Skip to main content

du

  • eréiñ. (a). du aditza. ERÁIÑ, ERIÑ (OS.). Sembrar. Se dice cuando se hace a voleo. Sin embargo cuando se deposita la semilla en un agujero: sartu. Akaberaik ezeukan garixan lanak, akaberaik ez. Eriñ, zimaurtu, jorratu, ebai, metatu....
  • erétxi. (c). du aditza. ERATXI. Pertsona bat, arbolatik gaztainak, etab. lurrera bota.   Derribar una persona, varear castañas, etc. Abajar cualquier cosa por la fuerza.. Ixilik ezpaago jota eretxi eingo aut./ Agiakin intxaurrak eresten dabill Antoni.. Jetxiren faktitiboa dirudi. Gauza bat jaitsi, behera garraitu esanahiaz ere jaso dugu; honela dio Donatok Elkoro (Elorregi auzoa) aldeko mehatzez aritzerakoan: Bastante mineral on xamarra, baiña bideik pez, burdixan ekarri biar, da san Prudentziora eresten juen, Zerainpetik. Don. Oso gutxi entzuna testuinguru honetan.. eretxita egon, . (-). esapidea. Oso nekatuta egon...
  • 1. eridu. (a). da-du aditza. Herir(se).. Gerran eridu zeben.. Ik. zaurittu.
  • 2. erne. (c). du aditza. Erne eragin.. Bero onek laster erneko dau porru landaria. .
  • ernégau. (b). da-du aditza. Desesperar(se), rabiar, impacientar(se).. Lanik ezin ddau billau ta ernegauta dago./ Mutiko gogaikarri orrek ernegau eraitten doste./ Ori beti ernegatzen egoten da.. ERNEGATZEN edo ERNEGAUTA EGON eta ERNEGAU ERAI.
  • erósi. (a). du aditza. Comprar..
  • erpílddu. (c). da-du aditza. Soroan erpilak sortu.   Formar(se) terrones en el labradío.. Euri onek solo guztiak erpildduittu. .
  • 6. erre. (d). du aditza. Hankak, nahi gabe, putzuan edo lokatzatan sartu.   Aunque parezca paradójico, mojar los pies en fango, al atravesar un rio, etc.. Errekia pasatzera noiala anka bixak erre jittuat./ Eskumako ankia erre juat etxosteko istingan. .
  • 1. erre. (a). du aditza. ZARTAIÑÍAN ERRE. Quemar; también asar, freir.. Etxia erre jakuen./ Primeran erretzen dabe billotsa Osintxun.. LABAN edo LABIAN ERRE,TXAPA GAI. Sin. prejídu.
  • 2. erre. (a). du aditza. Fumar.. Geixegi erretzen dozu.. Sin. fumau.
  • 4. erre. (d). du aditza. Txirikila jokoan, txirikila bere lekura itzuli.. Ik. txiríkill.
  • 1. errebéntau. (a). da-du aditza. Explotar.. Erruberia errebentau jat zulo baten. .
  • 2. errebéntau. (b). da-du aditza. Neka-neka egin, lehertu.   Agotar(se).. Eitte zeban beruakin errebentauta aillegau giñuztan Anbotora./ Bizkorregi asi tta errebentau ein zeban irixa. .
  • errebídau. (d). du aditza. Harri handi bat edo objektu astun bat mugitu handik eta hemendik bultza eginez.   Mover o cambiar de posición un objeto pesado empujándolo alternativamente; revirar.. Traban zeuan arri aundi aura alde batetik bestera errebidauaz kostata kendu giñuan bidetik. .
  • erregálau. (a). du aditza. Regalar..
  • errégau. (b). du aditza. Regar..
  • errejístau. (c). du aditza. ERREKISTAU. Arakatu.   Registrar.. Etxe guztia errejistau zoskuen./ Maixan badiardue, da aren zestua errejistatzen batzu batzuk. Ben.. Azen.: erréjistau ere bai. .
  • erremángau. (a). da-du aditza. Remangar(se). .
  • 2. erremat, erremáta. (d). du-dio izena. ERROMAT. Enkantea.   Subasta, remate.. Aintziñan sarri izate zittuan errematak; esate baterako erribasotako egurrak subastan ero errematian urtetze juan. Alako egunian erremata dagola anunziatzen zuan. Klem. . Errematak pospoloak beste irauten omen zuen: Poxpolua piztu eta aura emendau bittartian: nik ogei duro pagauko juat, bestiak ogetamar. . errematían úrten, . (d). du aditza. Subastarse, salir en subasta...
  • errematían úrten. (d). du aditza. Subastarse, salir en subasta..
  • erremedíxau. (c). du aditza. Erremedioa ipini, hobetu.. Azkenengo euri onek asko erremedixau jok ortua. Klem. .
  • 1. errendídu. (a). da-du aditza. Rendir(se), dominar.. Amandria errendidu ezindda dabitz./ Eztaukou errenditzeko asmoik. . errendíduta, . (b). adberbioa. Neka-neka eginda.   Rendido de cansancio.. Errendiduta akabatzen dot astia. ..
  • 2. errendídu. (c). du aditza. Kabitu, sartu.. Uste dot berreun orrittan errendiduko dala liburua. .
  • 2. erreparau. (b). du aditza. Observar, advertir, fijarse.. Oinddio erreparau barik nenguan zure bigote dotorian./ Parkian paretik pasatzerakuan erreparaik ia zabalik dauan.. ZERTAN erreparau. .
  • errepartídu. (a). du aditza. REPARTÍDU. Banatu.   Repartir.. Eruan karameluak eskolan errepartitzeko. . Sin. banatu, partidu.