Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

éskas. (-). ESKAX. Orain ESKAX gehiago.. 1. eskas, eskax. (b). adberbioa. Escasamente, apenas.. Bi urte eskas pasau die akzidentia izan ziñuanetik./ Amar milla duro eskas irabazteittu. .. 2. eskas, eskasa. (b). adberbioa. ESKAX. Gaizki.   Mal.. Reala bastante eskas dabill./ Zuen mutikua eskas samar ikusten dot aspaldixan./ Dirutik eskas nabill. .. 3. eskas, eskasa. (b). adjektiboa. ESKAX. Txarra, kaskarra.   Malo, deficiente, de mala calidad.. Telebisiñoko programa geixenak eskasak die./ Afari eskaxa jan giñuan./ Eskastzat jotzen dabe emengo izkuntzia. JJp. ..
eségi. (a). du aditza. IXEGI (LEIN.). Colgar, tender.. Erropak esegitzera noia.. Ik. txíntxiliz.
éseka. (c). adberbioa. Eseak eginez, balantzaka. . Zeukan atxurrakin eseka urten zan tabernatik..
2. ése, ésia. (c). izena. Se dice de las curvas que se trazan al no andar recto.. Mutikuak bizikletan esiak eiñaz etortzen zien eskolatik etxera./ Kriston esia ein najuan frenazua jota. . éseka, . (c). adberbioa. Eseak eginez, balantzaka. . Zeukan atxurrakin eseka urten zan tabernatik...
esajérau. (-). 1. esajérau, . (a). du aditza. Exagerar.. Asko esajeratzen dau onek. .. 2. esajérau, esajeráua. (a). adjektiboa. Exagerado, -a.. Karua da baiña ez esajeraua./ Esajerau bat da ori. ..
1. esajérau. (a). du aditza. Exagerar.. Asko esajeratzen dau onek. .
2. esajérau, esajeráua. (a). adjektiboa. Exagerado, -a.. Karua da baiña ez esajeraua./ Esajerau bat da ori. .
esakuna, esakunie. (-). izena. (Aramaio.) "Esaera.. Antxiñeko esakunak dittun orreik." (Orm Aram) .
esames, esamesak. (c). izena. (Eibar.) Habladurías. . esames, esamesak. (c). izena. (Eibar.) Habladurías. . . esames, esamesak. (c). izena. (Eibar.) Habladurías. ...
ésan. (-). 1. esan, . (a). du aditza. Decir.. mezia (edo errosaixua) esan, . (-). Decir misa.. Ik. méza, errósaixo.. . esateilliak entzuteillia izan bia dau, . (c). esapidea. Zirika edo adarjoka aritzen direnei buruz esana, batik bat... . esanao eta okerrao, . (-). esapidea. "Zenbat eta gehiago/gehiagotan esan, orduan eta okerrago. . Iñaxikin alperri da, esanao eta okerrago... eneban esango, . (c). Ez nuen pentsatuko. . Atzoko girua ikusitta, eneban esango.... 2. esan, esána. (b). izena. Agindua, aholkua.   Mandato, consejo.. Ez eiñ kasoik medikuan esanai tta ikusikok. . . esanekúa izan, . (b). esapidea. Ser obediente.. Zuen neskatillia okerra da baiña esanekua. .. . esána eiñ, . (c). esapidea. Agindutakoa egin.. Zuen mutikua ona da esana eitten. ... 3. esan, . (d). zaio aditza. ESATEN JAKO. Deitu, izena eman. (ESATEN JAKO(n) batik bat). Adaritxua ba, aurretik esaten jako billotx-adarixa, billotxa andik urtebete arte, ta gero adaritua, gero adarixa. Luis./ Gose-denporan makiña bat ogi-beltz jandakuak gaittuk. Basilloria esaten jakuan. Klem./ Negu guztia liñua iruten, irun esaten jakon, da juntau andra mordua ta, gero gabian errondia. Aniz.. Adinekoek asko erabiltzen dute. Adibide ugari aurki daiteke hiztegi honetan. . Ik. gaitzízen..
