- 1. nagi, nagíxa. (a). adjektiboa. Alferra. Vago, -a, perezoso, -a.. Lanerako nagixa da, baiña ez parrandarako.. Don.k dio nagi gehiago esaten zaiola gizakumeari eta narras emakumeari. Nagixa gizakumia geixao esaten dok. Emakume bat baldin bada ba lanik egin nai eztabena ta zea, ño, narrasa dok oixe. Don. . Sin. alper. Ik. zuri.
- 2. nagi, nagíxa. (d). adjektiboa. Nagikeria. Ez da entzuten honako bi esapideetan ez bada. . Ez da entzuten ondorengo bi esapideetan ez bada.. nágixak etára, . (c). esapidea. Luzaz geldi edo lo egon ondoren besoak zabaldu giharreak tinkatuz. Desperazarse estirando los brazos.. Ala mutikua!, nagixak etara ta jantzi eskolarako./ Eztakitt ze pasatze jatan gaur, egun guztia nagixak etaratzen diardut. .. nagíxak émon, . (d). esapidea. Nagikeriaren mende egon.. Erri aretara aillegau giñanian nagixak emon zoskun da ezkiñuan aurrera segidu. ..
- naiko, naikúa. (-). adjektiboa. Hitz konposantuaren bigarren zati bezala(-NAÍKO, -naíkua) nahi duena, pretenditzen duena.. Barregarri-naiko liburu bat egin dau, baiña graziaik eztaukanak eztauka./ Aundi-naiko etxia dauka, baiña estilo gutxikua..
- náno, nanúa. (c). adjektiboa. Txikia, kaskarra. Pequeño, -a, enano, -a.. Erozeiñ ume nanok jote joskuk adarra./ Benetan nanua dago zuen txakurra. .
- narruaundi, narrúaundixa. (d). adjektiboa. (adierazkorra.) Jatun handia.. I, narruaundi, oinddio eztok naikua, ala?.
- narrúsendo, narrúsendua. (c). adjektiboa. Caradura (zentzurik gogorrenean).. Narrusendo zittal bat egon zan Eibarren mediku.. Ik. arpégigógor. nárru sendúa euki. (c). esapidea. NARRUA EUKI. Tener muchísima cara, pocos escrúpulos.. Politiko geixenak narru sendua dauke. . "Sendo"-k "lodi" esan nahi du Bergaran. Baita NARRU BELTZA EUKI. Baiña orrek narru beltza euki, tta ezek inporta ez. NARRUA EUKI soilik ere bai: Ik daukak narrua ik./ Ire narruakin abarkak pe ein leizkek...
- 2. nasái, nasáixa. (c). adjektiboa. Ancho, -a, holgado, -a, flojo, -a.. Alkondara nasaixak gustatzen jako./ Ameztei, etxealde nasaixa da, ero ganau-etxe ona da. Don. .
- 1. natural, naturála. (b). adjektiboa. Normal, natural.. Auraxe dok personia naturala./ Gaurko berua ezta naturala. . naturala ez izan (norbait), . (-). esapidea. Zentzun gutxikoa, gizalegean jokatzen ez duena izan.. Aura ziero naturala dok olako gauzak eitteko?/ Arek erozer gauza, eztok persona naturala ta. .. naturala dan moduan, . (c). esapidea. Normala den bezala. Formula oso erabilia. . Naturala dan moduan kokoteraiño jeuan iñon bendian egoten...
- 3. nausi, nausíxa. (b). adjektiboa. Adin handikoa. De mucha edad.. Orren gurasuak oso nausixak die. .
- 4. nausi, nausíxa. (b). adjektiboa. Mayor de edad.. Nausixak bakarrik pagatzen dabe, umiak ez./ Pelikula ori nausixendako da. .
- 2. nausi, nausíxa. (b). adjektiboa. El mayor (de los hermanos, de la familia, etc.).. Anai nausixak golfua urten dau gure familixan. . NAUSI.
- 1. negargarri, negargarríxa. (a). adjektiboa. Penagarria. Lamentable, deplorable.. Negargarrixa da ain gazteik iltzia. . Ant. N.
- negárrontzi, negárrontzixa. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) Negartia. Llorón, -a.. Ixo ume, ezta izan biar ain negarrontzixa. .
- 3. negáu, negáua. (b). adjektiboa. Zerbaiterako balio ez duena. Negado, -a.. Ondo negaua da kantuan./ Txofer moduan negaua da.. ZERTAN negaua, batik bat. .
- neguko txori, neguko txorixa. (-). adjektiboa. (Eibar.) "Gogo gabe, bakarrik ibiltzen denari buruz esaten da.. Neguko txorixa dirudi, otzak kukulduta..
- nekagárri, nekagarríxa. (c). adjektiboa. Nekatu egiten duena. Se dice de las cosas que producen cansancio.. Oso nekagarrixa da azpi-etaratzia. .
- neófito, neófitua. (d). adjektiboa. LEÓFITO. Neófito, novato.. Tratoriakin mugatik bera jausi da, neofito xamarra be bada ta. . Gutxi entzuna..