Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

2. joan dan. (b). Azkenengo, iragandako.. Eztot ikusi joan dan iru urtian.. joan daneko, . (c). Azkenengo.. Ointxe, joan daneko illebete bat ero. Fran. ..
joan daneko. (c). Azkenengo.. Ointxe, joan daneko illebete bat ero. Fran. .
joán. (-). aditza. JUN, JUAN, FAN, FUAN, FUEN. JUN da erabiliena Bergara gehienean. JUÁN edo JOÁN esaten da Ub.-Ang. aldean, eta kale aldean ere bai puxka bat. FAN ere bai Angiozar aldera.. Nik ezer falta baneban enintzan fango bestegana billa, e. Ni San Antonioana. Fran.. 1. joan, . (a). da aditza. Ir. . Joan da joan, da bertan, . (c). esaera. Nun izan za? galderari erantzuteko ihesbidea.. Nun izan za? -Joan da joan, da bertan... ze jóiak pa?, . (c). esapidea. Agur formula.. Zuka, ZE DOIA BA ere bai, baina gutxiago. .. jun zaittez etorrittako bidetik, . (-). esapidea. "Norbait bidaltzen denean esaten da." (Lar Antz). ... 2. joan, . (c). da aditza. (eufemismoa.) Hil.   Eufemismo de morir.. Aita Barandiaran joan jaku./ Badakizu ba, gizona be joan jatan da.... NOR-NORI, batik bat. .. 3. joan, . (-). . Ik. ille-joan, bizar-joan..
1. joan. (a). da aditza. Ir. . Joan da joan, da bertan, . (c). esaera. Nun izan za? galderari erantzuteko ihesbidea.. Nun izan za? -Joan da joan, da bertan... ze jóiak pa?, . (c). esapidea. Agur formula.. Zuka, ZE DOIA BA ere bai, baina gutxiago. .. jun zaittez etorrittako bidetik, . (-). esapidea. "Norbait bidaltzen denean esaten da." (Lar Antz). ..
jun zaittez etorrittako bidetik. (-). esapidea. "Norbait bidaltzen denean esaten da." (Lar Antz). .
ze jóiak pa?. (c). esapidea. Agur formula.. Zuka, ZE DOIA BA ere bai, baina gutxiago. .
2. joan. (c). da aditza. (eufemismoa.) Hil.   Eufemismo de morir.. Aita Barandiaran joan jaku./ Badakizu ba, gizona be joan jatan da.... NOR-NORI, batik bat. .
joan-etórri. (-). komentario 1 1. joan-etorri, joan-etorríxa. (c). izena. Joan eta etorriko bidaia.   Viaje de ida y vuelta.. Beste joan-etorri bat eta gaurkoz naikua da (labraketan)./ Zenbat kostatzen da Donostiako joan-etorrixa? Joan da etorri ere entzuten da. Makiña bat joan da etorri ein ddau Mondrauetik.. Sin. atzéra-áurrera.. 2. joan-etorri, joan-etorríxa. (c). izena. Jende edo ibilgailu mugimendua.. Jeseus, kale orretan egoten da joan-etorrixa./ Saldu eztakitt ze eingo daben, baiña egundoko joan-etorrixa dauke.. Sin. atzéra-áurrera..
3. joan. (-). Ik. ille-joan, bizar-joan.
joanáldi. (-). komentario 1 1. joanaldi, . (b). izena. Ibilaldia. Enfasidun esaldietan erabilirik, ibilaldi luzea.. Okerreko bidetik joanaldixa ein giñuan./ Badakik zelako joanaldixa dagon Osintxutik Elusura?/ Guretik zuenera joanaldixa dago. .. 2. joanaldi, . (c). izena. Joaten den aldi bakoitza.. Irugarren joanaldixan etara zeban karneta./ Oiñezkero dozena bat joanaldi eingo zotsan medikuai. ..
