aditza
- gibeldu. (d). aditza. Urtuta dagoen kola beroa loditu hoztu ahala; gibel itxura hartzen du.. Ori zan kola berua, da aura ein biar izaten giñuan urtu baño Marian, da emon, kola aura. Baiña neguan-da problemia izate zan; segiduan oztu, gibeldu eitte zan. Lar. .
- girótu. (c). da aditza. Lurra lantzeko edota belarrondoa, garoa... erretiratzeko puntura etorri. Ponerse la tierra a punto para ser trabajada, la hierba para ser retirada, etc.. Atzo ebaittako bedarra onezkero girotuta dago. .
- 1. gixáu. (b). du aditza. Guisar..
- gógaitt eiñ. (c). du aditza. GOGAITT EINDDA EGON. Aspertu, gogoa galdu. Hastiarse, hartarse, aburrirse.. Azkenerako gogaitt ein ddau seme alabekin./ Gogaitt eindda dago taillerrian. .
- gógaitt eráiñ. (c). dio aditza. Gogait eragin; asperrarazi. Hastiar a otros.. Gogaitt eraitten dosta bere sermoi aspergarrixekin./ Beti amandriai gogaitt eraitten ibiltze zan.. Amorratu eraiñek antzeko esanahia du testuinguru batzuetan. .
- 2. gogortu. (c). da aditza. Diruz indartu. Consolidarse económicamente.. Mandazaiñen batzui urria galdu, eta gero ulixa basarrikuak billau zebela, eta orduan gogortu ziela basarri ortakuak. Klem./ Landare saltzetik gogortutako familixia da ori. .
- 3. gogortu. (c). da aditza. Consolidarse militarmente.. Nazionalistak Intxorta aldian gogortu zien da ezin izan zeben Francon aldekuak ortik sartu. .
- gogórtu. (-). aditza. 1. gogortu, . (a). da-du aditza. Gogor bihurtu. Endurecer(se).. Atzoko ogixa gogortuta dago./ Makalaldixa izan neban baiña berriz be gogortu naiz./ Euzkixak lurra gogortu dau. .. 2. gogortu, . (c). da aditza. Diruz indartu. Consolidarse económicamente.. Mandazaiñen batzui urria galdu, eta gero ulixa basarrikuak billau zebela, eta orduan gogortu ziela basarri ortakuak. Klem./ Landare saltzetik gogortutako familixia da ori. .. 3. gogortu, . (c). da aditza. Consolidarse militarmente.. Nazionalistak Intxorta aldian gogortu zien da ezin izan zeben Francon aldekuak ortik sartu. ..
- 1. gogortu. (a). da-du aditza. Gogor bihurtu. Endurecer(se).. Atzoko ogixa gogortuta dago./ Makalaldixa izan neban baiña berriz be gogortu naiz./ Euzkixak lurra gogortu dau. .
- gogótik joan. (b). zaio aditza. Ahaztu.. Gogotik joanda neukan zure izena./ Etxat gogotik joan frailliak esan zostana. .
- gogúan euki. (b). du aditza. Recordar.. Goguan daukat oinddio zer esan zostazun Urkiolako pagopian. . Sin. burúan euki.
- gogúan gorde. (c). du aditza. Recordar, conservar en la memoria.. Txikittako gauzak goguan gordetzeittut oinddio. Hauek guztiak bururekin ere egiten dira: burura etorri, etab. .
- golpe eiñ. (c). aditza. Heldu, eskua bota. . Benga, golpe orri!/ Laster egin gontsan golpe aillegau zien bandejei. .
- gomutau. (-). aditza. (Leintz.) Oroitu. .
- gonbéstau. (d). aditza. KONBESTAU, KONBERSTAU. Comentar, conversar.. Ardi artian ibilli baza ba etxian konberstauko ziñuan: zein falta da, ta, ero arek ein jok billotxa, ero bestia. Luis. . Gutxi erabilia..
- gonbítta eiñ. (c). aditza. Invitar.. Eta kotxian sartzeko gonbitta eitten botsu zuk ezetz esan./ Eztosta sekula etxia ikustera joateko gonbittik eiñ.. Ik. gonbídautza.
- 2. gorakúa moztu. (c). aditza. Haritzari edo pagoari, esate baterako, punta moztu alboetara zabal dadin. Desmochar un árbol.. Gorakua moztu izan jako emen paguai adarrak ikazgiñarako aprobetxatzeko.. Ik. pago-lízar, pagó-motz, iñáusi.
