Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

Plazentzia. (a). izen propioa. PLAENTZIA, PLAENTXIA, PLAZENZIA. Soraluze, Debabarreneko herria.. Plazentzia ia beti. . Gaur egun Plaentzia, Plaentxia eta Soraluze entzuten da asko, baina adin batetik gorakoei Plazentzia entzun izan diegu ia beti.. Auts-errixa esaten jau Plazenziai, . (-). esaera. (Antzuola.) (Izag Antz). Horixe dio Izagirrek bere Antzuolako hiztegian...
plisti-plásta. (b). Uretan ibiltzean egiten den hotsaren onom.   Onom. del chapoteo.. Umiei uretan plisti plasta ibiltzia gustatzen jakue.. Don.k dio putzuan plisti-plasta dabiltzan umeei zera galdetzen zitzaiela: Zer, potzuai begixak etaratzen zabizte, ala?. komentario 1 Sin. txipili-txapala. Ik. plasta-plásta. kukúrruku, kukúrrukua. (a). izena. Oilarraren kantua.   El canto del gallo.. Basarriko despertadoria, oillarraren kukurrukua. . kukúrrukuka, . (a). Kukurruku eginez.. Oillarra kukurrukuka dabill. .. kukúrrukua jo, . (c). esapidea. Desafioa bota.. Makiña bat kukurruku joten dau Oriok. .. kukúrruku eiñ, . (a). du aditza. Cantar el gallo.. Oillarrak kukurruku eiñ baiño len jaiki naiz. ... mara-mára. (c). adberbioa. Elurra edo euria ederki eta ugari.   Se dice cuando nieva o llueve intensamente pero con placidez.. Atzo oberuzkuan edurra mara-mara zan./ An, ikusi, eurixa mara-mara. . mara-mara negarrez, . (-). esapidea. Negar betean.. Gizato aundixa izan arren, mara-mara negarrez egon zan. (AAG Eibes).. Ik. blasta-blasta. mara-mára, . (c). adberbioa. Elurra edo euria ederki eta ugari.   Se dice cuando nieva o llueve intensamente pero con placidez.. Atzo oberuzkuan edurra mara-mara zan./ An, ikusi, eurixa mara-mara. . . mara-mara negarrez, . (-). esapidea. Negar betean.. Gizato aundixa izan arren, mara-mara negarrez egon zan. (AAG Eibes).. Ik. blasta-blasta. . mara-mára, . (c). adberbioa. Elurra edo euria ederki eta ugari.   Se dice cuando nieva o llueve intensamente pero con placidez.. Atzo oberuzkuan edurra mara-mara zan./ An, ikusi, eurixa mara-mara. ......
plómo, plomúa. (a). izena. Beruna.   Plomo.. Oso adinekoek BERUN ere badarabilte.. plómuak erre, . (b). Fundirse los plomos.. Len takian potian gelditze giñan argi barik plomuak erreta.. Irudizko zentzuan ere entzuten da inoiz: Lanian asi naizenetik ziero plomuak erreta najaok. Plomuak SALTO ere egiten dute. ..
plantxáu. (a). du aditza. Planchar. .
1. plánta, plántia. (b). izena. Itxura.   Traza.. Aspaldixan gizon orrek artu dau plantia.. Planta txarra, besterik esan ezean. Egualdixai planta txarra artzen dotsat./ Eztakitt zelakua izango dan bixigua, baiña planta ona dauka. . planta txarreko, planta txarrekua. (-). adjektiboa. Itxura txarrekoa. . Planta txarreko mutil batekin ikusi dot... planta onéko, planta onekúa. (b). izenlaguna. Itxura onekoa.. Biae barrixa planta onekua da. . Ik. ondo plantáutako..
planta onéko, planta onekúa. (b). izenlaguna. Itxura onekoa.. Biae barrixa planta onekua da. . Ik. ondo plantáutako.
2. plánta, plántia. (b). izena. Simulación, comedia.. Mozkor plantak eitten ibili zan Joxe./ Eztakitt benetan ala plantetan zebitzen./ Plantia ugari tta ganora gutxi. . PLANTAK EI. Ik. papeláda.
3. plánta, plántia. (b). izena. Solairua.. Etxiak aldapan zela eoten zien jeneralmente, plantatik planta erdi aprobetxauaz.
planta txarreko, planta txarrekua. (-). adjektiboa. Itxura txarrekoa. . Planta txarreko mutil batekin ikusi dot..
plantáu. (-). 1. plantáu, . (c). da-zaio aditza. Bat-batean haserretu eta frente eman; solaskideari, batik bat.   Enfadarse y enfrentarse súbitamente, generalmente con el interlocutor.. Dirua eskatu notsanian ganau edarra plantau jatan./ Gosiak dagonian eta afaltzera ezkoiazela esan ezkero, aura plantatzen dok bitxua./ Aura belaxe plantatzen da burrukarako.. Goikoen antzeko esaldietan: MUTILLA, GANAUA, BITXUA edo BURRUKARAKO... PLANTAU norbaiti. NOR-NORI batik bat. .. 2. plantau, . (c). aditza. Presentar(se). Adinekoen ahotan hainbat testuingurutan entzun daiteke. Ustekabean agertu:. Gabeko amarretan plantau jakun afaltzera./ Edozein egunetan plantatzen jakue etxian.. Agertu, besterik gabe. Da danen publikuan abadia plantau ei jakon konfesau ero, beran asoluziñua emun ero, eitteko ero, ta. Hil./ Ta alaxe jaso ta plantau i eben. id./ Gauza batzutan ondo plantatze i zan errezoietan da, baiña faillaua. Hil../ Gauza batzutan ondo plantatze i zan errezoietan da, baiña faillaua. Hil. . . ondo plantáutako, ondo plantáutakua. (c). izenlaguna. Gorpuzkera oneko pertsona, altua eta ondo egina.   Persona de buen tamaño y porte.. Gurasuak etzittuan pieza aundixak baiña bera ondo plantautakua dok. ...
