adjektiboa
- 4. sáno, sánua. (b). adjektiboa. Inoiz "ingenuo", "de pocas luces", "sanidade handikoa" zentzuan entzuten da, sánogixa esaten denean, batik bat.. Bape malizia bakua da; sanogixa dala pentsatzen jat. . Ik. sanokeríxa.
- sanópotro, sanópotrua. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) Kirten xamarra. Majadero (con una connotación más suave).. Aura dok sanopotrua aura, kriston izotza ta manga utsian. . Ik. sanókortxo.
- 2. sárjento, sárjentua. (b). adjektiboa. Agintzea (eta era zakarrez) gustatzen zaion gizona.. Ori be sarjento majua izan dok bere denporan.. Emakumea denean, sarjentona. .
- sarjéntona, sarjéntonia. (c). adjektiboa. Agintzea (eta era zakarrez) gustatzen zaion emakumea.. Gizona denean, sarjento..
- saskara, saskarie. (-). adjektiboa. (Aramaio.) Pertsona nagi eta zikina. .
- 1. satélite, satélitia. (c). adjektiboa. Txoriburua, haizetsua, zelebrea. Esanahi libre samarra du.. Arek eitteko eztok asko, satelite samarra dok eta. .
- satísfetxo, satísfetxua. (c). adjektiboa. Persona creída, satisfecha de sí misma.. Familixa guztia satisfetxo samarrak die./ Alako persona satisfetxuak amorrua emote jostek. . Oñatin enkanttau esaten zaie. Bergaran buruiritzi ere entzuten da, baina honek harro zentzu gehiago du.. Ik. buruirítzi.
- 2. seiñalau, seiñaláua. (c). adjektiboa. Inportantea. Egunei buruz, batik bat. Se dice, sobre todo, de los días señalados, importantes.. Egun seiñalaua izan da beti San Martzial eguna Bergaan. .
- 1. sendo, sendúa. (a). adjektiboa. Lodia. Grueso, -a.. Neguan galtza senduak, udan meiak./ Puria sendogixa dago.. Lodi ez da apenas entzuten Bergaran. . Ant. mée. Ik. narrúsendo, gizen.
- sentibéra, sentibería. (c). adjektiboa. Hunkibera. Sensible, sentido, -a.. Ezotsen aittajuna il zala esan nai, oso sentiberia zan da.. Sentiberia eta sentidua antzerakoak dira, baina badirudi lehenak zentzu zabalagoa duela, eta bigarrena berriz erraz mintzen direnez esaten dela, umeez, batik bat. . Ik. sentidu.
- 3. sentidu, sentidúa. (c). adjektiboa. Erraz mintzen dena, sentimentuak erraz mintzen zaizkiona. Sentido, el que se duele fácilmente.. Oso ume sentidua da. Asarre eiñ ezkero betozkuakin daukazu egun guztia. . Ik. sentibéra. . sentíduta, . (c). adberbioa. Minduta.. Neskatillia oso sentiduta dago bere egunian ezotselako erregaluik eiñ. ..
- 1. sérixo, sérixua. (a). adjektiboa. Serio, -a..
- sifilítiko, sifilítikua. (c). adjektiboa. Sifilítico.. Sifilitiko dago. Arpegi txarra, granuak nunai urtetzen jotsek, eta enfin, aspekto kaxkarra. Umore txarra, guk ezautzen giñuzenak beintzat, militar zarrak eta. Don. .
- 1. siku, sikúa. (a). adjektiboa. Lehorra. Seco, -a. . . siku ibilli, . (c). esapidea. (eufemismoa.) Estar estreñido.. Uda ezkero oso siku nabill. ..
- 2. siku, sikúa. (b). adjektiboa. Zekena. Tacaño, -a, roñoso, -a.. Ogei duro bakarrik pagia? Sikuaua za, sikuaua... . Sin. zéken, agarrau, ximur. . siku, siku, siku!, . (-). interjekzioa. (Eibar.) "Gabon esketan ezer ematen ez zuten etxeetakoei botatzen zizkieten hitzak." (AAG Eibes)... . kedarriá baiño sikúaua, . (c). esapidea. Oso sikua edo zekena.. Zuen aittajuna sikuaua zan kedarria baiño. ..
- single, singlia. (d). adjektiboa. (Oñati.) Ahula, sinplea.. Eskillara ori oso singlia da eta eztau nere pixua aguantauko..
- sinískor, sinískorra. (c). adjektiboa. Gauzak erraz sinisten dituena. Crédulo, -a.. Ain da siniskorra eze, astua egaran doiala esanda be sinistu eingo leuke. .
- sinístueziñ, sinístueziña. (b). adjektiboa. SINISTUEZINDDAKO. Increíble.. Sinistuezinddakuak esan zittuan. .
- 2. sínple, sínplia. (b). adjektiboa. Konplikazio gutxiko egintza; baita kalitate edo egitura oso apaleko objektua. Se dice de los quehaceres u objetos simples.. Konprak eittia baiño gauza sinpliagoik..., ba oixe be eztaki./ Jertse sinple batekin zoian eitte zeban otzakin. .
- 1. sínple, sínplia. (b). adjektiboa. XINPLE. Argitasun eta malizia gutxikoa. Persona simple, un poco tonta.. Aura sinple samarra don da dana siniste jon./ Ez ari sinplia izan da joan ari medikuana.. Segun eta nola esaten den oso despektiboa izan daiteke. XÍNPLE, xínplia. Iraingarriagoa da. Zela izan leike ain xinplia!.
- sonáu, sonáua. (d). adjektiboa. Famatua. Sonado, -a, afamado, -a.. Iru sonauenak, iru pare irikin jasotako albergia. Hil. .
- sor, sórra. (c). adjektiboa. Sorgorra. Torpe, poco ágil.. Junturak sorrak paiño sorraguak dauzkat./ Olixua eixozu erruberiai, oso sorra dago ta. . . s/zórrei olixúa, . (c). esapidea. Esapide honek ZOReta SOR hitzen arteko jokoa egiten du.. Zor aundixak dauzkakela? Trankill mutill; zorrei olixua. . Zorrak umorez hartzeko-edo esateko modua.. Ik. sortu..