Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

ilddía. (d). izena. Hil-deia. Norbait hiltzen zenean deiadarraren bidez baserriz baserri abixua pasatzeko sistema bitxia, antzina, 1920 aldera, galdu zena Osintxun. Horrela kontatu digu Hilari Gantxegik:. Lenguan egon zan emen Rafael etorritta ta esaustan eze: Gure amak diño e, oiñ iñor iltzen danian ba eskelia, ezta? eta bere ama, bere ama Anizeta gaztia zanian-da ei zan ilddia, esaban; eta bai. Neu eskolan nebillela ero galdu..., neuk beratzi urte inguru neuzkanian ero ilddia galdu zan. Por ejenplo Migel il dda Bergaan, ezta, eta ori il ddan moduan ba besta (beste) bat; eta Bergatik etorren ba, Bergaan e, an egon zan salidia (hil-deiarena) ba olako etxetan. Arek eiñ euparia eta olako etxian Fulano il ddala. Eta gero ari kontestaziñua... Gizakumia danian . Oso deigarria da basoari ilddia botatze eta honen erantzuna jasotzat emate hori. Siniskera animisten lekukoa dirudi. Anizetak ere eman digu usadio honen berri..
ilddo. (-). Ik. illu.
ílddu, ilddúa. (d). izena. GARI-ILDDU. Galburua beltz uzten duen gaitza. Don. . komentario 1
il-draun. (-). (Eibar.) "Campana que tañe a muerto." (SB Eibetno). .
ilentxa, ilentxia. (d). izena. ILLENTXA, ILINTXA. Egur-zati erdi egosia.   Carbón mal cocido. Puntia sartzen bazan lurretan, aura egosteke geatze zan. Ari esate akon ilentxia. Mateo./ Aizia zeiñ aldetati jotzen daben..., bestela geatuko da alde bateti ziero erreta txendorra, da bestekaldetik illentxia. Jose./ Ilintxia ba, iketza eitten asi baiña ein barik geatze zana; orrek e jeneral ixate zian baztarreko ertzetan da geatzen zianak. Cand..
ilentxa-txendor, ilentxa-txendorra. (d). izena. Ondo egosi gabeko egurrekin, ilentxekin, egiten zen txendorra. .
ilkánpai, ilkanpáia. (c). izena. Norbait hiltzen denean jotzen den kanpaialdia. .

il-píxu, il-pixúa. (c). izena. Abereak hil eta garbitu ondoren duen pisua.   Peso en canal de una res.. . Gutxi erabilia, bizipixu esan berri denetan ia bakarrik. Kanalian da arrunta.. Ik. bizipíxu, kanalían.
ilbándu. (c). du aditza. Hilvanar.. Erropia, josi aurretik, ilbandu ein biar izaten da. .
ilban, ilbana. (b). izena. Albaina.   Hilván.. Lenengo ilbana pasau marketatik; ointxe eitten dana. Maria. .
il. (-). Ik. ill.
ikúsieziñ, ikúsieziña. (b). izena. Enemistad, rencor.. Alkar ikusieziñ aundixa sortu da auzuan politikia dala ta./ Eztakitt zeaittik dotsan alako ikusieziña.. Alkar ikusieziña, sarri. Gorrotoa baino zerbait biguntxoagoa da. . Ik. ezíñikusi.
Ikúsi-makúsi. (-). esaera. Haur jolasa.. Ikusi-makusi, zer ikusi...?. Oso ezaguna haurren artean, baina berri samarra izan daiteke..
ikuskízun. (-). 1. ikuskizun, ikuskizúna. (c). izena. Ikusgaia.   Cosas que ver, espectáculo.. Elgoibarko ferixan bazan ikuskizuna ugari./ Jentia ezta plaiara joaten bañatziaaittik, ikuskizunaaittik baiño.. Ik. ikusmíra.. 2. ikuskizun, ikuskizuna. (c). adberbioa. Ikusteko.   Por ver.. Kalera bota bia dabela diñue baiña oinddio gauzia ikuskizun dago. ..
ikúsi léike beráu!. (c). esapidea. IKÚSI LÉIKE BERÁU. Norbaitek oso onargarria ez den zerbait esaten duenean erantzun ohi da espresio honekin.. .
2. ikuskizun, ikuskizuna. (c). adberbioa. Ikusteko.   Por ver.. Kalera bota bia dabela diñue baiña oinddio gauzia ikuskizun dago. .
ikusmíra, ikusmiría. (d). izena. Ikusgaia.   Tema para ver, para curiosear.. Gaur e, baakizu gaur ero biar ze funziño ero ze ikusmira daon Bergaan? . ikusmiran, . (-). . 1. ikusmirán, . (c). adberbioa. Curioseando.. Goiz guztia dendaik denda ikusmiran ibili naiz./ Jentiak alde ein zun, ikusmiran ibilli zan jentiak eta. JJp. .. 2. ikusmiran, . (-). Jendearen bistan.   A la vista de todos, en el punto de mira.. Pinttau pinttauta, minifaldatxo batekin, jente guztian ikusmiran egotia gustatze jako. ...
2. ikusmiran. (-). Jendearen bistan.   A la vista de todos, en el punto de mira.. Pinttau pinttauta, minifaldatxo batekin, jente guztian ikusmiran egotia gustatze jako. .
ikútu. (-). UKÚTU. 1. ikutu, . (a). du aditza. Tocar... 2. ikutu, ikutúa. (b). izena. Golpecito, toque, retoque.. Ikututxo bat eiñ orduko garajera daroia kotxia./ Obria akabatzeko ikutu batzuk falta jaku. . . tóntotik ikutúik pe ez éuki, . (c). esapidea. No tener un pelo de tonto.. Orrek etxaukak tontotik ikutuik pe.... 3. ikutu, ikutúa. (c). izena. Antz puxka bat.   Cierto parecido.. Aittak pe badauka aittan ikutua./ Nik orri aman ikutua artzen jat.. Pertsonez, batik bat. .. 4. ikutu, ikutúa. (c). izena. Zoro ikutua.. I, Perikok ikutua etxaukak puxkat?/ Oiñ arte eztok sekula ain gaizki ibili, beti euki jok ikutua, baiña. ..
1. ikutu. (a). du aditza. Tocar..
2. ikutu, ikutúa. (b). izena. Golpecito, toque, retoque.. Ikututxo bat eiñ orduko garajera daroia kotxia./ Obria akabatzeko ikutu batzuk falta jaku. . tóntotik ikutúik pe ez éuki, . (c). esapidea. No tener un pelo de tonto.. Orrek etxaukak tontotik ikutuik pe...
tóntotik ikutúik pe ez éuki. (c). esapidea. No tener un pelo de tonto.. Orrek etxaukak tontotik ikutuik pe..
3. ikutu, ikutúa. (c). izena. Antz puxka bat.   Cierto parecido.. Aittak pe badauka aittan ikutua./ Nik orri aman ikutua artzen jat.. Pertsonez, batik bat. .
4. ikutu, ikutúa. (c). izena. Zoro ikutua.. I, Perikok ikutua etxaukak puxkat?/ Oiñ arte eztok sekula ain gaizki ibili, beti euki jok ikutua, baiña. .