adjektiboa
- zapotsu, zapotsua. (-). adjektiboa. (Eibar.) Rencoroso.. Urtetan bere gaizkiñak aztutzen ez dittuan zapotsua dozu a gizona. (AAG Eibes). .
- 1. zapótz, zapótza. (d). adjektiboa. Normala baino txikiagoa dena. Landareez, batik bat, baina baita beste edozertaz ere. Lo que es más pequeño de lo normal; sobre todo hablando de plantas, pero también de personas y animales. Achaparrado, -a, pequeñajo, -a.. Normala baiño txikixaua danian; landara bat ero personia be bai. Urte askuan gutxi azittakua ero, zapotza. Klem./ Klase iguala izen arren arbola batzuk orri aundixaua izeten dabe ta beste batzuk zapotzaua./ Hori katuori zaputsa geratu da. (SB Eibetno).. Ik. zapózta.
- zapózta, zapoztía. (d). adjektiboa. Zapo kolorekoa edo itxurakoa. Larru beltza eta zimela, ijito itxura, dutenengatik entzun izan dugu. Se dice de los que tienen aspecto agitanado.. Mutiko flako zapozta bat zuan ire kotxian lapurretan zebillena.. Uste dugu zapozta hitza zapotz zentzuan ere (txikia, behar baino gutxiago hazi dena) esaten dela. .
- 2. zaputs, zaputsa. (-). adjektiboa. (Eibar.) Peludo, abultado. De mucho pelo pero de poca carne; sobre todo animales como el conejo, cordero... .
- 1. zar, zárra. (a). adjektiboa. Zaharra. Viejo, -a. . Zaarrak barri arrabixaen eraingarri, . (-). esaera. . Sin. Zárrak bárri, arrabixagarri.. Zárrak bárri, arrabixagarri, . (d). esaera. ZAARRAK BARRI, ARRABIXAEN ERAINGARRI. Ze barri? galderari hala erantzun ohi zaio, gauzak betiko antzera jarraitzen dutela adierazi nahi denean.. Izagirrek zera dakar: "Zaarrak barri, arrabixaen eraingarri: las cosas viejas presentadas como nuevas producen náuseas (rabia). Es una variante del 'Nihil novum sub sole'.".. Zarrei bixkor ibiltzeko eta umiei geldik egoteko esatia berdiña ei da, . (c). esaera. ..
- zarrapastróso, -a, zarrapastrosúa, -ia.. (c). adjektiboa. Pertsona zikina, gaizki jantzia, arlotea. Zarrapastroso. -a.. Azkenian ainbeste kanbixo eiñ ondoren zeiñekin ezkonduko eta zarrapastroso arekiñ. .
- 1. zatar, zatárra. (a). adjektiboa. Itxusia. Feo, -a..
- 2. zatar, zatárra. (c). adjektiboa. Eguraldi txarragatik ere, beroa nahiz hotza izan, esaten da.. Gaur bero zatarra dago./ Egualdi zatarra ei dator zapaturako. . Ik. itxusi. berba zatarreko, berba zatarrekúa. (b). Hitz itsusiak esan zalea.. Ezta persona txarra, baiña berba zatarrekua. .. berba zatar, berba zatarrak. (a). Ezizu esan berba zatarrik. ..
- zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza. Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia.. Sin. siku, ximur. Zekena, mekena, begixan txeldorra, . (-). esaera. "Begian bekatxoa (txeldorra) edo zerbait duenari esaten zaio." (Lar Antz).. zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza. Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia.. Sin. siku, ximur. . Zekena, mekena, begixan txeldorra, . (-). esaera. "Begian bekatxoa (txeldorra) edo zerbait duenari esaten zaio." (Lar Antz).. . zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza. Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia......
- zentzúdun, zentzudúna. (c). adjektiboa. Zuhurra, arduratsua. Juicioso, -a, responsable.. Zentzuduna e, responsablia ero; intelijentiaaittik pe esan leikek paiña ez; responsabliagaittik jeneralian. Klem.. Ant. zentzunéko, zentzúdun. Ik. zentzúzko.
- zentzúzko, zentzuzkúa. (c). adjektiboa. Zentzua edo arrazoia duen gauza. Cosa razonable o juiciosa.. Zentzuzkuak esan zittuan esan zittuan berbak. Klem./ Joan dan juntan arek etzeban esan zentzuzko berba bat. . Ik. zentzúdun, zentzunéko.
- 2. zepa. (d). adjektiboa. "Gozotasunik gabea (lurra), lur harroa ez dena, aitzurrean itsatsita geratzen dena, labrantzarako txarra. . Zer nai dozue lur zepa onetan artzia?" (Lar Antz). . zepa-zepa, . (d). adberbioa. XEPA-XEPA. Trinkotuta. Apelmazado.. Arro-arro, libre-libria, luzia ta arrua. Batzuk eoten dia xepa-xepa, arek soltau ezindakuak izate zien; arrua biar izate zan, ta illia komeni zan ola luzia. Pedro.. Artileari buruz dihardu.. Ik. zepátu, tringótu..
- 3. zerráu, zerráua. (c). adjektiboa. Completo, -a, cerrado, -a.. Ogiduna zestuakin eta albuan joate zien beste alako mantilla batekin beste lau, luto zerrauakin. Klem./ Lelengo urtian luto zerraua eruate zuan./ Erdera zerraua eitten juan./ Oso persona zerraua izan dok beti.. Lutoaz, berbetaz eta pertsonaren izakeraz batik bat. ITXIxa ere entzun daiteke batzuetan. . zerrau berba eiñ, . (c). esapidea. Inork nekez ulertzeko moduan hitz egin. Hablar cerrado.. Estremeñuak oso zerrau eitten dabe erderaz. ..