Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

zepa. (-). 1. zepa, zépia. (c). izena. Metalak galdatzerakoan ateratzen duen zaborra.   Escoria.. Or eote zuan zepia, ta pillia inddakuan ba fuera bide ezkiñan batera. Jen.. Sin. eskárbill.. 2. zepa, . (d). adjektiboa. "Gozotasunik gabea (lurra), lur harroa ez dena, aitzurrean itsatsita geratzen dena, labrantzarako txarra. . Zer nai dozue lur zepa onetan artzia?" (Lar Antz). . zepa-zepa, . (d). adberbioa. XEPA-XEPA. Trinkotuta.   Apelmazado.. Arro-arro, libre-libria, luzia ta arrua. Batzuk eoten dia xepa-xepa, arek soltau ezindakuak izate zien; arrua biar izate zan, ta illia komeni zan ola luzia. Pedro.. Artileari buruz dihardu....
1. zepa, zépia. (c). izena. Metalak galdatzerakoan ateratzen duen zaborra.   Escoria.. Or eote zuan zepia, ta pillia inddakuan ba fuera bide ezkiñan batera. Jen.. Sin. eskárbill.
zepa-zepa. (d). adberbioa. XEPA-XEPA. Trinkotuta.   Apelmazado.. Arro-arro, libre-libria, luzia ta arrua. Batzuk eoten dia xepa-xepa, arek soltau ezindakuak izate zien; arrua biar izate zan, ta illia komeni zan ola luzia. Pedro.. Artileari buruz dihardu.. Ik. zepátu, tringótu.
zepátu. (d). da aditza. Lurra tringotu.   Apelmazarse la tierra.. Buztin-lurra ero zepatu; zatartzia lurra. Tringotu esan izan da emen geixao baiña. Klem.. Ia galdua.. Sin. tringótu. Ik. zepa-zepa.
zerénak jan. (d). aditza. Carcomer. . Zerenak janda dare etxeko mueble guztiak..
1. zepatz, zepatza. estepan. (d). izena. Txirbia, berez sortutako zuhaitz-landarea.. Txirpixa esaten dotse orri, pao-zepatza eo, aitz zepatza; zepakua da, osea ke txarakua, berez etorrittakua. Juantxo. "Aritz-zapatzak: robles chaparros." (Izag Antz).. Ik. txirbi.
1. zerra, zerría. (b). izena. Sierra.. Zerriakin moztu bia da punta ori. . Ik. tróntza, arpan. zerria erabilli, . (-). esapidea. Jatordu baten asko eta bizkor jan.   Ponerse las botas comiendo.. Ha zuan ha zerria erabiltzia Sagardo Egunian plazan! Ordu erdixan dana amaittu zuan; badakik duan danian gauzia..
zerria erabilli. (-). esapidea. Jatordu baten asko eta bizkor jan.   Ponerse las botas comiendo.. Ha zuan ha zerria erabiltzia Sagardo Egunian plazan! Ordu erdixan dana amaittu zuan; badakik duan danian gauzia.
2. zepatz, zepatza. estepan. (-). izena. (Oñati.) "La lana apretada formando como pelotillas." (Izag Antz)..
zepéliñ, zepelíña. (c). izena. (lagunartekoa.) Mozkorra.   Borrachera.. Kriston zepeliña arrapau giñuan atzo. SXX. mende hasierako aire-ontzi famatuaren ohoretan. . XX. mende hasierako aire-ontzi famatuari ohore egiten dion berba. Sin. atxur, melokotóe, -i, atal.
zerra. (-). 1. zerra, zerría. (b). izena. Sierra.. Zerriakin moztu bia da punta ori. . Ik. tróntza, arpan. zerria erabilli, . (-). esapidea. Jatordu baten asko eta bizkor jan.   Ponerse las botas comiendo.. Ha zuan ha zerria erabiltzia Sagardo Egunian plazan! Ordu erdixan dana amaittu zuan; badakik duan danian gauzia... 2. zerra, zerría. (b). izena. Zerrategia.   Serrería.. Okandin zeuan zerria./ Ori zerran lan einddakua da gaztetan. . Sin. zerrátoki, zerreríxa. zerran ebai, . (-). aditza. Zerrategiko zerra automatikoaz ebagi. . Zerran ebaittako esolak die onek.. ZERRIAKIN EBAI. Esku-zerraz edo trontzaz ebagi. Azkenian zerriakin ebai biar izan dot armaixua....
4. tipírri-táparra, tipírri-táparrak. (c). izena. Lehen goxoki saltzaileek erromerietan saltzen zituzten kartoian itsatsitako polbora bolatxoak, harrian igurtzi eta txinpartaka hasten zirenak.   Voz onomatopeica que da nombre a unas bolitas de pólvora adheridas a un cartón que se vendían a los niños en la romerías.. Montoyai (karameleroa) tipirri-taparrak erosi eta an ibiltze giñuztan atzapar guztiak erre biarrian. .
típo, típua. (b). izena. Tipo. Gaztelerazko zentzu guztietan, baina batez ere "harro", "lelo" esanahian.. Ori dok tipua ori; ze uste jok pa, bera bakarrik bizi dala, ala?.
sirrin-sarran. (c). onomatopeia. Onomatopeya del ruido de la sierra.. Zerran ziarduan sirrin-sarran..
suizidau. (a). aditza. Suizidarse.. Ik. bere burúa bóta.
zétan ero ártan. (b). esapidea. ZETAN ARTAN. Zerbaitetan.. Denporia pasau biarra daukau zetan ero artan. .
zezéndu. (c). aditza. Idiskotu, zezenak bihaea estali.. "Zezenduta dao: está cubierta por el toro." (Izag Oñ). . Sin. ixkotu.
zeuek. (a). izenordaina. ZUEKen intentsiboa.. Zeuek jakingozue zetan zabizten./ Ori zuek zeuek ikusi biozue. .
zétan. (-). 1. zetan, . (a). adberbioa. Zertan.   En qué.. Zetan zabitz?/ Zetan geratu zan gauzia?. zetátik ero artátik, . (c). (adierazkorra.) Zerbaitetik.. Zetatik ero artatik bizi biakou. .. zétan ero ártan, . (b). esapidea. ZETAN ARTAN. Zerbaitetan.. Denporia pasau biarra daukau zetan ero artan. ... 2. zetan, . (c). Zergatik.   Por qué. . Eurixa asi dabenian zetan etzate etxera etorri?/ Etzeukan orregatik zetan asarretuik.. Adinekoek erabilia.. Ik. zegaittik, zetáko..
zetáko. (c). adberbioa. Zergatik. Por qué.. Zetako ez aiz lenao etorri?/ Zetako joan za kuartora?/ Eztakit zetako ez doten mendiko botaik ekarri. . Adinekoek bakarrik.. Ik. zegaittik, zetan.
zeterixa, zeterixia. (-). izena. (Eibar.) "Umeteria, haur talde handia.. Erriko zeterixa guztia batu zan komedixara.. Etim.: "xeheteria", ziurrenik.. Sin. umeteríxa.
zetátik ero artátik. (c). (adierazkorra.) Zerbaitetik.. Zetatik ero artatik bizi biakou. .
zézen, zezéna. (a). izena. Toro.. Ik. zézentxo.
2. zetan. (c). Zergatik.   Por qué. . Eurixa asi dabenian zetan etzate etxera etorri?/ Etzeukan orregatik zetan asarretuik.. Adinekoek erabilia.. Ik. zetáko, zegaittik.