Skip to main content

adberbioa

  • ézkerka. (b). adberbioa. Esku ezkerraz bakarrik baliatuz. Pelotan jokatu, batik bat.   Valiéndose solamente de la mano izquierda, jugar a algo, a la pelota principalmente.. Bajakixat pelotan ni baiño geixao aizena, baiña nai dokenian ezkerka jokatukostat. .
  • ezkóngai. (d). adberbioa. Soltero, -a.. Larogei urte eta oinddio ezkongai najaok.. Antzina erabiltzen omen zen hitza, baina aspalditik soltero, -a, edo mutilzar, neskazar entzuten da ia bakarrik. Batuaren eraginez berpizten ari da. .
  • 1. ezkutúan. (b). adberbioa. En lugar secreto, resguardado.. Ezkutuan gorde karameluak, bestela Hodeik kendukotsu./ Ezkutuan dauzke urrezko pitxixak. .
  • 2. ezkutúan. (b). adberbioa. A escondidas.. Komeni etxakon arren, ezkutuan eraten dau patxarra.. A escondidas de: NOREN ezkutuan. Nere ezkutuan ein ddabe bakaziñotarako plana./ Aman ezkutuan txokolate jana ein ddau mutikuak..
  • ezpatetan. (-). adberbioa. (Eibar.) "Jugar a guerras." (SB Eibetno). .
  • éztulka. (a). adberbioa. Tosiendo.. Gau guztia eztulka pasau dau. .
  • fabórez. (a). adberbioa. Mesedez.. Ordua esaidak faborez./ Kendu emendik mesedez eta faborez. . Ant. mesédez.
  • farra-fárra. (b). adberbioa. FIRRI-FÁRRA. Ugaritasuna edo erraztasuna adierazten duen onomatopeia. Profusamente, con suma facilidad, abundantemente.. Atzo gabian bertsuak farra-farra botatzen giñuzen./ Dirua farra-farra darabille orrek.. Sin. sarra-sarra.
  • fede txarrian. (c). adberbioa. De mala fe.. Eztot uste fede txarrian eingo zebanik. .
  • 1. fijo. (a). adberbioa. Fijo.. Fijo artu dabe lanian./ Soka ori eztao fijo. .
  • firi-fíri. (c). adberbioa. Haize leun eta finak arboletan ateratzen duen hotsa.   El rumor del viento suave y fresco en los árboles. Berba onomatopeikoa.. Oiñ sargori dago baiña goizian aizia firi-firi zebillen. .
  • firín-fáran. (c). adberbioa. Edozein modutan (ibili), ezeren ardura barik.   Despreocupadamente.. Oiñ arte or ibilli aiz firin-faran, baiña oiñ estutu biakok. .
  • 2. fórmal. (a). adberbioa. Zintzo.   Formal.. Formal ibilli zaitte.. Ik. gauza formálik.
  • 3. fórmal. (c). adberbioa. Benetan.   En serio, de verdad.. .
  • 2. fresko. (a). adberbioa. Fresco.. Gaur fresko eitten dau. .
  • 2. fuerte. (a). adberbioa. Gogor.   Fuerte.. Jo fuerte pelotia. .
  • furrústaka. (c). adberbioa. PURRÚSTAKA. Furrustadak egiten.   Refunfuñando.. Egun guztia furrustaka pasatzen dozu./ Furrustaka jardun jostak aguazillak. Don. .
  • gáiñez gáiñ. (c). adberbioa. Gailurrez gailur.. Gaiñez gaiñ joan giñan Alluiztik Anbotora. .
  • gáiñezka. (b). adberbioa. A rebosar, rebosando los bordes.. Frontoia jentez gaiñezka zeuan. . gaiñezka eiñ, . (-). . 1. gaiñezka eiñ, . (b). esapidea. Rebosar los bordes.. Esniak gaiñezka ein ddost, despistauta neuan da./ Pantanuak gaiñezka eiñ ei dau. .. 2. gaiñezka eiñ, . (c). esapidea. Lehertu, bere onetik irten.. Arjentinan gaiñezka ein ddau egoeriak. .. 3. gaiñezka eiñ, . (a). (lagunartekoa.) Korritu, isuri.. Sartuaz bat egin najuan gaiñezka. (TSE Berb). . Sin. ustu...
  • gaixórik. (a). adberbioa. GAIXÓIK. Enfermo.. Mikel gaixoik dago aspaldixan. . GAIX.
  • gáizki. (a). adberbioa. GAIXKI, GEIXKI, GEIZKI. Txarto.   Mal. Sin. txárto, txarki. gaizki azi, . (c). esapidea. Malcriar.. Gaizki azittakua da bai, eta oiñ ezta gauza bizimoduai frente emuteko.. GAIZKI AZITTAKUA, batik bat... gaizki artu, . (-). . 3. gaizki artu, . (b). esapidea. Harrera txarra egin.. Garaikoetxea oso gaizki artu zeben Burgosen militarrak. .. 2. gaizki artu, . (b). esapidea. Estu hartu.   Poner en apuros. Lejarretak oso gaizki artu zeban Hinault Vuelta Españan... 1. gaizki artu, . (b). esapidea. Tomar a mal.. Ez gaizki artu, baiña oso kaxkar portau ziñan nerekin.... gaizkitxo, . (-). adberbioa. "Gaizki-ren txikigarria. Kejatzen ari denari edo gaizki dagoela dioenari askotan esan ohi zaio:. Gaizkitxo bizi zate ba./ Gaizkitxo etorri giñan ba danok kotxetxuan." (Lar Antz). .. gaizki esan, . (c). esapidea. Gaizki hitz egin norbaitez.. Aurretik lagun aundixak eta atzetik gaizki esan.. Substantibo gisa ere bai: Gaizki esanak barkatu.. Ik. gaizkíesaka.. gaizki entzun, . (c). esapidea. Oir maldicencias, comentarios peyorativos.. Kontzejal lanak oixe dauka: tximiñuen moduan lanian ibilli, gero gaizki entzuteko./ Norberak dana eiñ, da gaiñetik gaizki entzun biar. .. gaizki biar, . (-). esapidea. "Pertsona bat zerbaitetan bide onetik edo zuzenetik ez dabilenean esan ohi da. Adibidez, edaten duen batengatik esan daiteke: . Gaizki bi dau, eztau gauza onik ingo." (Lar Antz). ..
  • 2. gaizkíesaka. (b). adberbioa. Maldiciendo de alguien, murmurando.. Luxiok mundu guztiagaittik gaizkiesaka jarduten dau. .
  • gaizkitxo. (-). adberbioa. "Gaizki-ren txikigarria. Kejatzen ari denari edo gaizki dagoela dioenari askotan esan ohi zaio:. Gaizkitxo bizi zate ba./ Gaizkitxo etorri giñan ba danok kotxetxuan." (Lar Antz). .
  • gáiztoz. (c). adberbioa. GEIZTOZ. Txarkeriaz.   Por maldad.. .
  • galánki. (d). adberbioa. Asko.   Mucho.. Taberna askotan gaizki zerbidu ta galanki kobrau./ Galanki jan giñuan zure bodan./ Lelengo geixuakin gastau galanki, ta gero emoixezu bazkaixa. Ben.. Galanki pagau, kobrau, batik bat. .