zenbatzailea
- 2. ikaragarri. (b). zenbatzailea. Asko. Muchísimo.. Ikaragarri ikasi zeban Inglaterran./ Aurten perretxikua ikaragarri dago.. Sin. izugarri.
- 1. iru. (a). zenbatzailea. Tres.. irurak, iruretan.... iru-lau, . (c). Hiru edo lau, hiruzpalau.. Ekarrizu iru-lau bat tomate ortutik./ Iru-lau lagun naikua die lan ori eitteko.. irútik batéko, irútik batekúa. (c). esapidea. Herena.. Irutik bateko bat jan juat. Don. ..
- 2. izugarri. (c). adberbioa. Asko. Muchísimo.. Izugarri gustatze jako zinia./ Jentia izugarri zeuan ferixan. . Sin. ikaragarri.
- kisí bat. (d). zenbatzailea. KIXI BAT, GIZI BAT (LEIN.). Pittin bat, apurtxo bat. Un poquito.. Esne basuai koñak kixi bat botatzen zotsan.. Gaur gutxi entzuten da.. Sin. pittín bat. Ik. puxká bat, apúr bat. kíxi ta míxi ibili, . (d). esapidea. KISKI TA MIXKI IBILI. Gutxikeriatan ibili; janariari buruz entzun dut bakarrik. Dícese del comer nimiedades, del picar nerviosamente.. Goiz guztia kixi ta mixi jardun dozu ta oiñ goseik ez./ Jaizu jan, kixi ta mixi ibilli barik. Klem. ..
- larógei. (a). zenbatzailea. Ochenta. .
- 2. láu. (a). zenbatzailea. Cuatro. . lau ankán. (c). adberbioa. LAU-GAIÑIAN. A cuatro patas.. Zeukan mozkorrakin lau ankan aillegau zan etxera... lau paretak jo, . (-). esapidea. "Toki bat txiki geratu, toki batean ito.. Nik kalia probau dot, baiña gu basarriko gizonok lau paetak, lau baztarrak belaxe jotze ittu." (Lar Antz). .. lau gorrixan egon, . (-). esapidea. LAU GORRIXAN BIZI. "Beldurrez.. Lau gorrixan bizi giñan polizia noiz etorriko.. LAU ORRIXEN IKERA. (Aram.). «Beldurtuta, izututa. Lau orrixen ikera jarri na eiñ ddoten amesetiaz.» (Orm Aram).. Sin. bost orrixan bizi..
- lénen, lenéna. (c). zenbatzailea. LÉLEN. Lehena, lehenengoa. Primero.. Neu naiz lenena ura erateko/ Zein da lelen medikuandako?. "Lenen eguna", "lelen aldixa" eta horrelakorik ez dugu entzun. Horrelakoetan lenengo edo lelengo. LELEN eta LENEN, biak entzuten dira; agian LELEN gehiago. LELEN edo LENEN izan (aurrena izan) batik bat. Galduaz doaz biak eta gazteen artean LENENGO besterik ez da ia entzuten.. Ik. urren.
- lénengo, lénengua. (a). zenbatzailea. LÉLENGO. Primero.. Ezta lenengo aldixa izango.. Ik. lénen. leenengo arte, . (d). esapidea. (Oñati.) Hurrengora arte.. Ondo jarraittu eta leenengo arte!. komentario 1.
- libérdi. (c). zenbatzailea. Libra erdi. Media libra (250 gr).. Liberdi kafe ekarrizu dendatik./ Liberdiko ogixa jaten dau armozutan. .
- mákiña bat. (b). zenbatzailea. (adierazkorra.) MAJIÑA BAT (ANTZ.). . Asko eta asko. Cuántos.. Makiña bat badago lan barik. . mákiñatxo bat, . (c). (adierazkorra.) "Makiña bat" indartuta.. Makiñatxo bat nagi bizi dok gure kontura...
- mordóxka, mordoxkía. (b). zenbatzailea. MORDOXKA BAT. Kopuru handi samarra. Una cantidad considerable, bastante.. Aintxintxikalari mordoxkia dago Bergan. .
- 2. naikúa. (a). zenbatzailea. Aski. Suficiente.. Oinddio eztozu naikua jan./ Aurten be naikua jente etorri da jaixetara. . naikua ta geixegi, . (b). esapidea. Gehiegi. más que suficiente.. Ixildu zaittez. Naikua ta geixegi daukazu orrekin... naikúa lan, . (b). esapidea. Zerbait ez dela erraza izango adierazten duen esapidea, esaldi hasierakoa, normalean.. Naikua lan izango dau aurten aprobatzen./ Naikua lan dauka arek bere buruakin. ..
- ogéi. (a). zenbatzailea. Veinte. .
- ogetámar. (a). zenbatzailea. Treinta. .
- onénbeste. (c). zenbatzailea. Honenbeste. Tanto como esto.. Sekula eztot ikusi onenbeste diru.. Onebeste eta honen eratorriak gero eta gutxiago entzuten dira, ainbestek lekua hartu baitio. Gauza bera gertatzen da orrenbesterekin. ONENBESTEKO, ONENBESTIAN, ONENBESTEKO BAT etab.. Ik. orrénbeste, áinbeste.