Skip to main content
1. tiro , tírua . (a).
Laburpena
1. tiro, tírua. (a). izena. Tiro, disparo, explosión.. Eskupeta tirua entzun da./ Azelako tirua etara bia daben puxika orrek.. TIROBATEKO. TIROBAKAR. Tiro bateko eskupeta. TIROBIKO. Tiro biko eskupeta. Eskupeta bi jaukaraz: tirobakarra eta tirobikua. (SB Eibetno).. tírua bota, . (-). . 1. tirua bota, . (a). aditza. Disparar.. Ikusi orduko tirua bota najotsan erbixai.. Sin. tiro eiñ, tirátu.. 2. tirua bota, . (-). esapidea. "Gezurra edo exagerazio bat esan.. Orrek botatze jittuk tiruak!" (Lar Antz)... 3. tírua bota, . (-). esapidea. "Hizkuntza baten gaizki esaten den hori eta horrek sortzen duen belarriko mina, 'dundurixua'.. Gure mutikuak botatze jittuk tiruak, euskeraz aaztu in bi jaku, ze da baiña au." (Lar Antz)... tiro eiñ, . (b). TIRUA EIÑ. Disparar.. Sasi artera ein najuan tiro.. Sin. tirátu, tirua bota.. tíroka, . (-). Tiroak botatzen.. Bentanatik tiroka asi zan... tírua eiñ, . (-). . 2. tirua eiñ, . (a). aditza. TIRO EIÑ. Disparar.. Zeiñek ein ddau etxeaurrian tirua?.. 3. tirua eiñ, . (c). esapidea. TIRO EIÑ. Kirolari batek pot egin azkarregi hasteagatik.. Amargarren kilometruan tirua ein najuan./ Mindegiak tirua ein juan azkenengo tronguan./ Tiro galantak egon zittuan azkenengo maratoian. .. 1. tírua eiñ, . (a). aditza. Explotar. . Tirua ein ddau kubiertiak....
Ezaguera
Oso ezaguna
Hurrenkera
1
Forma mugatua
tírua
. piédre . (d).
Laburpena
piédre. (d). Haur jolasetan "mala", falta.. Txirikilla sasi artera bota ezkero piedre da.. Gaztelerazko "pierde"-tik, ziur asko.. Sin. mala. Ik. pído!.
Ezaguera
Ia galdua
Sinonimoak
Oharrak
Ik.<b> pido.</b>
3. orduko . (c).
Laburpena
3. orduko. (c). adberbioa. Ordurako, garai hartarako. . Orduko Patxi Realien jabillan eta harekin juen nitzuan. (AA ArrasEus, 219. o.). .
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Hurrenkera
3
. norúzko , noruzkúa . (b).
Laburpena
norúzko, noruzkúa. (b). izenlaguna. Noranzkoa.   De hacia donde.. Bergarako kaletarren artean, batez ere, bada erabilera ez oso zuzen bat: "noruzko zoiazte" edo "etxeruzko goiaz" entzuten da, "norutz zoiazte" edo "etxerutz goiaz" beharrean.. Ik. nórutz.
Ezaguera
Nahiko ezaguna
Forma mugatua
noruzkúa
. mórroka . (c).
Laburpena
mórroka. (c). MARROKA. Neska-mutiko jolasa. Bi talde (frontoiaren) alde banatan jarri, erdira irten kontu handiz, beste taldekoek harrapatuz gero kataira joan, eta horrela.   "A morros". Juego infantil muy frecuente en nuestra niñez en Ubera.. Errekreo denporan ixa egunero eitten giñuan morroka.. Sin. tokatorreka (Lein.)..
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Oharrak
2. moltso , moltsúa . (c).
Laburpena
2. moltso, moltsúa. (c). izena. ONTZI-MOLTSO, ONTZI-MOLTSÚA. Estropajo, trapo de fregar.. Moltsuakin sukalde guztia pasau neban..
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Hurrenkera
2
Forma mugatua
moltsúa
Argazkiak
ontzi-moltso