izena
- 4. sakon, sakóna. (c). izena. Hondonada, parte baja de un vallecito.. Beixak beeko sakonera iges ein dabe.. Ik. sakónuna, -e.
- sakristau, sakristáua. (b). izena. SANKRÍSTAU. Sacristán.. Sankristauak soiñua jo ta dantzan eiñ. Anjelusa illuntzian jote ebanian, laga dana dagon lekuan da etxera.. Adinekoek bigarren forma erabiltzen dute gehienbat. Badu bere logika: san+kristau, izen aproposa langintza horretarako. .
- 1. sakristixa, sakristixía. (b). izena. SANKRISTIXA. Sacristía.. Oiñ etxian etaratzen da meza-dirua, baiña len sankristixan; etxiak etzaban ikusi be eitten aura. Ben. .
- 2. sakristixa, sakristixía. (b). izena. SANKRISTIXA. Brageta.. I, sakristixia zabalik daukak.. Umorezkoa..
- sála, sália. (b). izena. Sala.. Salan eingou lo.. Gehienetan etxeko logela ederrenari esaten zaio. . . txakurrán sálara joan, . (c). esapidea. TXAKURRÁN SÁLARA BIALDU. Pikutara, antzarrak perratzera joan, bialdu.. Bueno i, joan ari txakurran salara. ..
- saláundi, saláundixa. (-). izena. Sala handia. Gure baserrian hala deitzen zaio logela handienari.. Salaundixan otz eitten dau. .
- salbajekerixa, salbajekerixia. (b). izena. Salvajada..
- salbákonduto, salbákondutua. (d). izena. Gerra denboran-eta batetik bestera ibiltzeko behar zen txartela. Salvoconducto.. Salbakondutua biar izeten zan Bergara juteko be. Ben. .
- Sálbe, Sálbia. (c). izena. Amabirjinaren ohorezko kantua eta elizkizuna, jai bezperetan eta egin ohi dena. La Salve.. Gero illuntzian Salbia. Eta Salberako etorte zien kriau ta kriada zeren danak. Sot./ Errezau daigun salbe bat.. Azen.: salbía ere bai. .
- 2. salda, saldía. (c). izena. Burdina irakina. Metal fundido, colada.. Altos Hornosen iru lagun il zien gaiñera saldia jausitta.. Sin. burdiña-salda, koláda.
- salda-gizon, salda-gizonak. (d). izena. (Oñati.) "Hombres ahorradores, que gastan poco." (Izag Oñ)..
- saleríxa, salerixía. (c). izena. Epidemia.. Epidemixia; gaixo baten epidemixia, salerixia. Gripe salerixia ero, elgorrixana ero. Klem./ Gripe salerixia dabill demasa. . Adinekoek esaten dute baina gazteek ez dute ikasi; orain "epidemixa" entzun ohi da..
- 1. sálida, sálidia. (a). izena. Salida. .
- 2. sálida, sálidia. (d). izena. Hiletaren ondorengo meza. .
- salsáfoe, -i, salsafóia. (d). izena. SAXOFOI. Saxofón.. Salsafoia jote zeban bandan. . Orain SAXOFOI..
- 1. sálto, sáltua. (a). izena. Salto.. Zelako saltuak jote zittuan zuen astakumiak. . . sáltuan, . (c). adberbioa. De un salto.. Saltuan pasau dot errekia.. Ik. sokásalto.. . salto baten, . (b). adberbioa. Azkar-azkar.. Joan zaittez salto baten dendara eta ekarrizu olixua. .. . sáltoka, . (a). adberbioa. Saltando.. Obe gaiñian saltoka dabitz. .. . sálto eiñ, . (a). du aditza. Saltar.. Salto eitterakuan apurtu dau ankia. ..