Laburpena
úme, umía. (a). izena. Haurra; aberekumea ere bai. Niño, -a; también cría de animal.. Zenbat ume daukazu?/ Konejuak umiak eittu.. Hitz konposatuetan -kuma edo -kume: txakurkuma,-e, konejukuma, -e, fraillekuma, -e, putakuma, -e, etab.
. Ik. kúma. Umiak ume, Inglaterran be ume, . (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)... Umiak asi eta nekiak bizi, . (-). esaera. "Umeek lan handiak eta ardura handiak ematen dituzte." (Lar Antz)... Lelengua Liliri, bigarrena Margari eta irugarrena sobrari, . (-). esaera. (Antzuola.) "Lehenengo umea poz handiz hartzen da, bigarrena ez hainbeste, eta hirugarrena..." (Lar Antz)... umía azi, . (b). aditza. Criar un niño.. Berak bakarrik azi zittuan bost umiak.
.. umía éitteko egon, . (c). esapidea. Haurdun edo ernari egon. Animaliez zein pertsonez.. Biae gaztia umia eitteko dago.. Sin. ernari egon. (animaliak), ume esperuan egon (pertsonak).. Ik. ernári.. umia izan, . (a). aditza. UMIA EUKI. Erditu, familia izan.. Maikak umia izan —(edo euki)— dau joan dan astian.. Sin. euki.. Sin. famílixia izan.. ume zorri, ume zorrixa. (-). izena. (Eibar.) Ume lotsabakoa.
. Gaur egunian ume zorri guztiak zigarrua auan dabela ibiltzen die kalean. (AAG Eibes)... ume gorri, . (-). . 1. ume gorri, ume gorrixa. (-). izena. Ume jaio berria.
.. 2. ume gorri, ume gorrixa. (-). izena. (Eibar.) "Polluelo (txoriarena) recién eclosionado." (SB Eibetno).... umé ésperuan egon, . (c). esapidea. Haurdun egon.. Ik. ésperuan égon.. úmiak eiñ, . (c). esapidea. Hacer(se) pedazos.. Neskatilliai platera eskutan artzen lagatzen bajatzu laster eingoittu umiak.
.. umía eiñ, . (-). Abereak umea izan.. Katuak umiak eittu...
Ezaguera
Oso ezaguna
Forma mugatua
umía
