Skip to main content

Eibar

  • brin-brin. (-). onomatopeia. (Eibar.) Sonido de cristales rotos.. Sin. krin-krin-krin, pri-pri-pi! (SB Eibetno).
  • buenajera, buenajeria. (d). izena. (Eibar.) Ongi etorria.. Alkarri sekulako buenajeria eiñ ondoren, asi ziran bata bestiari euren barrixak kontatzen. (SM Ezten) .
  • bular bateko anaiak. (c). izena. (Eibar.) Emakume berberak hazitakoak.   Hermanos de leche. .
  • bultzagarri, bultzagarrixa. (-). izena. (Eibar.) Resorte (armagintza). .
  • burdingeza, burdingezia. (-). izena. (Eibar.) "Hierro dulce.   Zirkuitu magnetikuetarako egokixa dan burdiña suberatua. Burdiña huts txamarra, xaflakorra eta mekanizatzeko erreza." (SB Eibetno)..
  • burdingorri, burdingorrixa. (-). izena. (Eibar.) "Kobrea.. Arrateko aldietan bazan burdingorri gei apurren bat.. Sin. urraida (Eib.).
  • burdiñori, burdiñorixa. (-). izena. (Eibar.) Latón.. Sin. letoi.
  • burpill agindun, burpill-aginduna. (-). izena. (Eibar.) Rueda dentada, engranaje..
  • burruketan. (-). adberbioa. (Eibar.) "Peleas de broma. Bi talde egin eta alkarren kontra hasten ziran burruketan. Jokoa ez zan izaten ikubilka, alkarri heldu eta botatzia baiño, lepotik, samatik, gerrittik... miñik egin barik." (SB Eibetno)..
  • burugiñ, burugiña. (d). adjektiboa. (Eibar.) Prudente, previsor, calculador.. Burugiña demoniua! Iñork arrapau a! (Etxba Eib)..
  • 1. buztan-ziri, buztan-zirixa. (-). izena. (Eibar.) Inuzente Egunean jendeari burla egite aldera atzealdean zintzilik jartzen zitzaion buztan antzekoa.. Buztan-ziri aundi bat atzian ebala juan zan auzokuari inuzente eraittera. (AAG Eibes) .
  • 2. buztan-ziri, buztan-zirixa. (-). adjektiboa. (Eibar.) Pelma.. Gaiñetik kendu eziñik daukat au buztan-zirixa. (AAG Eibes) .
  • dana gurako, dana gurakua. (c). (Eibar., Leintz.) Handinahia. . Dana-gurako, ase ezindako arrapatzaille gaizto bat aren uezaba. (AAG Eibes). .
  • danagurako, danagurakua. (b). adjektiboa. (Eibar., Leintz.) Gutiziatsua, aseezina.   Codicioso, -a, ambicioso, -a, insaciable.. Danagurako, aseezindako arrapatzaille gaizto bat aren uezaba. (Etxba Eib).
  • danegandu. (-). aditza. (Eibar.) Orokortu, hedatu, zabaldu. . Makiñak danegandu dittue gauza asko (AAG Eibes)..
  • dantzarixak ipiñi. (-). (Eibar.) "Dantzari taldia osatu eta dantzan erakutsi.. Zenbat dantzari ipiñi ete zeban horrek, mordua, asko." (SB Eibetno).
  • dómiña, dómiñia. (d). izena. (Eibar.) Medalla.. Domiñia urrezko katiagaz bialdu detsa andregeixari. (Etxba Eib) .
  • 3. dornu, dornua. (-). izena. (Eibar.) "Tornillo de banco.   Laneko bankuari edo mahaixari oratuta, esku-biharretarako, limarixak edo ajustadoriak pieziari oratzeko darabixen erreminttia." (SB Eibetno).
  • dornu-ardatz. (-). izena. (Eibar.) Eje de tornillo de banco.. Sin. dornu-zil..
  • dornu-maratilla, dornu-maratillia. (-). izena. (Eibar.) Manivela de tornillo de banco..
  • dráma, drámia. (a). izena. (Eibar.) "Drama, ocasión patética.. Kinzenia galdu jokuan tabernan eta gaur be dramia dago ziur aren etxian..
  • draun, drauna. (d). izena. (Eibar.) Eliztorreko kanpai handia eta harekin egindako deia.   Campana mayor de la iglesia y avisos desde ella.. Draunak bi dira Eibarko kanpaitorrian./ Su-kanpaia be draunian joten da. (Etxba Eib) .
  • dúan. (-). adberbioa. (Eibar., Soraluze.) Doan.   Debalde, gratis.. Hitz hau, guk dakigula, ez da Bergaran esaten, debalde erabiltzen da, baina oso ezaguna da plazentziar eta eibartarrei entzunda.. Elgetan ogi berua dirutan, aize freskua duan, . (d). esaera. Famatua da Elgetako arkupeko haize freskoa. .. duango, duangua. (-). (Eibar.) DUAKO. . 1. dúango, dúangua. (c). adjektiboa. DUAKO. Debaldekoa.. Geienetan frontoia duakuekin betetzen zan (SM Ezten)... 2. dúango, dúangua. (-). adjektiboa. DUAKO. "Gorrón. . Beti eta alde guztietan aura duangua....
  • duango, duangua. (-). (Eibar.) DUAKO. 1. dúango, dúangua. (c). adjektiboa. DUAKO. Debaldekoa.. Geienetan frontoia duakuekin betetzen zan (SM Ezten)... 2. dúango, dúangua. (-). adjektiboa. DUAKO. "Gorrón. . Beti eta alde guztietan aura duangua...
  • dúrdula. (-). (Eibar.) DURDURA (EIB.). 1. dúrdula, dúrdulia. (c). izena. DURDURA. Turdus pilaris. Zorzal real.. Neskatila pinpirinez esaten da: Emen dator gure durdulia... 2. dúrdula, dúrdulia. (-). (Eibar.) Turdus viscivorus. Zorzal charlo.   Karraztarroa.. Durdulia agertzen da keixara umiak azten dagonian. (Etxba Eib).. Sin. paseko zagaztarro, zagáztarro..