkor.
    loerre
  • logíro, logirúa. (d). izena. Lotarako giro ona.   Buen tiempo para dormir.. Lanak eindda ta eurixa arra-arra, au dok logirua. .
    logíro
  • logúra, loguría. (a). izena. Ganas de dormir, sueño.. Loguriak erretzen nago./ Logura galanta daukat. . LOGURIAK EGON edo LOGURIA EUKI, biak..
    logúra
  • 1. loi, lóixa. (d). izena. (Oñati.) "La suciedad." (Izag Oñ)..
    loi
  • 1. loiba, loibía. (a). izena. Iloba.   Sobrino, -a..
    loiba
  • 2. loiba, loibía. (a). izena. Iloba.   Nieto, -a. .
    loiba
  • lóiña, loiñía. (c). izena. Ibai handian eta zenbait errekatan, zikindu aurretik, oso ugaria zen arraina; amuarraina baino txikiagoa.   Loina, gobio.. Erozenbat loiña zan len ibaixan.. Eibarren loinakumeei, loiñazta. .
    lóiña
  • 2. loka, lokía. (c). izena. Oilo lokaren egoera.   Estado de cloqueo, cloquera.. Oillo oni etxako joan oinddio lokia. . lóka egon, . (c). esapidea. LOKÁTUTA EGON. Lokatuta egon oiloa.. Oinddio be loka dago oillo au, ala? .. Ik. lokátu, oilló-lóka..
    loka
  • 1. loka, lokía. (c). izena. Kili-koloa.   Movimiento de un objeto por estar desnivelado o mal sujeto.. Mai ankiak lokia dauka. . lokan ipiñi, . (c). Punto muertoan ipini. . Makiñia garbitzen hasterakuan, lelengo lokan ipiñi bihar dok miñen bat hartu ez deixan. (SM Burdin)./ Automobilla garbitzeko lokan ipintzia onena. (Zuaz Deb). .. lóka egon, . (c). esapidea. Kili-kolo egon.. Agiñ bat loka-loka daukat./ Baldosa mordua loka dago.. Ik. lokatu.. burutik loka, . (d). esapidea. Zoratuta, asko edo gutxi.. Ori beti egon da burutik loka samar./ Izotza igual, eta kamiseta utsian ibiltzen zan burutik lokatzen asi zanian. ..
    loka
Subscribe to Bergarako euskara