- 1. osasuntsu, osasuntsúa. (b). adjektiboa. Osasun onekoa. De buena salud.. Oso osasuntsua zuan zuen aittajuna. .
- 2. oso, osúa. (a). adjektiboa. Entero, -a.. Egun osua barriketan botatzen dau./ Ze nai dozu, osua ala erdixa. . OSOS. osó(r)ik, . (b). adberbioa. Osorik. Entero.. Piñatelak osoik erreta die gozuenak./ Kontuz ibilli tta osoik etorri.. OSOS.. oso(r)ik egon, . (-). esapidea. Haurdun dagoen andrea oraindik umea egin gabe egon.. Zela dago Maria, oinddio osoik dago? .. Emakume birjinari OSORIK DAGONa esan izan zaiola dio Don.k: Osorik dagona, loria, neska-loria.. Ik. neska-lóra..
- osóko, osokúa. (c). adjektiboa. Pieza batekoa. De una pieza.. Mai bat ol batekua danian, osokua. Klem. . oso osokúa ez izan, . (c). esapidea. Pertsona bat guztiz normala ez izan. No ser normal del todo, tener cierta deficiencia mental.. Semeik gaztena ezta oso osokua./ Ezixok kasoik eiñ orri eztok oso osokua ta. ..
- ostikalári, ostikalaríxa. (c). adjektiboa. Ostikadak ematen zalea den aberea. Coceador.. Bei ona da, baiña ostikalari amorratua.. Futbolistei ere hala esaten zitzaien antzina giro garbizaleetan. Aranegik zera dio Gatzagako esaerak aipatzerakoan: "Tampoco son recomendables ni mando ostikalarixa eta andra txistularixa (ni la mula coceadora ni la mujer silbadora)". (Aran Gatz)..
- 2. otz, otza. (a). adjektiboa. Frio, -a.. Esne otza eran dot. . San Bizente otza, neguan biotza, . (c). esaera. San Bizente eguna (urtarrilak 22). Parteittiko jaiak...
- ótzan, otzána. (d). adjektiboa. ÓTXAN. Manso, -a, pacífico, -a.. Katakuma au otzan-otzana da.. Katuei, abere txikiei eta eta pertsonei buruz esana, gehienbat. Abere handiei, mantso. .
- ozmíñ, ozmíña. (c). adjektiboa. "El frio muy agudo. Aizia ozmiña dao: muy frio." (Izag Oñ).. Bergarako Donatorentzat, ostera, hotza bai baina ez hainbeste: Egualdixa ozmiña, aize ozmiña jarri da. Otz aundi aura ez, baiña otz. Don..
- pánpano, pánpanua. (d). adjektiboa. Ederra, mardoa. Lurreko jeneroez esana. Hermoso, lozano, tratándose de productos del campo.. Gauzia ola fresko ero mardo datorrenian, panpanua. Artua be igual, ero letxugia ero, oso mardo datorrenian, panpanua dator ero dago. Klem.. Beraz, PÁNPANUA ETORRI edo EGON, eta ez «izan». .
- parrandéro, -a, parranderúa, ía. (b). adjektiboa. FARRANDERO, -A. Parrandazalea. Parrandero, -a, juerguista.. Parrandero majua eindda ago i. .
- 1. partikular, partikulárra. (b). adjektiboa. Particular, privado.. Bide ori partikularra da. . partikular joan medikuana, . (-). esapidea. Norberaren kontura joan, segurutik aparte. ..
- 3. partikular, partikulárra. (c). adjektiboa. Pertsona berezi samarrez inoiz entzuna. Se oye decir de las personas especiales.. Ori beti izan da partikular samarra. .
- 4. partikular, partikulárra. (d). adjektiboa. Oso ona.. Baiña zan ura aparta, ura partikularra edarra. JJp.. Esaldian graduatzaile bezala edo darabil, oso, txit, zentzuan. .
- 4. pasáu, pasáua. (c). adjektiboa. Neurrian pasatzen dena zaletasun batean. Exagerado, -a en una afición.. Bizikleta zalia izatia ondo jaok, baiña ori pasaua dok.. Ik. listopasáu.
- 1. pattal, pattála. (c). adjektiboa. Eskasa, motela. Eguraldiagatik eta ardoagatik, batik bat. Malo, -a, flojo, -a.. Gaur be egualdi pattala dago./ Ardao au pattal samarra da..
- pazientzia aundiko, pazientzia aundikua. (b). adjektiboa. Paciente..
- 2. pegakor, pegakorra. (b). adjektiboa. "Pegajoso, contagioso." (Izag Oñ).
- pekóso, -a, pekosúa, -ía. (a). adjektiboa. Pecoso, -a. .
- 1. penagarri, penagarríxa. (b). adjektiboa. Pena ematen duena.. Penagarrixa da ainbeste lan eiñ da ezetarako ez izatia. .