Skip to main content

izena

  • zépo, zepúa. (c). izena. Txoriak, arratoiak, etab. harrapatzeko tranpa.   Cepo para pájaros, ratones, etc.. Ik. tránpa.
  • zerégiñ, zeregíña. (b). izena. Quehacer, tarea, ocupación.. Beste zeregiñik ezpadago joan eingo ga./ Arek pe bere zeregiñak eukikoittu ta laga daixogun bakian. .
  • zéren, zeréna. (c). izena. Zuraren sitsa.   Carcoma, polilla de la madera.. Ilberan botatako egurrai nekez eitte jako zerena./ Zerena; egaran eulixan mooko zer bat faten da. Da zulo txiki-txikixa eitten dau. Martin./ Altza da egur bat egunero dabillen gauza baten oso resultau ona dauka, baiña geldi laatzen bozu, pipixak, zeenak seiduan jaten dau. Martin.. Sin. pipi. Ik. síts. zerénak jan, . (d). aditza. Carcomer. . Zerenak janda dare etxeko mueble guztiak...
  • zerésan, zeresána. (c). izena. Hizpidea.   Tema del que hablar, motivo de habladuría.. Txibatua zala ta etzala, makiña bat zeresan emun zeban beintzet. Lana esandako egunerako entregatzen bou, eztauke zer esanik.. ZERESANA EMON, batik bat. "Zer esan" ere bai, horrelakoetan: Lana esandako egunerako entregatzen bou, eztauke zer esanik.. Ik. berbakízun.
  • zergaldu, zergaldúa. (b). izena. ZEGALDU. Zer galdua.   Nada o algo que perder.. Nik ortan eztaukat zegalduik./ Zegaldua daukana mobidu deilla. . ZEGALDU esan ohi da gehiago..
  • 1. zerikusi, zerikusíxa. (b). izena. Influencia, dependencia, relación.. Kosta alderako zerikusi aundixa dauka egualdi onak./ Nik eneban zerikusirik euki asunto aretan./ Gaur detenidu dabenak eztauka ETAkin zerikusirik. .
  • 2. zerikusi, zerikusíxa. (b). izena. Ikusteko moduko gauza(k).   Cosa(s) que merecen verse.. Gure errixan eztago zerikusi aundirik, ostera Bilbon beti izaten da zerikusixa. .
  • 1. zerra, zerría. (b). izena. Sierra.. Zerriakin moztu bia da punta ori. . Ik. tróntza, arpan. zerria erabilli, . (-). esapidea. Jatordu baten asko eta bizkor jan.   Ponerse las botas comiendo.. Ha zuan ha zerria erabiltzia Sagardo Egunian plazan! Ordu erdixan dana amaittu zuan; badakik duan danian gauzia..
  • 2. zerra, zerría. (b). izena. Zerrategia.   Serrería.. Okandin zeuan zerria./ Ori zerran lan einddakua da gaztetan. . Sin. zerrátoki, zerreríxa. zerran ebai, . (-). aditza. Zerrategiko zerra automatikoaz ebagi. . Zerran ebaittako esolak die onek.. ZERRIAKIN EBAI. Esku-zerraz edo trontzaz ebagi. Azkenian zerriakin ebai biar izan dot armaixua...
  • zerra-etxe, zerra-etxia. (d). izena. Armazón de sierra. .
  • zerra-zintta, zerra-zinttia. (-). izena. "Sierra mecánica, cinta dentada vertical." (SB Eibetno)..
  • 1. zerradura, zerraduría. (a). izena. Sarraila.   Cerradura.. Sin. zerráill, -a.
  • 2. zerradura, zerraduría. (d). izena. Hesia.   Cercado.. Ik. esi.
  • zerráill, -a, zerráilla, -ía. (c). izena. Cerradura.. Zerraillía apurtu biar izan giñuan etxian sartzeko.. /a/ berezkoaz zein gabe. Gero eta gehiago zerradura. .
  • zerráilla-zúlo, zerráilla-zulúa. (c). izena. Ojo de cerradura. .
  • zerrári, zerraríxa. (b). izena. Zerran lan egiten duena.   Aserrador.. Oso famaua zan Berrixotako Zerraritxua. .
  • zerrátoki, zerrátokixa. (c). izena. Serrería.. Irizarren zerratokixa Ozetatik gora dago. . Lehen zerratoki edo zerra zen arrunta, baina orain zerrerixa entzuten da gehiago..
  • zérrauts, zérrautsa. (b). izena. Serrín.. Zerrautsa botatzen zan frontoia garbitzeko. . Sin. zérrauts.
  • zerreríxa, zerrerixía. (b). izena. Serrería.. Sin. zerrátoki, zerra.
  • zerrota, zerrotia. (-). izena. (Eibar.) Serrucho. .
  • zértzeta, zértzetia. (d). izena. ZERZETA. anas crecca. Zarceta.. Ehiztariek estimuan duten ahate-hegaztia..
  • 1. zeru, zerúa. (a). izena. Cielo.. Onak zerura ta txarrak infarnura. .
  • 2. zeru, zerúa. (a). izena. Firmamento, cielo.. Zerua illun-illun dago. . zerúra bégira égon, . (b). esapidea. Gora begira egon, ezer egin gabe egon.. Zerura begira egonda etxak ezebe emen. .. zerua irabazitta euki, . (-). esapidea. Meritu handia izan zerbait egin edo jasateagatik.. Orrekin amar urtian bizi izan bada, zerua irabazitta dauka. .. goixan zerua ta beian lurra geldittu, . (c). esapidea. Ezer gabe gelditu. ..
  • 3. zeru, zerúa. (d). izena. Palio (eliz-tresna).. Prosoziñotan da etaratzen zan zerua. .
  • zerúka, zerukía. (d). izena. Edozein lekadunen leka.   Vaina.. Zerukia, emen eztok entzun izen, baiña Mondraue aldian da bai. Klem.. Ia hitz galdua. Gaur egun LEKA besterik ez da ia entzuten. .