Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

2. bel-beltz, bel-beltza. (b). adberbioa. BAL-BALTZ. Muy negro.. Bel-beltz zeuan zerua. . beltzak ikusi, . (-). . Ik. górrixak ikusi.. béltza pasáu, . (c). esapidea. Uste eztako bat edo ezbehar bat gertatu.. Beltza pasau jatan atzo plaian. Etxosten ba erropa guztiak arrapau... .. beltza izan!, . (c). esapidea. Gogorra izan.. Baltza da gero familixa orrena: amabost egunen bueltan iru kanposantura. ..
bekeke. (-). BEKEREKE. Ant. bekeke. 2. bekeke, . (-). onomatopeia. "Balido de cabra, oveja." (SB Eibetno). ..
bégira. (-). 1. begira, . (a). adberbioa. Mirando.. Ez egon egun guztia gora begira. .. 2. begira, . (b). adberbioa. Esperando.. Zuri begira egon giñan amarrak arte.. BEGIRA EGON, batik bat. ..
begíbiur, begíbiurra. (c). adjektiboa. Begi okerra.   Bizco, -a.. Bata bizarduna zan da bestia begibiurra. . Sin. begíoker.
begíerre. (-). 1. begíerre, begíerria. (c). adjektiboa. Begi tristeak eta gorrixkak dituena.   De ojos legañosos.. Eztok ezautzen Julio? Bai, flakozta begierre bat.. Ik. betéxkel.. 2. begíerre, begíerria. (-). izena. "Tracoma. Cojuntivitis granulosa grave.. Begierria lehenago sarri ikusten zan. Eta ez zuan edozer gauza, txikito! Begierriagaz itxututa be geldittu heikian.. Haurdun dagoen emakumea ezin omen da amaponteko izan, bestela umea begierrea irteten omen da. (Aran Gatz). Antzina oso gaitz arrunta. Sin. begiminbera (Eib.)..
1. begíerre, begíerria. (c). adjektiboa. Begi tristeak eta gorrixkak dituena.   De ojos legañosos.. Eztok ezautzen Julio? Bai, flakozta begierre bat.. Ik. betéxkel.
begiko betule, begiko betulia. (c). izena. Pestaña.. Ik. betúle.
begiko zuri, begiko zurixa. (b). izena. Córnea..
begílarri, begílarrixa. (c). adjektiboa. Begi urduriak, ageriko zaintxoekin, irtenak eta txikiak, distiratsuak... dituena.   Se dice de las personas de ojos nerviosos, salientes y pequeños, con venillas, etc.. Aren anaia ezautukozu, begilarri altu bat. . Baita, adibidez, gripealdi baten ondoren geratzen diren begiei, begi larrixak..
begilauso, begilausua. (-). izena. (Eibar.) Catarata..
begíluze. (-). 1. begíluze, begíluzia. (b). adjektiboa. Jakiei, arropei, etab. gutiziaz edo inbidiaz begiratzen diena.   Persona con tendencia a mirar con ansia, ciertos alimentos, vestidos, etc.. Ume ori janakin oso begiluzia da, baiña jateko orduan mizkiña. .. 2. begíluze, begíluzia. (c). adjektiboa. Kontakatilu zentzuan, eta baita "policia secreta"-ren euf. gisa ere entzun izan da.. Kontuz, begiluziak jabitzek errixan-da. ..
1. begíluze, begíluzia. (b). adjektiboa. Jakiei, arropei, etab. gutiziaz edo inbidiaz begiratzen diena.   Persona con tendencia a mirar con ansia, ciertos alimentos, vestidos, etc.. Ume ori janakin oso begiluzia da, baiña jateko orduan mizkiña. .
2. begíluze, begíluzia. (c). adjektiboa. Kontakatilu zentzuan, eta baita "policia secreta"-ren euf. gisa ere entzun izan da.. Kontuz, begiluziak jabitzek errixan-da. .
begiminbera. (-). Ik. begíerre.
begi-négar, begi-negárra. (d). izena. Negar-malkoa.   Lágrima.. Begixa negarrez jaukat; begi-negarra. Don. . Gutxi erabilia.. Sin. negár-márko.
begióndo, begiondúa. (c). izena. El entorno del ojo.. Ik. betóndo.
begiondóko, begiondokúa. (b). izena. BETONDOKO. Betondoko kolpea.. Ixilik ezpaago begiondoko bat emungostat.. Sin. betondóko.
begí-bítxarte, begí-bítxartia. (c). izena. Aurpegia, begi ingurua.   Rostro.. Oso begi-bitxarte ederreko neskia da. .
begíbakar, begíbakarra. (c). adjektiboa. Tuerto, -a.. Begi bakarra izan arren perretxikutari amorratua zan. . Tuerto esaten da gehiago..