2. esan, esána. (b). izena. Agindua, aholkua.   Mandato, consejo.. Ez eiñ kasoik medikuan esanai tta ikusikok. . esanekúa izan, . (b). esapidea. Ser obediente.. Zuen neskatillia okerra da baiña esanekua. .. esána eiñ, . (c). esapidea. Agindutakoa egin.. Zuen mutikua ona da esana eitten. ..
esána eiñ. (c). esapidea. Agindutakoa egin.. Zuen mutikua ona da esana eitten. .
esaga-ziri, esaga-zirixa. (-). "Esagiak bere lekutik ez deixan urten ezpatan sartzen dan zirixa." (SB Eibetno)..
eságapeko, eságapekua. (d). izena. Esagaren azpian geratzen den karga.. —Zelako burkaria ekarri dozue? —Ba, esagapeko bat bakarrik. . Esaga jarri ondoren, normalean, kargatzen jarraitzen da belarra edo garoa. Gero gainean abar batzuk bota eta sokaz lotzen da. .
eruatéille, eruateillía. (b). izena. Eramalea.   El que lleva, llevador.. Eztie oinddio etorri txal eruateilliak. .
erube, erubia. (-). (Eibar.) Salamandra salamandra. Salamandra. .
erun. (-). Ik. erúan.
-esa, -esia. (c). atzizkia. Halakoren emaztea izendatzeko erabili ohi den atzizkia. "Monzonesía": Monzonen emaztea. Normalean apeliduaren, karguaren edo gaitzizenaren ondoren; jende handi edo ezagun samar zenbaiti ezarria, batzuetan ez ironia apur bat gabe. Monzonesía, Payrosesía, Alkatesia, Baskesía.... Entzuna eukiko eban Maria Baskesia. Aniz./ Monzonesia oinddio or ikusten jonat bolantian aidoso asko. .
esáera, esáeria. (b). izena. Dicho popular, locución, refrán... No tiene un significado muy preciso.. "San Pedroz kuku ta San Martzialez mutu" da esaeria./ Esaeria da Paskuetan beti euri egunen bat ein biar izaten dabela./ "Goenkale"n oso esaera polittak entzuten die, lenaoko erakuak. . Esaera zarretan gizur gutxi, . (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)... esaera zar, esaera zarra. (b). izena. Refrán, pero también se puede oir en el significado de dicho.. San Bizente otza, neguan biotza” diño esaera zarrak.. Esaerak eremu osoa hartzen du eta esaera zar, berriz, errefrau zentzuan erabiltzen da gehiago. ..
esaera zar, esaera zarra. (b). izena. Refrán, pero también se puede oir en el significado de dicho.. San Bizente otza, neguan biotza” diño esaera zarrak.. Esaerak eremu osoa hartzen du eta esaera zar, berriz, errefrau zentzuan erabiltzen da gehiago. .
Esaera zarretan gizur gutxi. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)..
ésaga, ésagia. (d). izena. Gurdiaren karga hobeto sujetatzeko bi ezpata punten artean jartzen den haga luzea.. Esagia, egur luze bat ezpata bixetan sartzen dana. Klem./ Burdi garua kargautakuan esagia jartzen da ezpatatik ezpatara kargia mobidu eztaiñ. .
3. esan. (d). zaio aditza. ESATEN JAKO. Deitu, izena eman. (ESATEN JAKO(n) batik bat). Adaritxua ba, aurretik esaten jako billotx-adarixa, billotxa andik urtebete arte, ta gero adaritua, gero adarixa. Luis./ Gose-denporan makiña bat ogi-beltz jandakuak gaittuk. Basilloria esaten jakuan. Klem./ Negu guztia liñua iruten, irun esaten jakon, da juntau andra mordua ta, gero gabian errondia. Aniz.. Adinekoek asko erabiltzen dute. Adibide ugari aurki daiteke hiztegi honetan. . Ik. gaitzízen.
esánai. (-). (Eibar.) ESANGURA (EIB., LEIN.). 1. esánai, esánaixa. (b). izena. Esanahia.   Significado. Eztot ondo artu bertso orren esanaixa. .. 2. esánaixa eiñ, . (c). esapidea. Aditzera eman, garbi esan gabe.   Dar a entender sin decirlo claramente.. Gurekin gustora etorriko litzaken esanaixa ein ddau./ Berak diela onenak, ero olako esanaixa ein ddau Arzallusek. ..