Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

Au dok au, bista ona ta alkar eziñ ikusi. (c). esaera. Esaera ironikoa. .
ikazgíñan. (c). adberbioa. Ikatza egiten.. Joantxo ikazgiñan ibilittakua da gaztetan. .
ikázgiñ, ikazgíña. (c). izena. IKEZGIÑ, IKAZKIÑ. Ikatza egiten duena.   Carbonero.. Baba-baltzak urdaixakin, ikazgiñen jana./ Ikazgiñak egur-ikatza eitten dabe./ Goimendixan ikazgiñak eta bajanaz ta ikasiñ egurgiñan. Fran.. Sin. txendorgille, ikazgille. ikazgíñan, . (c). adberbioa. Ikatza egiten.. Joantxo ikazgiñan ibilittakua da gaztetan. ..
ikastáille, ikastaillía. (c). izena. Ikaslea.   Alumno, "aprendedor".. Nere moduko ikistailliak izengo zien da igual pentsauko zeben derrior ikisi bia zebela, da eziñ ikisi. Maistruak kulpak. Eli. . IKISTAILLE dio Elisak..
ikástola, ikástolia. (a). izena. Ikastola. .
íkatz, ikátza. (a). izena. IKETZ. Carbón.. Adinekoek Iketz, ikezgiñ... (eratorri guztietan) darabilte ia beti. Gazteagoek ikatz gehiago.. ikatza egosi, . (c). aditza. IKETZA EGOSI. Hacer (cocer) carbón vegetal.  . .. ikatz xe, ikatz xeia. (-). izena. IKETZ XE. Ikatz xehea, iduria.   Carbón menudo.. Praserotaako ta erute zan, ikez xeia esate zan. Mateo. ..
ikatz xe, ikatz xeia. (-). izena. IKETZ XE. Ikatz xehea, iduria.   Carbón menudo.. Praserotaako ta erute zan, ikez xeia esate zan. Mateo. .
ikatza egosi. (c). aditza. IKETZA EGOSI. Hacer (cocer) carbón vegetal.  . .
ikatz-galbae. (-). IKATZ-BAE. "Cedazo para limpiar el carbón" (SB Eibetno) ..
ikatz-kaku, ikatz-kakua. (d). izena. IKETZ-KAKU, IKEX-KAKU. Gancho para sacar el carbón de la carbonera.. Ortz bakarra, len esan dotena, ikex-txakua, iketza etaatzekua. Mart.. Sin. ortz-bakar, kako, -u.
ikatz-lan, ikatz-lana. (c). izena. IKETZ LAN. Trabajo que realizan los carboneros.. Ni neuk etxeako ei neban, eta emengo iketz-lana geixena bakoitza beretako izeten zan. Mateo. .
ikatz-neurtzaille, ikatz-neurtzaillia. (-). (Eibar.) "Medidor de carbón. Herriko abastos politikan, ogixa pixau eta esnia graduau egitten zan moduan, ikatza neurtu egitten zan eta hori egitten ebana zan ikatz-neurtzaillia." (SB Eibetno)..
ikatz-plaza, ikatz-plazia. (d). izena. IKETZ-PLAZA, IKEZ-PLAZA. Ikatz egin berria zabaltzeko eta edukitzeko lekua.. Eoten da, ikez-plazia esate ako, iketza etaa ta eukitzeko leku bat. Mart. .
ikatz-zaku, ikatz-zakua. (d). izena. IKETZ-ZAKU, IKEZ-ZAKU. Saco de carbón.. Ikez-zakuak esate akon. Jose. .
ikazgei, ikazgeixa. (-). izena. "Ikatza egiteko gertautako egur zatixak." (SB Eibetno)..
ikazgille, ikazgillia. (d). izena. IKEZGILLE, IKAZGIÑ. Ikazkina.   Carbonero.. Lengo basomutillek edo ikezgilliek eibena. Mateo.. Sin. ikázgiñ, txendorgille.
ikázgintza, ikázgintzia. (c). izena. IKEZGINTZA. Fabricación de carbón.. Zure aittajuna ikazgintzan ibilittakua da./ Neguan ikezgintzia ta, egur-gertatzia ta. JJp./ Terese makiña bat einddakua zan, makiña bat ikezgintza einddakua. JJp. .
