adjektiboa
- 1. tipírri-táparra, tipírri-táparria. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) Ganora eta grazia andikoa; aldi berean berriketatsua ere bai. Persona salerosa.. Ba bat ola salerosia danian ero, tipirri-taparria. Klem./ Eztau emoten, baiña tipirri-taparria da aura. . Emakumeez, batez ere..
- tipóso, -a, tiposúa, -ía. (c). adjektiboa. Tiposo, -a, de buen porte.. Gaztetan oso neska tiposia zan. .
- titíarro, titíarrua. (d). adjektiboa. Titi tenteak dituen emakumea. Mujer de tetas tiesas.. Alako titiarro batekin ikusi najuan. .
- titíaundi, titíaundixa. (b). adjektiboa. Titi handiak dituena.. Mutillak pe izaten die titiaundixak. .
- titirri, titirrixa. (-). adjektiboa. (Eibar.) "Pazientzia, egonarririk gabekoa. Impaciente.. Titirrixa danetik ezin geldik egon..
- tonto, -a, tóntua, -ia. (a). adjektiboa. Tonto, -a. . Tonto-faltia dago, . (-). esaera. TONTO-FALTIA DATOR. TONTO-FALTIA dagola edo datorrela esan ohi da, umorez; honekin adierazi nahi da tontoak beharrezkoak direla, bestelakoak ondo bizi daitezen. jatok demasa.. Emen sekulako problemia etorri biok laster: tonto-faltia jatok demasa. .. Tontua izeteko eztao estudixau biarrik, . (-). esaera. (Lar Antz)... tontó-usaiñak kendu, . (b). esapidea. TONTÓ-USAIÑAK JOAN. Quitar o írsele la tontería a alguien.. Ikusikok, soldauxkara joate aizenian an kendukoske tonto-usaiñok.. Ik. zoró-úsaiñ.. tonto-plantak egin, . (b). esapidea. Tonto-itxurak egin.. Ezik tonto-plantaik ein, bajakixat eta nun gorde doken nere erlojua.. Sin. tontoburu egin (Aram.)... tonto abarrian, . (c). esapidea. Tontamente.. Tontoabarrian asi ginuztan alkarri adarra joten eta azkenian asarretu.. Ik. tontámentian, abarrian..
- tontóarro, tontóarrua. (b). adjektiboa. Tontoa eta harroa aldi berean. Tonto y arrogante.. Kazari ori tontoarro majua dok./ Petrikillo, Sakabitxa, Trukuman ta arek zittuan medikuak, arek, eta ez beste tontoarro onek. (SM Zirik). .
- tontólapiko, tontólapikua. (b). adjektiboa. (adierazkorra.) Borono, tonto (gehienetan ez zaio zentzu iraingarriegirik ematen).. I tontolapiko, kendu ari ortik, kotxia etara bia juat eta./ Dana sorgiña zan orduan. Personak zien, tontolapiko pilla bat. Da gero pistolia jarri zanian dana ziero amendau. Mertz. .
- tontólisto, tontólistua. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) Espabilado, aprovechón, que se hace pasar por tonto, -a o despistado, -a.. Etxok ez rondarik pagauko, tontolisto ederra dok ori.. Ik. listopasáu.
- tórpe, tórpia. (a). adjektiboa. Torpe.. Ik. trópe. astua atzeruzka baiño torpiaua izen, . (-). esapidea. Oso baldarra izan...
- tortoka, tortokia. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Izakeraz emakume sinpatikoa eta atsegina ez dena, eta gainera fisikoz haundi eta baldar samarra dena." (Lar Antz)..
- totólo, totolúa. (d). adjektiboa. Kokoloa, tontoa. Tontorrón.. Ona emote jok baiña totolo samarra.. Ik. kokólo, -a.
- traketa, traketie. (-). adjektiboa. (Aramaio.) "Pertsona gogorra, bihotz gutxikoa.. Pertsona gogorra da ori, traketa galanta". (Orm Aram).
- trákets, trakétsa. (c). adjektiboa. Baldarra, moldakaitza. Torpe.. Dantzan ni baiño traketsagoik topatzia ezta erreza. . Sin. moldékaitz, baldar, aldrebes. akerra baiño traketsaua izen, . (-). esapidea. Oso traketsa izan. (Lar Antz)..
- tranpóso, -a, tranposúa, ía. (a). adjektiboa. Tramposo, -a. .
- tráuskill, trauskílla. (c). adjektiboa. TRAUKILL. Arlotea. Desarrapado, -a, de modales torpes.. Zela izan leike ain trauskilla. .
- tripáundi, tripáundixa. (b). adjektiboa. Tripa handia duena. Barrigón, -a.. Tripaundi bat da diretoria. .
- triponéro, triponerúa. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) Tripazaia. Amante del buen comer.. Zuen aittajuna triponero majua zuan.. Sin. tripóso, -a.