Skip to main content

izena

  • káillu, kaillúa. (a). izena. Azal gogorgunea, eskuetakoa, batik bat.   Callo.. Eskuak kailluz beteta dauzka. . Ez dira berez minberak, babesleak baizik. Txerriaren azalari gaillu..
  • 1. káiña, káiñia. (a). izena. Caña de pescar.. Artu kaiñia ta goazen Ondarruara. .
  • 2. káiña, káiñia. (c). izena. La caña del hueso, en contraposición a junta.. Nik arrezkero beti kaiñatik ebaten notsan (buztana bildotsari). Kaiñia e, juntatik barik erdittik. Luis. .
  • kaiñabéra, kaiñabería. (b). izena. botanika Arundo donax. Leku hezetan, istingi eta errekondoetan, batik bat, egoten den landare luze ezaguna.   Caña.. Kaiñaberak onak die baba-parratarako. . komentario 1
  • kaiñabéra-sáill, kaiñabéra-sáilla. (c). izena. Cañaveral.. Ibai inguruan badie kaiñabera-saillak. .
  • 1. kaiñada, kaiñadía. (c). izena. Muina duen hezurra.   Cañada, hueso que contiene tuétano.. Muna etaratzen jakon azurra kaiñadia izaten dok; kaiñua, erdixan zulua eukitze jok eta. Kaiñadia muna daukana. Klem. .
  • 2. kaiñada, kaiñadía. (d). izena. Bernazurra.   Tibia.. Mugan bera jausi eta kaiñadia apurtu eban. (AAG Eibes). .
  • kaiñeríxa, kaiñerixía. (c). izena. Cañería, caño.. Kaiñerixak trabau die ta ur guztia kalian bera dator. .
  • kaiñóe, -i, kaiñóia. (b). izena. Cañón. .
  • kaiñónazo, kaiñónazua. (c). izena. Cañonazo.. Zortzi egunian bautizau barik euki giñuan, kaiñonazua kaiñonazuan geiñian, buenoo, arek zien egunak. Ben. .
  • káiñu, kaiñúa. (c). izena. Soroetan, lurpean aspaldi eginak diren drenajeko urbideak.   Caño, en particular el de tierra de labranza.. Goldaketarakuan iñoiz golda-muturrak kaiñua arrapau izan dau./ Lengo kaiñu zarrak ondatuta dare. .
  • kaiñuzúlo, kaiñuzulúa. (c). izena. Boca de caño, sumidero.. Arratoia kaiñuzuluan ezkutau da. .
  • kaiola, kaiolia. (d). izena. Oihalaren diseinua programatzeko ehundegiak duen tresna.   Pieza del telar que sirve para programar el diseño de la tela.. Gero, dibujua markatzeko goixan eoten zan aparato bat barilla askokin, eta orri esate jakon, itxuriagatik, kaiolia; ta makineta be bai. Josu. . Ehundegi tradizionalak ez zuen honelakorik, haren ondorengoak bai. Marrazkiak-eta egiteko balio zuen.. Sin. makineta.
  • 2. káixo, káixua. (d). izena. Larus sp. Kaioa.   Gaviota.. Lehenago hitz arrunta omen zen, baina orain gabiota esan ohi da. Esan beharra dago kaioak Bergararaino heldu ohi direla neguan eta aspaldi honetan udan ere bai inoiz. .
  • 2. káixola, káixolia. (a). izena. (Leintz., Oñati.) Habia.. Sin. ápixa.
  • 1. káixola, káixolía. (a). izena. Kaiola.   Jaula.. Txorixak kaixolatik iges ein ddau. .
  • kája, kajía. (a). izena. Caja. . kajero izan, . (a). Kajaren eramale eta arduradun izan... kajia ipini, . (a). Denen artean gastatu beharreko dirua denek ipini.. Kajia ipiñikou? Amarna euro. ..
  • kajá-kánbixo, kajá-kánbixua. (b). izena. Caja de cambios de un vehículo.. Kaja-kanbixua apurtu jatak. .
  • kajáko, kajakúa. estepan. (c). izena. Hospiziokoa. Hospiciano.. Semetzat jaukek, baiña bera izatez kajakua dok.. Sin. erríko, óspizioko. Ik. sasíko.
  • kajóe, -i,, kajóia. (a). izena. Cajón. .
  • 1. káka, káka. (a). izena. Mierda.. Mugagabean eta mugatuan berdin. . Umia ein zon, kaka ein zon, . (-). esaera. (sic). Umea den lekuan kaka ugari dela, alegia.. Bitxia da zon hori, eban edo zeban esaten baita hemen... kaka jan, . (d). esapidea. (arrunkeria.) Sarri entzun dut, mondrauetar hizkeraz esana, norbaiti tontoa dela aurpegira esateko, baina graziaz, honoko esaldia:.. I tontúa áz ala kaká jaten dok? ... Kaka morralien, iru xemeiko jornalien, . (-). esaera. (Leintz.) .. kaka eiñ, . (-). . 1. kaka eiñ, . (a). aditza. Cagar. .. 2. kaka eiñ, . (c). esapidea. (arrunkeria.) Porrot egin.. Aidian irabazten asi zuan, baiña azkenian kaka ein juan. ... kaka dárixola egon, . (-). esapidea. KAKA EINDDA EGON. Urduri edo beldurrez egon.. Karreria daukanian kaka darixola egoten da. .. kaka burutik bera eiñ, . (c). esapidea. Nahi duten guztia egin norbaiti.. Umiak kaka burutik bera eitten dotse maixu berrixai. . komentario 1. eta kaka, . (c). interjekzioa. Eta ezer ez! Nahi ez dena gertatzen denean.. Eskiatzera joango giñala eta azkenian kaka. .. kakatára bialdu, . (c). esapidea. Haizea hartzera bidali.. Dirua eskatu zostanian, kakatara bialdu najuan.. Sin. aizía ártzera biáldu.. kakatára bota, . (c). esapidea. Gaizki hitz egin norbaitez, desprestijiatzen saiatu.. Gurasuak kakatara bota zeben maixua.. Ik. lúrpian sartu.. kaka morralían!, . (b). esapidea. KAKA MORRALÍAN. Mierda!. Gaur Realan partidua ikustera joango giñala, ta kaka morralian! Suspendidu ein dda./ Kaka morralian! etxian aaztu jata liburua? . Gaurko neska-mutikoei entzuten zaie inoiz; harrigarria egiten zaigu, horrelako gutxi esaten baitute. Adinekoen artean ez da oso erabilia. .. kaka jaik-in!, . (c). esapidea. Iraintzeko erabilia. Badu kubatarren "comemierda" irainaren antza...
  • 2. káka. (a). izena. (haur hizkera.) Gauza zikina, zikinkeria.   Cosa sucia (inf.).. Lierni!, kaka!, bota ori!/ Umiak kaka guztiak eskutan artzeittue. .
  • kakaberáko, kakaberakúa. (b). izena. Diarrea.. Umiak kakaberakuakin dabitz.. Sin. beráko. Ik. kakalarri, kakapirri.
  • kakagúra, kakaguría. (a). izena. Ganas de cagar. . kakaguríak, . (b). adberbioa. Kaka egiteko gogoz.. Kakaguriak nator Errenteriatik.. Ik. logúra..
  • 1. kakálardo, kakálardua. (c). izena. Cervus lucanus. Udako ilunabarretan hegan ibiltzen den zomorro adar handia.   Ciervo volador.. Kakalarduak baldar-baldar eitten dabe egaran.. Adardun kakalardua ere bai.. Sin. arabako zezen.