Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

inparnu, inpernu. (-). Ik. infárnu.
1. ínguru, íngurua. (b). posposizioa. Cerca de, alrededor de.. Larogei pezeta inguru balio dau gasoillak./ Amarrak ingurua da./ Gabon inguruan izan zan. .
ínguru. (-). 1. ínguru, íngurua. (b). posposizioa. Cerca de, alrededor de.. Larogei pezeta inguru balio dau gasoillak./ Amarrak ingurua da./ Gabon inguruan izan zan. .. 2. ínguru, íngurua. (b). izena. El contorno, el alrededor.. Etxe inguru ederra dauke./ Inguru guztiak amorratu zittuan./ Inguruko errittatik etortzen da jentia.. Eta inguruan, ingurutik, ingurura... ..
2. inguratu. (c). du aditza. Rodear.. Etxia alanbradura batekin inguratu dabe. .
infernuak ez artu. (-). esapidea. "Oso pertsona gaiztoari esaten zaio.. Infernuak pe ez au artuko." (Lar Antz). .
infarnuko auspo, infarnuko auspua. (d). izena. Eskusoinua, lagun arteko berbetan.. Infarnuko auspua esaten zotsen abadiak eta.. Ik. eskúko sóiñu.
infarnuko katu, infarnuko katua. (d). Pinu-momorroa.   Procesionaria del pino.. Sin. Piñu-momorro.
infarnuko txerren, infarnuko txerrena. (d). (adierazkorra.) INFARNÚKO ETSAI, TXERREN, TXARRAN (OÑ.). Deabrua.. Infarnuko txerrena baiño okerraua da gure mutiko ori./ Txerren danak baiño okerraue. (Lein.)./ Txerren baiño gogorraua. . Konparaketa hauetan, batik bat..
infláu. (a). du aditza. Inflar, hinchar.. Ik. púztu.
Ingálaterra. (d). toponimoa. Inglaterra.. Ingalaterran izandakua da ori. Hala diote adin handikoek. . Gaur Inglaterra..
inguno. (-). Ik. ninguno.. Ik. níngunu, -o.
ingurátu. (-). 1. inguratu, . (c). du aditza. Eskuratu, jirau.. Nundik andik inguratu biot aixkora bat.. Ik. ingaratu, jiráu.. 2. inguratu, . (c). du aditza. Rodear.. Etxia alanbradura batekin inguratu dabe. ..
1. inguratu. (c). du aditza. Eskuratu, jirau.. Nundik andik inguratu biot aixkora bat.. Ik. ingaratu, jiráu.
inpórta izan. (a). dio-zaio aditza. NOR-NORI. Importar.. Etxat bape inporta afaldu ezta be./ Ze inporta dotsa ari gurian pasatzen danak?/ Bai zuri inporta be Afrikako kontuak. . Inporta, inporta, inportako. Hiztun onek ez dute «inportatzen» esaten. NOR-NORI zein NOR-NORI-NORK: Etxat inporta zuk esaten dozuna, edo eztost inporta zuk esaten dozuna(k?)..
inpórtante, inpórtantia. (a). adjektiboa. Importante.. Telebisiñuan agertu zan. Oso inportantia eindda dago. . Ironiaz erabiltzen da sarri: Inportantia da aura bere ustez..
intxáur-árbola, intxáur-árbolia. (a). izena. Nogal..
intxaurdoi, intxaurdoixe. (-). izena. (Aramaio.) Intxaurdia.   Nocedal. .
intxaur-káskal, intxaur-kaskála. (c). izena. Cáscara de nuez.. Ik. kaskal.
intxaur-sáltsa, intxaur-saltsía. (c). izena. Postre consistente en una papilla hecha de nueces mazadas, leche, etc.. Intxaur-saltsia, gozua baiña astuna./ Gabonetako postria izate zuan intxaur-saltsia..
intxúsa. (-). 1. intxusa, intxusía. (c). izena. botanika Sambucus nigra. Sauco.. Sastraka, inoiz zuhaitz txiki izatera heltzen dena. Arrama puntetan lora sorta zuri eder batzuk egiten zaizkio. Mahatsaren tankerako fruitu beltzak ematen ditu korda handietan. Honen lora, sikatuta gero, haundituak jaisteko, izerdia biguntzeko, errearendako, haurdun daudenek izan ohi dituzten aurpegiko mantxak kentzeko, etab. erabiltzen da. Sastraka honen adarrek bi azal izaten ditu. Lehenengoa kendutakoan, bigarrenak, tiretan zatituta, erretrapuak egiteko balio du. Mausa oso antzekoa da, baina satraka-arbola izan beharrean belar-landarea da.. Sin. salúparda, sakúta, flot. Ik. máusa.. 2. intxusa, intxusía. (c). izena. botanika smilax aspera?. Don.k dio untz eztakadun bati ere esaten zaiola. Untzan moduan arboletan katiatzen dana, baiña eztakaduna dana. Intxusia aretxi esateotsau. . Irustarbixa (smilax aspera) ote?..
1. intxusa, intxusía. (c). izena. botanika Sambucus nigra. Sauco.. Sastraka, inoiz zuhaitz txiki izatera heltzen dena. Arrama puntetan lora sorta zuri eder batzuk egiten zaizkio. Mahatsaren tankerako fruitu beltzak ematen ditu korda handietan. Honen lora, sikatuta gero, haundituak jaisteko, izerdia biguntzeko, errearendako, haurdun daudenek izan ohi dituzten aurpegiko mantxak kentzeko, etab. erabiltzen da. Sastraka honen adarrek bi azal izaten ditu. Lehenengoa kendutakoan, bigarrenak, tiretan zatituta, erretrapuak egiteko balio du. Mausa oso antzekoa da, baina satraka-arbola izan beharrean belar-landarea da.. Sin. salúparda, sakúta, flot. Ik. máusa.
intz, íntza. (a). izena. Ihintza.   Rocío.. Anka guztiak busti jat intzetan.. Sin. iruntz (b, Ub.), iñuntz (Lein.), iñontz (Oñ.)..
inutílddu. (c). da aditza. Inutil bihurtu.. Inutildduta geratu zan gerratian. .
inútill, inutílla. (c). adjektiboa. Inútil (pertsonez).. Zela izan leike personia ain inutilla./ Inutill utsa da. .