Skip to main content

Eibar

  • dúrdula. (-). (Eibar.) DURDURA (EIB.). 1. dúrdula, dúrdulia. (c). izena. DURDURA. Turdus pilaris. Zorzal real.. Neskatila pinpirinez esaten da: Emen dator gure durdulia... 2. dúrdula, dúrdulia. (-). (Eibar.) Turdus viscivorus. Zorzal charlo.   Karraztarroa.. Durdulia agertzen da keixara umiak azten dagonian. (Etxba Eib).. Sin. paseko zagaztarro, zagáztarro..
  • dxuu. (-). onomatopeia. (Eibar.) "Movimiento rápido: de golpeo, de corte, de lanzamiento." (SB Eibetno)..
  • dzunba. (-). onomatopeia. (Eibar.) "Ruido al saltar al agua." (SB Eibetno)..
  • 2. eder, éderra. (-). izen propioa. (Eibar.) "Txispabako eskupetia" (SB Eibetno). . Azen.: éder. .
  • egarrixak estu artu. (-). esapidea. (Eibar.) "Ardozalea izan.. Pelotari ona zan; bakarrik egarriak artzen eban estu: ez emengo uran egarriak, Riojakuak baiño..
  • egosgogor, egosgogorra. (b). adjektiboa. (Eibar.) Egoskorra.   Terco, -a, tozudo, -a. .
  • egun-sari, egun-sarixa. (-). izena. (Eibar.) Jornal.. Sin. jórnal.
  • egundo. (c). adberbioa. (Eibar.) Sekula.. Irurogeta amaika urte jaukadaz da nere bizitzan egundo ez juat bota olako putzik. (SM Ezten) . Sin. sékula, iñoiz.
  • egúrtza, egúrtzia. (d). izena. (Eibar.) Usa, herri-basoa.   "Monte donde se saca leña. Ejido.. Lenago ziran errixan egurtzak, auzuak su-egurra eta etxegintzarako biar zan zura ataratzeko.. Sin. egur-baso.
  • eitzari, eitzarixa. (d). izena. (Eibar.) ITZARI. Ehiztaria. Antzina erabilia. Gaur egun KAZARI..
  • elíza, elizía. (a). izena. (Eibar.) ELIXA (EIB.). Iglesia.. Elizia konpontzen diardue Uberan. . elízaz, . (-). . 2. elizaz, . (-). izena. Eliz barrutiz.. Ubera elizaz Elgetakua da. .. 1. elizaz, . (-). Por la iglesia.. Ez i dauke elizaz ezkontzeko asmoik.... elizan sartu, . (-). esapidea. "Emakumia elixan sartu 'garbitzera', umia euki eta egun batzuetara.. Alboko andriak gaur ein dau elizan sartzia...
  • elizatai, elizataixa. (c). izena. (Eibar.) Elizataria.   Pórtico de la iglesia. Arrateko elizataixan, abadia zan nausi pelotan. (Etxba Eib). Sin. élizpe.
  • elízatar, elízatarra. (d). adjektiboa. (Eibar.) ELIXATAR, ELIZTAR, ELIZANTE. Clerical.. Elixatar amorratua politikan. (Etxba Eib) .
  • 3. eme, emia. (-). (Eibar.) "Herramienta hembra.   Hainbat gauzatan, pieza batek beste bat bere barruan hartzeko zulua edo eregiunia daben piezia, esate baterako trokel emia." (SB Eibetno) .
  • endemas. (c). adberbioa. (Eibar.) Batik bat, batez ere.   Sobre todo.. Ez zaittut ikusi gura, endemas eranda zatozenian. (Etxba Eib) .
  • enpárau, enpárauak. (d). (Eibar.) Gainerakoak, osterantzekoak.. Bizirik urten ezkero, diruak eta enparauak ez detsa ardura. (Etxba Eib) .
  • entañadera, entañaderak. (d). izena. (Eibar.) Pieza txikiak oratzeko erabiltzen dan esku-dornua.   Entenalla. "Tornillo de mano.. Entañaderak emoirazuz apur baten, torlojo-buru au biribiltzeko..
  • 2. epaiki, epaikixa. (d). izena. (Eibar.) "Sierra de cortar metales.. Ekarrizu epaikixa, burdiña auxe laburtu biarra daukat eta..
  • epaiki-etxe, epaiki-etxia. (-). izena. (Eibar.) Arco de sierra. (SB Eibetno) .
  • epaiki-orri, epaiki-orrixa. (-). izena. (Eibar.) Hoja de sierra para cortar metales. (SB Eibetno) .
  • eperlári, eperlárixa. (d). adjektiboa. (Eibar.) EPERTALARI. Eperretan dabilen ehiztaria.   "Cazador de perdices.. Baroja eperlarixak beti txakur fiñak..
  • epetako, epetakua. (d). izena. (Eibar.) "Se dice de la pillería de no pagar el consumo hecho en la taberna o en la posada.. Epetakuak egitten zaliak, nik dakiran batzuk..
  • epetálari, epetálarixa. (d). adjektiboa. (Eibar.) "Pícaro que practica la pillería de no pagar.. Epetan sarri egitten dabenari esaten jako epetalarixa..
  • epetan. (d). adberbioa. (Eibar.) Epeka.   A plazos.. Epetan erosi eta epetan saldu, tratulari eskasan jiria. (Etxba Eib) .
  • erbi-ánka, erbi-ánkia. (d). izena. (Eibar.) Armagintzan, grabadoreek metal-hautsa batzeko erabiltzen zutena.   "Pata de liebre usada por los grabadores para barrer las limaduras de metal.. Esaixozu Izuri, urrengo erbi-ankak gorde deirazela neri..