1. joanaldi. (b). izena. Ibilaldia. Enfasidun esaldietan erabilirik, ibilaldi luzea.. Okerreko bidetik joanaldixa ein giñuan./ Badakik zelako joanaldixa dagon Osintxutik Elusura?/ Guretik zuenera joanaldixa dago. .
2. joanaldi. (c). izena. Joaten den aldi bakoitza.. Irugarren joanaldixan etara zeban karneta./ Oiñezkero dozena bat joanaldi eingo zotsan medikuai. .
sarri askotan. (b). adberbioa. Maiz.. Sarri askotan obe izaten da ixilik egotia.. Sin. sarrittan.
2. zorakari, zorakaríxa. (d). adjektiboa. Ixturetatik ihes egiten zalea den behi sorgin eta lapurra.   Vaca aficionada a escapar de los cercados.. Euki giñuan bei zorakari bat, beti sagar artera iges eitte zoskuna./ Zorakarixa dok e, bialtzen dok bos bei batera, da jeneral bei formalak alkarrekin ibiltzeittuk larrian, baiña bat baldin bada kuadrillan gustatzen etxakona, aura juten dok ola begira, an arrapau ero bestia, da ari zorakarixa. Sorgiña ero zorakarixa. Don. . Arantzazu Mendian ardia da nagusi, eta bitxia da hango ikuspuntu kontrajarria: "Se dice de la oveja acostumbrada a entrar en los cercados." (Izag Oñ)..
2. usáiñ, usáiña. (c). izena. Itxura, ikutua, haizea.... Orrek etxaukak tontuanik usaiñik pez./ Laster joango jakozek zoro-usaiñok. . Ik. tontó-usaiñak kendu, zoró-úsaiñ.
2. tak!. (d). onomatopeia. Zerbait oso azkar gertatzen dela adierazten duen onomatopeia.. Azaoketarako ziri bat izeten dok, okerra, puntan kaku txiki batekin, tak, sartu ta arekin estututa geratzen jakok korapilluoi. Don./ Bat da kaparria; gelditzen da ola eldu ta azkura emuten dabena, eta artu ta erreza kentzen: tak, librau. Don./ Lapia bai. Orrek e, mutikuak eta, guk tak! bota. Don. .
txíntxiliz. (b). adberbioa. Zintzilik.   Colgando.. Azur aundi bat zaroian lepotik txintxiliz. . Sin. txíntxilizka. Ik. eségi.
2. ordez emon. (-). esapidea. Ik. ordían emon.
Papámoskasa. (d). "El Papamoscas"; Burgosko katedraleko irudi bat da, gure aurrekoen garaian oso ezaguna, nonbait.. Fijau za zelako zatarra dan eta zelako ao alia daukan? Papamoskasa emuten dau./ Bazan Bergan bat “Papamoskasa” esate zotsena. . Aho handiko pertsonez "papamoskasa emoten dau" esaten zen..
1. motel, motéla. (b). adjektiboa. Flojo, -a, de poca fuerza o garbo.. Sardaua motel samarra dago./ Zelako motela dan mutill ori. .
1. modutu. (d). da aditza. Moldatu.   Arreglarse.. Zela modutzen za ama zainddu ta lanera joateko?. Gure otordukide bati, asko jan duela ikusitakoan, zera esan dakioke: Modutuko intzan orraittio!. komentario 1
málkar, malkárra. (d). izena. Aldapa zakarreko lekua.   Pendiente escabrosa. /"Malkar bat: una cuesta no lisa, sino con altibajos, con saltos y maleza." (Izag Oñ). . .
3. partidu. (c). du aditza. Banatu. Repartir.. Etara giñuan dirua danon artian partidu giñuan./ Ogixa etara ta partiduizu.. Sin. errepartídu, banatu. Ik. ésniak partidu.
parian pareko. (-). PARIAN PAREKUA. "Garaiari edo une bakoitzari dagokiona.. —Ibiltze giñan ba gu olako gonekiñ, e. —Parian pareko." (Lar Antz).. Sin. Sasoian sasoiko gauzak.