Skip to main content

Eibar

  • atan orretan. (-). adberbioa. (Eibar.) Gauza bat eta bestea egiten.. Atan orretan, eldu zan artsalde erdia. (SM Ezten). .
  • atxurkilla, atxurkillia. (-). (Eibar.) "Azadilla, azada de dos picos." (SB Eibetno).. Ik. jórrai. atxurkillia arrapau, . (-). Mozkortu. . Ik. atxur..
  • atzeko otzik barik. (c). esapidea. (Eibar.) "Lasai asko, zaratarik gabe, norberari botatakoa baino erantzun zorrotzagoa eman.. Plaentziatarren urteerak atzeko otzik bakuak izaten dira..
  • aua neurri. (-). esapidea. (Eibar.) "Nahi beste, aukeran.. Aua neurri gura daben gauza guztietarako.. komentario 1
  • auji. (-). onomatopeia. (Eibar.) EUJI. "Grito de alegría típico de fiestas, romerías y celebraciones". . Sin. lékaixo, irrintzi.
  • Auntzan umia, antzume. (-). esaera. (Eibar.) Umea, gurasoak bezalakoa..
  • aunzdun, aunzduna. (-). (Eibar.) Cabrero. (SB Eibetno). .
  • 1. áutu, áutua. (d). izena. (Eibar.) "Asunto, suceso, incidente.. Autua zan, batak zor zetsala bestiari. Euren artian sortu zan autu bat burrukarakua..
  • 2. áutu, áutua. (d). izena. (Eibar.) Esamesa, berriketa.. Autua ugari eta formalidade gutxi./ Elgetan ez ebillen beste auturik, zezenak gora ta zezenak bera. (SM Ezten) .
  • autubátzaille, autubátzaillia. (c). adjektiboa. (Eibar.) Esamesak kontatzeko zaletasuna duen pertsona. Entrometido, -a, reportero, -a.. Alde guztietara eltzen zan a, gure lagun autubatzaillia, eta beti genkixan beragandik inguruetan gertatzen zan dana. .
  • Autx-errixa. (-). (Eibar.) "Plazentzia. Ondoko Plazentziari eibartarrek esaten ziotena, /tz/ hotsa /tx/ ahoskatzen zutelako.. Plaentziatarreri .
  • azeliñ, azelíña. (d). izena. (Eibar.) "Turbina, rueda.. Saturixoko indarretxian azelin barrixa ipiñi dabe. Leena ixa ez zan gauza eta txatarretara botako eben./ Agorrakin, amorraiñak larri eta azeliñak geldi." (SM). .
  • azi-buru, azi-burua. (-). izena. (Eibar.) "Parte conpacta de la planta donde está la semilla nueva." (SB Eibetno). .
  • aziguren, azigurenak. (d). izena. (Eibar.) Ganglioak.   "Crecederas.. Juan zan astian, azigurenak euki destaz etxeko txikixenak. .
  • azkabi, azkabixa. (-). izena. (Eibar.) Ilea erortzea dakarren gaitz bat.. Azkabixak artu dau eta ziero kalbotu da. (AAG Eibes). .
  • azkapela, azkapelia. (-). izena. (Eibar.) ATZ-KAPELA. "Atzamarrean zauriren bat babesteko ipintzen den babesgarria.   Dedil.. Atzamar puntia atiak arrapau zestanetik aragi bizixan daukat eta obe izango dot azkapelia ipintzia.. Ik. aznarru.
  • 2. azkarri, azkarríxa. (d). adjektiboa. (Eibar.) Inteligente, despierto.. Zuk saldutako txakurrak azkarrixa urten desta./ Mutill azkarrixa oiñ artu doguna morroitzat. (Etxba Eib) .
  • azkentxo. (-). (Eibar.) Kokila, adore faltagatik-edo beti atzean geratzen dena.. Beti azkentxo gure seme koittau au. (Etxba Eib). .
  • azpijorria, azpijorra. (-). izena. (Eibar.) "Fraude, engaño, juego sucio; desfalco.. Baiña ha ez zuan berez behera etorri! Han azpijorria egon zuan demasa." (SB Eibetno).
  • azpilddura, azpildduria. (-). izena. (Eibar.) Dobladillo.. Goniak azpildduria daroia barren guztian. (AAG Eibes). .
  • 3. aztártu. (c). du aditza. (Eibar.) Sacudir, vapulear.. Aztartik alper ori! Aztartu pelotia! ..
  • 4. aztártu, aztartúa. (d). izena. (Eibar.) Astindua.. Alanbriari ikutu eta emon zetsan aztartua iltzeko bestekua. .
  • aztorautako astarra baiño sazkarraua izan. (-). esapidea. (Eibar.) Oso zakarra izan. .
  • 3. babálora, babáloria. (-). izena. (Eibar.) papaver rhoeas. Amapola..
  • bago, bagua. (d). izena. (Eibar.) Apustua egiterakoan edo zerbait erosterakoan jartzen den diru-seinalea.. Sin. ezarri. bago eiñ, . (d). aditza. (Eibar.) Diru-seinalea jarri. ..