Bergara aldeko hiztegia
péste.
1.peste, pestía.
(c).
Izena.
Kakatsua, gogaikarria. · Peste, fastidioso, pelma.
“Oixe dok benetan mutiko pestia.”
2.peste, pestía.
(d).
Zenbatzailea.
Oso ugari. Palabra que indica abundancia extrema.
“Aurten sagarrak pestia dauka./ Perretxikua pestia dago Naparruan.”
Pestia forma bakarrik. Aurreko hitza ere mugatuan..
3.peste, pestía.
(c).
Izena.
Izurritea.
1.peste, pestía.
(c).
Izena.
Kakatsua, gogaikarria. · Peste, fastidioso, pelma.
“Oixe dok benetan mutiko pestia.”
2.peste, pestía.
(d).
Zenbatzailea.
Oso ugari. Palabra que indica abundancia extrema.
“Aurten sagarrak pestia dauka./ Perretxikua pestia dago Naparruan.”
Pestia forma bakarrik. Aurreko hitza ere mugatuan..
3.peste, pestía.
(c).
Izena.
Izurritea.
petenáda, petenadía.
(d).
Izena.
Ganadu ostikada. · Coz.
“Mekauben, orrek jaurtzen jittuk petenadak.”
Pluralean, batik bat. Etim.: Petain mariscal frantsesa, Munduko I. Gerratean famatu bihurtu zena
.
Ganadu ostikada. · Coz.
“Mekauben, orrek jaurtzen jittuk petenadak.”
Pluralean, batik bat. Etim.: Petain mariscal frantsesa, Munduko I. Gerratean famatu bihurtu zena
.
péto.
1.péto, pétua.
(c).
Adjektiboa.
Benetakoa, tipikoa. · Auténtico, -a.
“Zuen aittajuna zuan basarrittarra petua./ Auxe dok Urbixako gaztai petua.”
2.péto, pétua.
(c).
Adjektiboa.
Berdin-berdina. Pertsonen antzaz ari garenean gehienetan. · Igualico igualico.
“Aittan peto-petua da. ”
P.
3.peto eiñ.
(d).
Porrot egin.
“Denda txikixak peto eiñ dabe eta oiñ danok Eroskira goiaz. ”
1.péto, pétua.
(c).
Adjektiboa.
Benetakoa, tipikoa. · Auténtico, -a.
“Zuen aittajuna zuan basarrittarra petua./ Auxe dok Urbixako gaztai petua.”
2.péto, pétua.
(c).
Adjektiboa.
Berdin-berdina. Pertsonen antzaz ari garenean gehienetan. · Igualico igualico.
“Aittan peto-petua da. ”
P.
3.peto eiñ.
(d).
Porrot egin.
“Denda txikixak peto eiñ dabe eta oiñ danok Eroskira goiaz. ”
pétral.
1.petral, petrála.
(b).
Adjektiboa.
Zazpikia, gogaikarria. · Fastidioso, -a, quisquilloso, -a, impertinente.
“Beti faltak topatzen zabitz petraloi alakuoi.”
Esaerak:
1.petral, petrála.
(b).
Adjektiboa.
Zazpikia, gogaikarria. · Fastidioso, -a, quisquilloso, -a, impertinente.
“Beti faltak topatzen zabitz petraloi alakuoi.”
2.petral, petrála.
(d).
Izena.
Uhala?
“Petral gorrixekin [idiak]. (Aran Gatz).”
1.petral, petrála.
(b).
Adjektiboa.
Zazpikia, gogaikarria. · Fastidioso, -a, quisquilloso, -a, impertinente.
“Beti faltak topatzen zabitz petraloi alakuoi.”
Esaerak:
1.petral, petrála.
(b).
Adjektiboa.
Zazpikia, gogaikarria. · Fastidioso, -a, quisquilloso, -a, impertinente.
“Beti faltak topatzen zabitz petraloi alakuoi.”
2.petral, petrála.
(d).
Izena.
Uhala?
“Petral gorrixekin [idiak]. (Aran Gatz).”
petríkillo.
