eufemismoa
- ajura, ajuría. (d). izena. (eufemismoa.) (Eibar.) Ayuda, lavatiba.. Ipiñixozu ajuria perrejil kertentxo batekin. (Etxba Eib)..
- arrámarra, arrámarria. (d). izena. (eufemismoa.) ZARRAMARRA. Haserretutakoan egiten den eztabaida. Discusión.. Guk geuk ezkiñuan sekula “i” usau bez (hiketan egin andra-gizonen artean). Guk pe itten giñuzen arramarrak, berrogeta amabost urtian alkarrekin bizi izen giñan, berrogeta amabost urte, batian aixkire ta bestian asarre, baiña “"i"” sekula bez. Ben. .
- berriz jausi. (c). (eufemismoa.) Berriz haurdun geratu, nahi gabe.. Berriz jausi ei da. Antzualdixa pasau dau ta berriz jausi ei da. Don.. Beranduko haurdunaldiez, batik bat. .
- daléfuerte, daléfuertiak. (d). izena. (eufemismoa.) Zartadak, belarrondokoak. Bofetadas, tortas.. Ixilik egote ezpaaiz ik artu biaittuk dalefuertiak./ Etxera bustitta joaten giñanian amak dalefuertiak. . Pluralean. Gutxi erabilia.
- epel-epel eiñ. (c). esapidea. (eufemismoa.) Mozkortu.. Entierru-bazkaixa. Azkenerako epel-epel eiñ, bata kantuan igual, bertsotan igual. Ben.. Epeldu ere bai zentzu honetan..
- érrekan pasáutakua. (d). esapidea. (eufemismoa.) Birjintasuna galdutakoa, larrutan egindakoa. Emakumeez.. Errekan pasautakua zala-ta, olakuak esaten zittuan. Don./ "Errekaan pasauta xaok?: esta violada?" (Izag Oñ) .
- errekontxo!. (c). interjekzioa. (eufemismoa.) ERRE KONTXO. Errekoño-ren eufemismoa.. . Ik. kóño!, kóntxo!, erredios!, errekoño!.
- 2. eskatu. (c). dio aditza. (eufemismoa.) Proposamen "desonestoak" egin. Solicitar sexualmente.. Neskak etxuek emoten eskatu ezian.. Eskatu soilik esan ohi da edo narrua eskatu, segun eta fin edo gordin mintzatzen den.. Ik. narrúa eskatu, narrúa emon, emon.
- espírittu-púru, espiríttu-purúa. (d). izena. (eufemismoa.) Alcohol de farmacia.. Orrek erango leukek espirittu-purua be.. Hitz ia galdua. Goikoaren gisako umorezko esaldiren baten entzun daiteke. Ik. alkól.
- ezpatádun, ezpatádunak. (-). izena. (eufemismoa.) (Eibar.) Militarrak.. Ezpatadunak jarri ziran aintzen, bildurturik enparaukuak. (Etxba Eib). .
- 2. failláu, failláua. (d). adjektiboa. (eufemismoa.) Burutik guztiz sano ez dagoena. Persona a la que le falla la cabeza.. Oin be ei dao faillaua pixkat, ezta, mutilla Basalgon. Nik eztot ezautzen... Gauza batzutan ondo plantatze i zan, errezoietan da, baiña faillaua. Hil. .
- 2. garandu. (-). da aditza. (eufemismoa.) (Leintz.) KARANDU (LEIN.). Mozkortu.. Atzo majo karandute etxeratu gintzen. . KARANDUTE. (Lein.). Mozkortuta..
- gérrikua soltau, zintturóia soltau. (d). esapidea. (eufemismoa.) GÉRRIKUA. Kaka egin.. Etxoingo dau puxkat berorrek, gerrikua soltatzera joan biarra daukat eta. . Baina guretzat txikitan aittajunak zintturoia soltatzia beste gauza bat zen: praketatik zinturoia kentzea, gogait eragiten genionean, siesta denporan ohean saltoka-eta, zinturoiaz guri emateko..
- 2. joan. (c). da aditza. (eufemismoa.) Hil. Eufemismo de morir.. Aita Barandiaran joan jaku./ Badakizu ba, gizona be joan jatan da.... NOR-NORI, batik bat. .
- jóño!. (c). interjekzioa. (eufemismoa.) Koño!-ren eufemismoa.. Parian da, geratu ta: Joño, Sabastien, joño Sabastien. Ez zindduazen ezautzen. Hil. .
- 3. kargáu. (c). da aditza. (eufemismoa.) Gehiegi edan, mozkortu. Beber en demasía, emborracharse.. Atzo afalostian kokoteraiño kargau giñuztan. . kargáuta, . (b). adberbioa. (lagunartekoa.) KARGA-KARGA EINDDA. Edanda, mozkortuta. Cargado, bebido.. Itxuria ertzañoi kargauta jeuan eta zeoze esan jotsan tabernarixai./ Aura astegunian be kargauta ikusikok sarri. ..
- káskaratik endréauta egon. (c). esapidea. (eufemismoa.) Zoratuta egon. .
- kóntxo!. (b). interjekzioa. (eufemismoa.) KONTXO-KONTXO. Koñoren euf.. Kontxo-kontxo, au be badou?. Ik. errekontxo!, errekoño!, kóño!.
- 2. koskor, koskórra(k). (-). izena. (eufemismoa.) KOXKOR. Potroak. (euf.).. Ik dauzkak koskorrak ik! ..
- laprastu. (-). aditza. (eufemismoa.) (Antzuola.) Mozkortu.. Majo laprastuta etorri zan atzo Juane etxea. (Lar Antz). .