1. plantáu. (c). da-zaio aditza. Bat-batean haserretu eta frente eman; solaskideari, batik bat.   Enfadarse y enfrentarse súbitamente, generalmente con el interlocutor.. Dirua eskatu notsanian ganau edarra plantau jatan./ Gosiak dagonian eta afaltzera ezkoiazela esan ezkero, aura plantatzen dok bitxua./ Aura belaxe plantatzen da burrukarako.. Goikoen antzeko esaldietan: MUTILLA, GANAUA, BITXUA edo BURRUKARAKO... PLANTAU norbaiti. NOR-NORI batik bat. .
2. plantau. (c). aditza. Presentar(se). Adinekoen ahotan hainbat testuingurutan entzun daiteke. Ustekabean agertu:. Gabeko amarretan plantau jakun afaltzera./ Edozein egunetan plantatzen jakue etxian.. Agertu, besterik gabe. Da danen publikuan abadia plantau ei jakon konfesau ero, beran asoluziñua emun ero, eitteko ero, ta. Hil./ Ta alaxe jaso ta plantau i eben. id./ Gauza batzutan ondo plantatze i zan errezoietan da, baiña faillaua. Hil../ Gauza batzutan ondo plantatze i zan errezoietan da, baiña faillaua. Hil. . ondo plantáutako, ondo plantáutakua. (c). izenlaguna. Gorpuzkera oneko pertsona, altua eta ondo egina.   Persona de buen tamaño y porte.. Gurasuak etzittuan pieza aundixak baiña bera ondo plantautakua dok. ..
ondo plantáutako, ondo plantáutakua. (c). izenlaguna. Gorpuzkera oneko pertsona, altua eta ondo egina.   Persona de buen tamaño y porte.. Gurasuak etzittuan pieza aundixak baiña bera ondo plantautakua dok. .
plánto eiñ. (c). Plantarse, pararse.. Ia bi ume dauzkau ta planto ein ddou..
1. plantoso, -a, plantosúa, -ia. (d). adjektiboa. Gorpuzkera onekoa, politekoa.   Se dice de las personas de buen porte.. Gaztena oso neska plantosia da./ Aura plantosua bada, baiña itxuria danez, lanian zurixa. .
plantóso, -a, plantosúa, -ía. (-). 1. plantoso, -a, plantosúa, -ia. (d). adjektiboa. Gorpuzkera onekoa, politekoa.   Se dice de las personas de buen porte.. Gaztena oso neska plantosia da./ Aura plantosua bada, baiña itxuria danez, lanian zurixa. .. 2. plantoso, -a, plantosúa, -ía. (c). adjektiboa. Planta asko egiten duena.   El/la que hace muchos gestos, mucha comedia.. Zela izan leike ain plantosia. Ainbeste kontu zopia jateko. ..
plántxa, plantxía. (a). izena. Plancha. .
plánto!. (b). interjekzioa. Kartetan, "ez niri karta gehiago bota".. Nik planto. Ekin nai dozunian. . plánto eiñ, . (c). Plantarse, pararse.. Ia bi ume dauzkau ta planto ein ddou...
2. plantoso, -a, plantosúa, -ía. (c). adjektiboa. Planta asko egiten duena.   El/la que hace muchos gestos, mucha comedia.. Zela izan leike ain plantosia. Ainbeste kontu zopia jateko. .
ízatekua ízan!. (c). interjekzioa. Como es, eres...! Harridurazko esaldietan. . Diru guztia gastau. Zu za izatekua!/ Sagar guztiak arrapau dosku. Ori da izatekua ori!.
1. kákati, kákatixa. (b). adjektiboa. Cagón.. . Burla gisa ere esana ohean pixa eta kaka egiten dutenei. . Ik. kakaiñéro.
Jaka. (-). inddarra Jakan. (c). esapidea. Indarra falta, indarra auzoan.. Erronkia ugari arrixa errez jasoko zebala, baiña gero plazara urten eta zera, inddarra Jakan.. Lehenengo (gerra aurrekoa, hain zuzen) tentsio altuko argindar-linea Jakatik zetorren. "Jakako linea" deitzen zitzaion. Hortik esapidea. ..
postian moduan. (-). esapidea. Geldi.. Mobidu ari!, egun guztian postian moduan egon barik. .
3. póspoliñ, póspoliña. (d). izena. Gerra aurretik, dantzari talde bateko partaide zen neska.   En la preguerra, chica perteneciente a un grupo de baile.. Ik. pospólin-jántzi.