Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

éko, ékua. (b). izena. Oihartzuna.   Eco. .
2. ekiñaldi, ekiñaldixa. (b). izena. Hasialdia, jardun aldia.   Envite, acometida.. Ekiñaldi baten ezin bozue pianua etxera jaso, bittan jasokozue. .
2. eldu, eldúa. (b). adjektiboa. Maduro, -a.. Elduak eta gordiñak, danak jan giñuzen.. Ant. berde. Ik. gordíñ.
3. eldu. (a). dio aditza. Agarrar, asir.. Besotik eldu ta egundoko erretolikia bota zostan./ Belarrittik eltzen botsut ikusikozu.. Sin. ebátu, obátu.
ékiñ. (a). dio aditza. Hasi.   Empezar algo, comenzar.. San Jose... kendu ta jaixten ekiñ (ardiak). Hil./ Lanai ekin notsan da akabau arte enitzan geratu./ Ekin gontsan pelotan da azkenerako izardittu./ Irixak ekin jaue saltoka, jo batera ta jo bestera. Ben.. Adinekoek NOR-NORI-NORK gisa jokatzen dute. Askotan NORI ez da agertzen esaldian: Pelotan ekin gontsan./ Zarataka ekin zotsan, etab. Gaur egun askok asi bezala (NOR) jokatzen du.. Ik. ási, laga.
1. egurtu. (b). du aditza. Paliza eman.   Dar una paliza, apalear.. Isilik ezpaago egurtu eingo aut. .
2. egurtu, egurtúa. (b). izena. Paliza.. Tontoarro orri egurtu on bat komeni jako. . Ik. sómanta.
egúsarittako errópa, egúsarittako erropía. (d). izena. (Oñati.) EGUSITTAKO. Jai egunetako arropa.   Ropa de fiesta.. Zer eitten dozu zuk astelen buruzurixan egusarittako erropia jantzitta.. Egusittako ahoskatu ohi da. Ia galdua.
eguzki. (-). Ik. éuzki.
ei. (b). I. Omen.. Elgetan oinddio edurra ei dao./ Gasolinia merkatu biar ei da./ Ez i dator afaltzera. . I bakarrik entzuten da askotan..
Eibar. (a). IBAR (UB.). Deba Ibarreko herria.. Eibarko txitia, oillo, . (c). esaera. Eibartarrek beti izan dute maila bat gorago egotearen fama. .. Beste leku batzutan pentsau orduko, Eibarren egin, . (-). esaera. Plazentziarrek eibartarrez esaten ei dutena. (SM Zirik). Eibartarrak egiteileak izan dira beti...
Beste leku batzutan pentsau orduko, Eibarren egin. (-). esaera. Plazentziarrek eibartarrez esaten ei dutena. (SM Zirik). Eibartarrak egiteileak izan dira beti..
Eibarko txitia, oillo. (c). esaera. Eibartarrek beti izan dute maila bat gorago egotearen fama. .
eiñían. (c). juntagailua. IÑIAN. Eginean, zorian.   Precedido de participio, a punto de, en un tris de.. Zuen basarrixa jausi eiñian dago./ Txixaguriak urten eiñian egon naiz frontoian./ Errebentau eiñian jarri giñan babaz.. I.
éjenplo, éjenplua. (b). izena. Ejemplo.. Ejenplo txarra emoten jatzu seme-alabei. . Ik. porréjenplo.
ekaitz. (-). Ik. denporale.
ekáiztu. (d). da aditza. Matxorratu.   Volverse estéril un animal (la vaca, mayormente).. Matxorratu ein dda. Bei ekaiztutakua. Matxorratu ein ddok, ekaiztu ein ddok. Don./ Ekaiztua be esaten da izendakuai, jeneralian, baiña bestiai matxorria. Don. . Ez diot beste inori entzun. Emakumeez ere esan omen daiteke.. Ik. matxórratu.
ekárri. (a). du aditza. Traer.. Inperatiboa bizirik dago adinekoen artean: zuk EKÁTZU edo EKATZÍA, hik EKÁK edo EKAKÍA (m), EKÁN (n). Ekatzu kartera ori, neria da ta./ Ekak segia puxkat zorroztu daidan; edo ekakia segia... (testuinguru berdintsuan erabiltzen badira ere badirudi ekakia persuasiboagoa dela eta ekak/n aginduzkoagoa)./ Ekan nere jertsia, konpondu ein bia jonat eta. Ubera aldera pluralgile eta guztikoak ere entzun daitezke: zuk EKÁTZUZ, ik EKÁTZIK (m) eta EKÁTZIN (n). Azentua azken silaban ere jarri ohi zaio. .
ekibókau. (a). da-du aditza. Equivocar-se. .
ekibokazíño, ekibokaziñúa. (b). izena. Equivocación.. Or ekibokaziño aundixa daukazu. .
1. ekiñaldi, ekiñaldíxa. (b). izena. Saio luzea, lanaldia.   Sesión de trabajo de cierta dureza o duración.. Zu obetik jaiki orduko nik ekiñaldixa eindda neukan bedarra ebaitzen./ Liburukote orrek ekiñaldi ederra dauka leitzen. . Ik. egiñáldi.
Edurren gaiñeko egua, ezin izan berua. (-). esaera. (Oñati.) (Izag Oñ)..
(geldi) egotekua ez izan. (-). esapidea. Oso aktiboa izan.. Jesus! ori be ezton egotekua. .
banenguan ba ni. (c). esapidea. Harrituta nengoen.. Banenguan ba ni... Zeozegaittik etzan aspaldixan etortzen. .