aditza
- sakátu. (b). dio aditza. Presionar, empujar hacia abajo, prensar.. Sakatu tinbriai, aber iñor dauan./ Medikuak indar guztiakin sakatu dost bixkarrian. . ederra sakatu, . (c). esapidea. Engañar, tomar el pelo, timar. . Ederra sakatu zoskuen Portugalen wiskixakin./ Ederra sakatu dotsue kotxiakin. ..
- sakóndu. (b). da-du aditza. Profundizar, ahondar(se).. Amar metro sakondu dabe baiña eztabe urik topau./ Aspaldixan asko sakondu da etxe aurreko lezia. .
- salátu. (d). du aditza. Salaketa jarri; baita isilik gorde beharrekoa inori esan. Denunciar; también contar a otra persona lo que no conviene saberse.. "Arek salatu dau", entzun izan zuan; denunziau ero. . Bergaran ia galdua, Oñatin osasun oneko..
- salbáu. (a). da-du aditza. Salvar(se). .
- sáldu. (a). du aditza. Vender. . . saltzeko ez euki, . (b). esapidea. Zerbait edo norbait estimatu izan.. Ez pentsau anaia saltzeko daukanik. .. . sálduta gerátu, . (b). esapidea. Babesik gabe geratu.. Porterua salduta laga juen defensak./ Karteria galdu ezkero salduta geratzen za. ..
- salúdau. (a). du aditza. Saludar. .
- samartu. (b). da-du aditza. Aditzaren ekintza areagotuxea dagoela adierazten duen hitza.. Onezkero akabau samartuko zeben./ Arro samartuta abill. .
- santútu. (b). da-du aditza. Santu bihurtu.. Len be etzan zuzena baiña aspaldixan ezta asko santutu./ Indurain laster santutuko dabe. .
- sarátu. (d). du aditza. Ezer landatu gabeko soroan azaleko belarrak aitzurrez ebaki. Rozar la tierra.. Saratu, azaleko bedarrak ebagi; saraketia izate zuan..., jeneralian, ezer eztauan lekuan saratu eta gero erreturia eitteko lurra batze zuan. Klem.. Ik. sarétu, azálatxurra, jorrátu, erretúra.
- sarétu. (d). da aditza. Eskastu oihala, bitarteak nasaitu ehunari, sare antza hartu, alegia.. Izara orrek ziero saretuta dare eta botatzia onena. .
- sarpíau. (c). du aditza. Eskuaz edo paletaz paretara porlana edo igeltsua bota. Revocar paredes.. Sarpiau? Paretian ola eskuakin ero paletiakin zera bota. . Ik. puntapalétau.
- sartu. (a). da-du aditza. Entrar, meter.. Sartu zaitttez barrura./ Autua barrura sartu dot. . . silla-ipurdia sartu, . (d). esapidea. SILLIAI IPURDIA SARTU. Sillari ipurdi berria jarri.. Zubittako Zesteruanian sartzen dittue silla-ipurdixak./ Silla orri ipurdi berrixa sartu biako jako.. Baita lapiko ipurdiak edo beste edozerenak.. Ik. paraguéro.. . ordu-sartzen edo orduak sartzen ibilli, . Ordu-sartzen edo orduak sartzen ibilli. .. . orduak sartu, . (b). esapidea. Ordu extrak edo zor diren lan orduak egin.. Len jentia ordu(ak) sartzen zebillenian dirua zarra-zarra jebillan./ Zapatu atsaldian orduak sartzera joan bia juat. . ORDU-SARTZEN edo ORDUAK SARTZEN ibilli. Baita, lanean edo beste zerbaitetan ordu asko igaro, esaldi adierazkorretan. Makiña bat ordu sartutakokua dok pelotan!.. . astia edo eguna sartu, . (b). esapidea. Astea edo eguna lanean igaro.. Aste au be sartu dou beintzet./ Iru egun sartu najittuan uezaban komuna konpontzen. .. . artua, babia... sartu, . (b). aditza. Hazia soroan zulotxoetan sartu. . Artua sartzera goiaz.. Ik. eréiñ.. . moja sartu, . (b). esapidea. ABADE, FRAILLE SARTU. Moja, abade edo fraile ikastera joan.. Ogei urteko neskia moja sartu da. ..
- sasberatu. (-). aditza. (Antzuola.) "Ganaduek eta ardiek beherakoa izan.. Ardixak sasberatuta dae." (Lar Antz). .
- saskaldu. (-). aditza. "Haunditu, eman.. Jertzia saskalduta dao; ziero saskalduta geatu jat." (Lar Antz). .
- sasondu. (-). aditza. "Janaria bigundu, ahuldu.. Sagar onek onenak emon dittue, ziero sasondu die." (Lar Antz) . . sasondu, . (-). aditza. "Janaria bigundu, ahuldu.. Sagar onek onenak emon dittue, ziero sasondu die." (Lar Antz) . . sasondu, . (-). aditza. "Janaria bigundu, ahuldu.. Sagar onek onenak emon dittue, ziero sasondu die." (Lar Antz) ...
- 1. sendatu, sendotu. (c). da-du aditza. Lodieran irabazi, loditu.. Urtebetian asko sendatu da arbola au./ Metro erdi inguru sendotu dabe bidia eskoriakin.. Edurra ere sendatu egiten da. Gabian edurra sendatu dau. Ostera, pertsonak eta animaliak gizendu, ez sendatu. Loditu gutxi entzuten zaie zaharrei. .
