Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

1. ixkur, ixkúrra. (d). adjektiboa. Kizkurra.   Rizado, crespo.. Ik. kízkur.
2. ixúrtu. (d). du aditza. Ixurrak egin.   Fruncir.. Ixurra ta bai, ola barrenian adornua ixurrakin eindda, ola dana ixurtutako telia jositta bueltan. Don.. Ik. íxur.
izákera, izákeria. (b). izena. Izateko era.   Manera de ser.. Lotsati samarra da izakeraz./ Aren izakeria alakua da, ta ze eingo dotsau ba.. Ik. ízate.
izan. (a). da-du aditza. IZEN. Ser, estar en, tener, haber.... Ori pelotarixa izan zan./ Atzo Donostian izen giñan./ Naikua asti izan dau./ Biar izango da afarixa. . Adinekoek IZEN esaten dute gehiago.. ez izan norbait, . (c). esapidea. Ez bizi, hilda egon.. Bera eztanian zela konponduko ete zien seme-alabok, aren ardura bakarra./ Zu be kontuak etaratzen juan ni ez naizenerako. .. an aizelakuan emen!, . (-). esapidea. (Eibar.) Norbaiti agudo itzultzeko agintzeko erabiltzen da.. Juari azkar, an aixelakuan emen!.. izatekua izan, . (c). esapidea. Zelebrea, edo behar ez bezalakoa izan.. Zu za izatekua zu. Kalera joan eta ogixa aaztuta etorri./ Diru guztia gastau. Zu za izatekua!/ Sagar guztiak arrapau dosku. Ori da izatekua ori! . Beste doinu batekin esanda, alderantzizkoa esanahia ere har dezake. Karreria irabazi dozula, e? Zu za izatekua zu!.. izanguan bizi, . (-). esapidea. Sekula betetzen ez den esperantzarekin bizi.. Izarretan bizi don hori, izanguan beti. (Zuaz Deb). .. ezta izango!, . (b). esapidea. Harridura esapidea.. —Alkatiak dimitidu egin dabela. —Ezta izango! .. éztalakuan be, . (c). esapidea. Aunque parezca que no.. Txikiteuan, eztalakuan be, diru mordua joaten dok. ..
ez izan norbait. (c). esapidea. Ez bizi, hilda egon.. Bera eztanian zela konponduko ete zien seme-alabok, aren ardura bakarra./ Zu be kontuak etaratzen juan ni ez naizenerako. .
éztalakuan be. (c). esapidea. Aunque parezca que no.. Txikiteuan, eztalakuan be, diru mordua joaten dok. .
izanguan bizi. (-). esapidea. Sekula betetzen ez den esperantzarekin bizi.. Izarretan bizi don hori, izanguan beti. (Zuaz Deb). .
izán be. (b). juntagailua. Izan ere.   Conjunción de sentido consecutivo.. Oso gaixki jokatu dau; izan be bezperan juergan ibilitta zeuan./ Oso asarre dago; izan be majo jo dotse adarra. .
izan ezik, ezian. (-). Ik. ezían, ézik.
2. íxo. (c). du aditza. Eho, eio.   Moler, triturar.. Kafia ixo bia da./ Zorrua eruan dau errotara ixotzera./ Artua ixo ero garixa ixo. Don. . arixa ixo, . (-). (Eibar.) Dañar, deshacer la rosca.. Torlojo honek arixa ixota dauka...
ixukátu. (d). da aditza. UXAKÁTU. Ixuka bihurtu.   Volverse esquivo, huraño, miedoso.. Ixukatu ba... billurtittu. Klem. .
1. ixkotu. (c). du aditza. Idiskoak behia estali.   Cubrir el novillo a la vaca.. Ixkotuta dago ta txalian geratuta egongo al da./ Laster eruan bia da biaia ixkotzera.. Sin. zezéndu, ixkua bota, estali, serbidu.
ixkótu. (-). 1. ixkotu, . (c). du aditza. Idiskoak behia estali.   Cubrir el novillo a la vaca.. Ixkotuta dago ta txalian geratuta egongo al da./ Laster eruan bia da biaia ixkotzera.. Sin. estali, ixkua bota, zezéndu, serbidu.. 2. ixkotu, . (-). aditza. (Antzuola.) "Janariari gatz asko bota.. Majo ixkotu dittuzu babak." (Lar Antz) ..
íxteko órratz, íxteko órratza. (d). izena. Imperdible.. Botoia apurtu jatan da ixteko orratza jarri neban.. Inperdiblia entzuten da gehiago orain.. Sin. katékorratz.
íxotzeko, íxotzekua. (c). izena. KAFIA IXOTZEKO, -UA. Molinillo de café.. Oinddio an dago gurian aintxiñako kafia ixotzekua..
ixótu. (c). du aditza. IZIOTU (IZAG ANTZ). Isiotu, piztu.   Encender.. Sua ixotuizu bazkaixa gertatzeko./ Ixotu argixa, mesedez.. Sin. piztu. Ant. atzéiñ, eméndau.
ixtúra, ixturía. (c). izena. ISTÚRA, ITXITURA. Itxitura, esparrua.   Cercado.. Zelaixan ixturía ein dabe, beixak gau ta egun bertan ibili daittien./ Ixtura barrura eruaitzek ganauak. Don./ Beintzet itxituria, ta itxitura aretxen kontra dago mugarrixa. JJp. . Ik. esi.
2. ixkotu. (-). aditza. (Antzuola.) "Janariari gatz asko bota.. Majo ixkotu dittuzu babak." (Lar Antz) .
ixu. (-).
3. ixo. (-). Ik. igo.
ixu-egun. (-). Ik. Su-barri egun.
ixúka, ixukía. (c). adjektiboa. UXÁKA. Izutia, lagun gutxikoa, bakartia, lagun artean lotsatzen dena.   Esquivo, huraño, de pocos amigos.. Ondo lotsatixa ta ixukia intzanan ba txikittan.. Sin. izu.
ixkó-txábola, ixkó-txábolia. (c). izena. IXKOLEKU, IXKOTOKI. Puestoko (hazitarako) idiskoa eta ernari geratu beharreko behiak elkartzen ziren txabola.   Txabola donde se apareaba el ternero semental con las vacas.. Uberan Errotaingo etxaburuan zan ixko-txabolia..
ízar, izárra. (a). izena. Estrella. .