(d).
Izena.
Broma abarrean sasi-mediku afizioa dutenez esana. · Se llama así en tono de broma a los que tienen aficiones curanderas.
“An, badator gure petrikillo bedar-sendorra dendan erositta./ Aspaldixan petrikillo majua eindda zare zu bestiendako, baiña zeuretako.”
Broma abarrean sasi-mediku afizioa dutenez esana. · Se llama así en tono de broma a los que tienen aficiones curanderas.
“An, badator gure petrikillo bedar-sendorra dendan erositta./ Aspaldixan petrikillo majua eindda zare zu bestiendako, baiña zeuretako.”
pétrill, petrílla.
(b).
Izena.
Kamino bazterrean egon ohi den horma edo porlanezko hesia. · Pretil.
“Petrilla apurtu ta errekara joan zan kotxe ta guzti.”
Kamino bazterrean egon ohi den horma edo porlanezko hesia. · Pretil.
“Petrilla apurtu ta errekara joan zan kotxe ta guzti.”
pétriñ, petríña.
(c).
Izena.
petriña, -ia.
Cinturón.
“Askok zintturiai petriña esaten dotsa./ Pétriñia or goialdian esaten dok, Mondraue eta ortik gora, pétriñia. Don.”
zintturóe, -i, zinttúra.
petriña, -ia.
Cinturón.
“Askok zintturiai petriña esaten dotsa./ Pétriñia or goialdian esaten dok, Mondraue eta ortik gora, pétriñia. Don.”
zintturóe, -i, zinttúra.
petrólio-óntzi, petrólio-ontzíxa.
(d).
Izena.
Lámpara de petroleo.
“Kurtzelua aretxek zeban izena, petrolio-ontzixak. Karburuakin bazan kandilla esaten zan, eta petroliuakin bazan kurtzelua. Don.”
Lámpara de petroleo.
“Kurtzelua aretxek zeban izena, petrolio-ontzixak. Karburuakin bazan kandilla esaten zan, eta petroliuakin bazan kurtzelua. Don.”
pétxera, pétxeria.
(d).
Izena.
Pechera, especie de sostén antiguo.
“Etzan oingo sostenen moduan; zan jaztekua, txaleko bat balitz bezela, puntilladuna lepuan, puntilliakin, da gero emen estutu zela eitten zan loturan ba, puxkat lotu eitte zan aurrian, txalekua, da orduan ba puxkat petxuak gora eusteko ta ola. Petxeria. Don.”
Uste dugu gorontz eta petxera gauza bera direla.
.
Pechera, especie de sostén antiguo.
“Etzan oingo sostenen moduan; zan jaztekua, txaleko bat balitz bezela, puntilladuna lepuan, puntilliakin, da gero emen estutu zela eitten zan loturan ba, puxkat lotu eitte zan aurrian, txalekua, da orduan ba puxkat petxuak gora eusteko ta ola. Petxeria. Don.”
Uste dugu gorontz eta petxera gauza bera direla.
.
pétxu, petxúa.
(a).
Izena.
Paparraldea. · Pecho.
“Baloiak petxuan jo nau.”
Paparra kanpoko aldea da eta petxua bai kanpoa eta bai barrua.
.
Esamoldeak:
petxúa etara.
(d).
Sacar pecho.
“Kriston otza eiñ arren an jebillan petxua etarata./ Ein ddokena eindda gero ez etorri ona petxua etarata”
Harrosko samarrengatik ere esan ohi da.
.
petxúa artu.
(b).
eufemismoa
petxúa emon.
Titia hartu edo eman.
Paparraldea. · Pecho.
“Baloiak petxuan jo nau.”
Paparra kanpoko aldea da eta petxua bai kanpoa eta bai barrua.
.
Esamoldeak:
petxúa etara.
(d).
Sacar pecho.
“Kriston otza eiñ arren an jebillan petxua etarata./ Ein ddokena eindda gero ez etorri ona petxua etarata”
Harrosko samarrengatik ere esan ohi da.