2. ezin ikusi. (c). aditza. Ezin jasan, ezin eraman.   No poder aguantar (cuando no se especifica más, por envidia o celos, normalmente).. Anai gaztiak diruak ein zittuan da nausixak ezin ori ikusi./ Beste edozer gauza, baiña semiak belarrittakua eruatia, auraxe ezin juan ikusi./ Askok bestien ona ezin izaten dau ikusi. .
ikúsi. (a). du aditza. Ver. . eziñ ikusi, . (-). . 2. ezin ikusi, . (c). aditza. Ezin jasan, ezin eraman.   No poder aguantar (cuando no se especifica más, por envidia o celos, normalmente).. Anai gaztiak diruak ein zittuan da nausixak ezin ori ikusi./ Beste edozer gauza, baiña semiak belarrittakua eruatia, auraxe ezin juan ikusi./ Askok bestien ona ezin izaten dau ikusi. .. 1. ezin ikusi, . (c). du aditza. Zerbait edo norbait begi txarrez ikusi.   Aborrecer algo o alguien.. Eztakitt zegatik baiña maixuak ezin ddau gure mutikua ikusi.. Ik. gorrótau, gorrotúa izan... ikúsi léike beráu!, . (c). esapidea. IKÚSI LÉIKE BERÁU. Norbaitek oso onargarria ez den zerbait esaten duenean erantzun ohi da espresio honekin.. .. ikusí?, . (b). IKUSTÉN?. Ikusten duzu?. Ikustén? Zer esaten notsun nik?/ Ikusí? Banekixen ze pasau bia zeban azkenian.. Ik. entzún?, barré?..
ilbárri. (-). 1. ilbarri, . (c). izena. Luna Nueva.. Noiz da ilbarri?. Mugagabean, eta honelako testuinguruetan, batik bat.. Ant. ilbéte.. 2. ilbarri, ilbarríxa. (c). izena. Luna creciente. Haltza da hilberrian (maiatzekoan) bota behar den zuhaitz bakarra. Ilbarrikuak; orduantxe dau orrek [altzak] kalidadia fuertia, onen-onenian orduan botatakuak, ia beste erozein eur letxe auentatzen dau. Sebas. . Askok ilargia hazten dagoeneko sasoiari soilik esaten dio ilgora, eta ilbarri, berriz, argirik batere gabe dagoen egunari, ilargi berri egunari, alegia. Beste askok ilbarri darabil bi kasuetan.. Sin. ílgora. Ant. ílbera..
2. ilbarri, ilbarríxa. (c). izena. Luna creciente. Haltza da hilberrian (maiatzekoan) bota behar den zuhaitz bakarra. Ilbarrikuak; orduantxe dau orrek [altzak] kalidadia fuertia, onen-onenian orduan botatakuak, ia beste erozein eur letxe auentatzen dau. Sebas. . Askok ilargia hazten dagoeneko sasoiari soilik esaten dio ilgora, eta ilbarri, berriz, argirik batere gabe dagoen egunari, ilargi berri egunari, alegia. Beste askok ilbarri darabil bi kasuetan.. Sin. ílgora. Ant. ílbera.
ilbeltz, ilbéltza. (d). izena. Urtarrila.   Enero. Don.k dio bere gurasoei. Don.k dio bere gurasoei ilbeltz gehiago entzuten ziela enero baino. Orain enero entzuten da ia bakarrik. .
ílbera, ílberia. (b). izena. Luna menguante.. Askok ilberan mozten dau illia.. Ik. ilbéte, ílgora, ilbárri.
íldako, íldakua. (a). izena. ILDDAKO. Muerto, cadáver.. Zazpi ildako Frantzian atrako baten./ Ildakua kanposantura eruan dabe. . Ik. ílla.