bégi. (-). 1. begi, begíxa. (a). izena. Ojo.. Begi-niniari erdiko beltza edo deituko zaiola diosku Don.k. bégiz jo, . (c). esapidea. BEGÍXA JO, BEGIXA BOTA. Echar el ojo.. Aspaldittik zeukan begiz jota mutil aura./ Begixa jota zeukan paraje ari urrengo uso-paserako./ Ik paiño lenago bota najotsan begixa etxe orri.. Adinekoek badirudi begixa jo darabiltela gehiago, gazteek begixa bota, eta ikasi xamarrek begiz jo. . Sin. bégiz jo.. bégixen bistátik kendu, . (b). esapidea. Quitarse de la vista. Aurretik kentzeko agintzen denean erabilia, gehienbat.. Kendu zaittez nere begixen bistatik belarrondoko bat ezpozu nai! ... begixa bete, . (c). esapidea. Zerbait edo norbait atsegin izan.. Gaur erromerixan ikusi doten neskatxa batek begixa bete desta. (AAG Eibes) .. bégittan artu, . (c). esapidea. Tomar ojeriza, rabia.. Maixuak begittan artu zeban da suspensua suspensuan gaiñian ibilli zan. .. bégittakua izan, . (c). esapidea. Ser el preferido.. Ni naiz gure amandrian begittakua. .. begíra saldu, . (b). esapidea. BEGIRA EROSI. Vender o comprar algo (el ganado o los árboles del bosque, generalmente) sin pesarlo ni medirlo, llegando a un acuerdo por su aspecto el comprador y el vendedor.. Lenago txalak begira saltzen zien ixa beti.. Ik. pixura saldu, ítxurara saldu edo erosi.. begi ona euki, . (b). esapidea. BEGI ONEKUA IZAN. Tener mucha vista para los negocios, para el juego, para calcular, etc.. Orrek urtengo dau aurrera, negoziotarako begi ona dauka ta./ Kriston begixa jaukak orrek. Irurogei erralde eukiko zittuala txalak eta baitta euki be. .. begi ona euki, . (b). BEGI ONA EUKI. (b). .. begi bista guztia, . (c). esapidea. Bistak harrapatzen duen guztia.. Dana, begi bista guztia teillaturaiño ixota jentia. Baiña ze jente ei euan... Hil. (AA BergEus). ... 2. begi, begíxa. (c). izena. Hazitarako patatak azalean duen zulotxo bakoitza, ernamunak irten dakizkion.. Azittarako patatiak begi edarrak dauzka.. Sin. begízta. Ik. ernémun.. 3. begi, begíxa. (d). izena. Zubiaren arku-bitarte bakoitza.   Ojo de puente.. Iru begiko zubixa zan urak eruan dabena. .. 4. begi, begíxa. (d). izena. Aizkora, laia, edo beste edozein erremintaren kirten-zuloa.   Orificio de mango de una herramienta.. Aixkora onek begixa nasaittuta dauka. . Ik. laixá-bégi, áixkora-bégi.. 5. begi, . (-). . Ik. itturri-begi..
1. begi, begíxa. (a). izena. Ojo.. Begi-niniari erdiko beltza edo deituko zaiola diosku Don.k. bégiz jo, . (c). esapidea. BEGÍXA JO, BEGIXA BOTA. Echar el ojo.. Aspaldittik zeukan begiz jota mutil aura./ Begixa jota zeukan paraje ari urrengo uso-paserako./ Ik paiño lenago bota najotsan begixa etxe orri.. Adinekoek badirudi begixa jo darabiltela gehiago, gazteek begixa bota, eta ikasi xamarrek begiz jo. . Sin. bégiz jo.. bégixen bistátik kendu, . (b). esapidea. Quitarse de la vista. Aurretik kentzeko agintzen denean erabilia, gehienbat.. Kendu zaittez nere begixen bistatik belarrondoko bat ezpozu nai! ... begixa bete, . (c). esapidea. Zerbait edo norbait atsegin izan.. Gaur erromerixan ikusi doten neskatxa batek begixa bete desta. (AAG Eibes) .. bégittan artu, . (c). esapidea. Tomar ojeriza, rabia.. Maixuak begittan artu zeban da suspensua suspensuan gaiñian ibilli zan. .. bégittakua izan, . (c). esapidea. Ser el preferido.. Ni naiz gure amandrian begittakua. .. begíra saldu, . (b). esapidea. BEGIRA EROSI. Vender o comprar algo (el ganado o los árboles del bosque, generalmente) sin pesarlo ni medirlo, llegando a un acuerdo por su aspecto el comprador y el vendedor.. Lenago txalak begira saltzen zien ixa beti.. Ik. pixura saldu, ítxurara saldu edo erosi.. begi ona euki, . (b). esapidea. BEGI ONEKUA IZAN. Tener mucha vista para los negocios, para el juego, para calcular, etc.. Orrek urtengo dau aurrera, negoziotarako begi ona dauka ta./ Kriston begixa jaukak orrek. Irurogei erralde eukiko zittuala txalak eta baitta euki be. .. begi ona euki, . (b). BEGI ONA EUKI. (b). .. begi bista guztia, . (c). esapidea. Bistak harrapatzen duen guztia.. Dana, begi bista guztia teillaturaiño ixota jentia. Baiña ze jente ei euan... Hil. (AA BergEus). ..
begi bista guztia. (c). esapidea. Bistak harrapatzen duen guztia.. Dana, begi bista guztia teillaturaiño ixota jentia. Baiña ze jente ei euan... Hil. (AA BergEus). .
begi ona euki. (b). BEGI ONA EUKI. (b). .
begi ona euki. (b). esapidea. BEGI ONEKUA IZAN. Tener mucha vista para los negocios, para el juego, para calcular, etc.. Orrek urtengo dau aurrera, negoziotarako begi ona dauka ta./ Kriston begixa jaukak orrek. Irurogei erralde eukiko zittuala txalak eta baitta euki be. .