esapidea
- bégittan artu. (c). esapidea. Tomar ojeriza, rabia.. Maixuak begittan artu zeban da suspensua suspensuan gaiñian ibilli zan. .
- begixa bete. (c). esapidea. Zerbait edo norbait atsegin izan.. Gaur erromerixan ikusi doten neskatxa batek begixa bete desta. (AAG Eibes) .
- bégixen bistátik kendu. (b). esapidea. Quitarse de la vista. Aurretik kentzeko agintzen denean erabilia, gehienbat.. Kendu zaittez nere begixen bistatik belarrondoko bat ezpozu nai! ..
- bégiz jo. (c). esapidea. BEGÍXA JO, BEGIXA BOTA. Echar el ojo.. Aspaldittik zeukan begiz jota mutil aura./ Begixa jota zeukan paraje ari urrengo uso-paserako./ Ik paiño lenago bota najotsan begixa etxe orri.. Adinekoek badirudi begixa jo darabiltela gehiago, gazteek begixa bota, eta ikasi xamarrek begiz jo. . Sin. bégiz jo.
- bégizkua bota. (c). esapidea. Echar el mal de ojo.. Sorgiñak begizkua bota ta gaixotu ta il ein zan.. Begizkoaren kontra kutuna ipini ohi zen.. Ik. kutun.
- 1. beia jo. (-). esapidea. Goiak behea jo. Derrumbarse . Asentzio azpiko basarri geixenak beia jota dare. .
- 2. beia jo. (-). esapidea. Desmoralizarse.. Semia il jakonetik beia jota dao. (Lar Antz). Sin. burua ezin jaso..
- beiñ edade batera ezkero. (b). esapidea. Adin batera helduta gero..
- beixak txala ein barrittan baiño egarri aundixaua. (c). esapidea. Egarri handia..
- bekarráik pe opa ez. (c). esapidea. Borondate txarrekoa, gutxikoa izan.. Eztotsa iñoi bekarraik pe opa..
- belaiñúa sartu. (c). esapidea. Behelainoz bete dena.. Urbixan belaiñua sartu jakuan da ezkiñuan metro betera ikusten. .
- belarri garbixak euki. (-). esapidea. "Urrutitik entzuten duenarengatik edo entzun behar ez duena entzuten duenarengatik esan ohi da.. Belarri garbixak dauzka Mari Karmenek." (Lar Antz). .
- bélarrixak ápal-ápal eindda. (c). esapidea. Con el rabo entre piernas.. Frontoian diru guztiak galdu ta belarrixak apal-apal eindda urten giñuan. .
- 2. belarrixak berotu. (c). esapidea. Jo, zapindu. Pegar, zurrar.. Mutikua!, etortzen banok orra neuk berotukostat belarrixak. .
- 1. belarrixak berotu. (c). esapidea. Norbaiti luze hitz egin, zerbaitetaz konbentzitu nahian, norbaitegatik gaizki esaka, etab. Calentar los cascos a alguien.. Batek esan da esan da esan jardun, da entzun da entzun da entzun eitten dabenai, belarrixak berotu eitte jakok. Zeozeaittik e, beste bateaittik gaizki esaka ero: belarrixak berotu jotsak arek. Klem. .
- bélarrixak etára. (b). esapidea. Sacar las orejas, zurrar.. Aittajuna etortzen bada belarrixak etarakosku. .
- belarrixak makurtu. (-). esapidea. "Apaldu.. Etzeuan ze iñik; entzun biarrekuak entzun, belarrixak makurtu ta etxea etorri giñan." (Lar Antz). .
- belaun gorrixetan jarri. (-). esapidea. "Belauniko, praka eta galtza barik." (Lar Antz). .
- belía égondako ésolia baiño obía. (c). esapidea. Gauza bat jateko eskasa dagoenean hau esanez kontsolatu ohi da:.. Etxaok edar-edarra, baiña belia egondako esolia baiño obia bai beintzet.. Delako esola kakaz betea gelditzen da. Ipuin zaharren baten oihartzuna ote? . Ik. úso.
- beliana egin. (-). esapidea. (Eibar.) AAG E. "Anka egin, ospa egin.. Iñori ezer aitzen emon barik beliana eiñ eban..
- beltza izan!. (c). esapidea. Gogorra izan.. Baltza da gero familixa orrena: amabost egunen bueltan iru kanposantura. .
- béltza pasáu. (c). esapidea. Uste eztako bat edo ezbehar bat gertatu.. Beltza pasau jatan atzo plaian. Etxosten ba erropa guztiak arrapau... .