.
petxúa artu.
(b).
eufemismoa
petxúa emon.
Titia hartu edo eman.
petxúko, petxukúa.
(c).
Izena.
Birikietako gaitza. Tuberculosis.
“ Len jente asko iltze zan petxukuakin.”
pulmóiko.
Esamoldeak:
petxútik egon.
(c).
petxukuákin egon.
Petxuko gaitza izan, tuberkulosia, alegia.
“Aren anaia petxutik zeuan. ”
Birikietako gaitza. Tuberculosis.
“ Len jente asko iltze zan petxukuakin.”
pulmóiko.
Esamoldeak:
petxútik egon.
(c).
petxukuákin egon.
Petxuko gaitza izan, tuberkulosia, alegia.
“Aren anaia petxutik zeuan. ”
pezeta.
1.pézeta, pézetia.
(a).
Izena.
Peseta.
Esaerak:
Pezetiaatik duroik ez.
EsapideaEsaera.
"Inork ez du ezer erregalatzen." (Lar Antz)
2.pézetak.
(c).
Izena.
botanika.
1.pézeta, pézetia.
(a).
Izena.
Peseta.
Esaerak:
Pezetiaatik duroik ez.
EsapideaEsaera.
"Inork ez du ezer erregalatzen." (Lar Antz)
2.pézetak.
(c).
Izena.
botanika.
pído!.
(b).
Interjekzioa.
Ezin da, debekatuta dago, ume jolasetan. · "No vale", en los juegos infantiles.
“Pido oe azpixan ezkutatzia./ Kontatzen dan bittartian begiratzia pido!”
Ezin da, debekatuta dago, ume jolasetan. · "No vale", en los juegos infantiles.
“Pido oe azpixan ezkutatzia./ Kontatzen dan bittartian begiratzia pido!”
piédre.
(d).
Haur jolasetan "mala", falta.
“Txirikilla sasi artera bota ezkero piedre da.”
Gaztelerazko "pierde"-tik, ziur asko..
mala.
Haur jolasetan "mala", falta.
“Txirikilla sasi artera bota ezkero piedre da.”
Gaztelerazko "pierde"-tik, ziur asko..
mala.
piéza.
1.pieza, piezía.
(a).
Izena.
Pieza.
“Fabrika batetik bestera pieza karriuan ibiltzen da./ Ezta pieza aundixa biar gizon galanta errenditzeko.”
Pikardiaz esan ohi da emakume txikiak gizon handia (edo alderantziz) «zuzen» erabiltzen edota ohean asetzen duenean..
2.pieza, piezía.
(b).
Izena.
Pieza musical.
“Eta gero Bidekutzian bi, toketak esaten gontsan, bi pieza, toketak zien orduan. Azkonaneko aurrian beste bi pieza. Sot. (AA BergEus, 334. o.).”
1.pieza, piezía.
(a).
Izena.
Pieza.
“Fabrika batetik bestera pieza karriuan ibiltzen da./ Ezta pieza aundixa biar gizon galanta errenditzeko.”
Pikardiaz esan ohi da emakume txikiak gizon handia (edo alderantziz) «zuzen» erabiltzen edota ohean asetzen duenean..
2.pieza, piezía.
(b).
Izena.
Pieza musical.
“Eta gero Bidekutzian bi, toketak esaten gontsan, bi pieza, toketak zien orduan. Azkonaneko aurrian beste bi pieza. Sot. (AA BergEus, 334. o.).”
- proba
- págo
- paketeríxa
- pándero, -u
- papeláda
- pareta bédar
- parrokiáno, -a
- pasai
- Paskúa Maietzeko
- patata-koko
- páuso
- pélla
- peora
- perráu
- péste
- piezakuan
- pikukára
- piña
- piñubúru
- pipárrauts
- pitxarkára
- pláia
- plaza-gízon
- polizía-txakur
- porrokátu
- póstura
- potro bédar
- póztu
- prénsa
- priméro sáltoka
- prófeta
- pujáu
- púntale
- púrrut
- putzézko pélota
