Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

3. ondoko, ondokúa. (d). izena. ONDOKO ARRAUTZIA. Oilolokari habian ipintzen zaion tranpako arrautza (ustela edo harrizkoa) gainean arrautza gehiago egin dezan.  Huevo huero que se pone a la gallina.. Arrautza ustela ero, tranpazkua ero: ondokua, engaiñatzeko zera. Klem.. Sin. abixondoko arrautza (Eib.).. Sin. abixondoko arrautza.
edarra patatia!. (-). esapidea. "Norbaiti egia esaten ez duenean edo zerbait behar bezala esaten ez duenean esaten zaio." (Lar Antz) .
póltsa, poltsía. (a). izena. Bolsa.. Ik. bótilla bero.
Irixa adar da guzti jan. (-). esapidea. IRIXA PERRA TA GUZTI JANGO NEUKEK. Gose handia denean esan ohi den esaera. . Irixa adar da guzti jango neukek. .
2. iñundik. (b). adberbioa. Nonbaitetik. De alguna parte (hurrengoa bezalako galderetan).. Iñundik ekarri leike ura zuenera?. iñúndik ál báda, . (b). esapidea. Ahal izanez gero.. Iñundik al bada aurten julixuan joan biou bakaziñotara. ..
ixilíxan. (c). adberbioa. Isilean.   A la chita callando, a hurtadillas.. Andrian ixilixan kotxia erosi zeban./ Ixilixan makiña bat negar einddakua da./ Maixuan ixilixan erretzen dabe eskolan.. IXILIXAN soilik edo NOREN IXILIXAN. NOREN IXILIK ere bai. Aman ixilik joate zan entrenatzera./ Nere aiztiak errotia eukan da panaderixia, araxe diru puxkat artzera. Gizonen ixilik. Mertz. (AA BergEus, 333. o.)..
2. itxusi. (c). adberbioa. Feo.. Oso itxusi jazten da.. Sin. zatárki, zatar.
júzgu, juzgúa. (d). izena. Iritzia.. Arek laster emongo dau bere juzgua.. júzgu txárrak éindda égon, . (c). esapidea. Susmo txarrak hartuta egon.   Estar lleno de recelos.. Juzgu txarrak eindda egotia? Ba, batek gauza bat esan eta beste bat ete dan pentsatzen egotia. Klem./ Dirua falta izaten zuan etxian da etxekoandrioi kriadia ete zan, juzgu txarrak eindda jeuan, da azkenian zera, gizona, etxeko nausixoi, lapurra.. Gaur egun errezelu txarrak eindda egon entzunagoa.. Ik. errézelu, -o..
1. jokulari, jokularíxa. (b). izena. Jugador de cartas.. Jokulari amorratua da Antoni./ Egundo ez naiz izan jokalarixa. (SM Zirik)..
1. txikili-txakala. (c). onomatopeia. Poliki, baina seguru; zaharren moduan edo (ibili).. An ibiltzen da etxe inguruan txikili-txakala, ortuko lantxuak eiñ, arrautzak batu, eta ola. .
2. zirti-zarta. (c). adberbioa. Jotzearen onomatopeia.. Zirti-zarta, egundukuak emun jotxan. .
purrutéro, purruterúa. (b). adjektiboa. (haur hizkera.) Puzkartia, haurren artean gehienbat.   Pedorrero, -a; entre niños, mayormente.. Kakaiñero!, purrutero! joan emendik!. Ik. puzkárrontzi, puzkárti.
sukátutu. (d). aditza. (Oñati.) "Aficionarse como el gato a estar junto al fuego." (Izag Oñ).. Sin. katutu..
2. porsíakaso. (c). juntagailua. Por si acaso, quizás.. Eztozu eukiko porsiakaso paiñolo bat libre?/ Zu etza izengo porsiakaso Justiñan anaia?. Horrelako galderetan batez ere. .
2. laguntzaille, laguntzaillía. (b). izena. Zerbaitetan laguntzen duena.   El/la que colabora en algo.. Olako laguntzailliakin derrepente eitten da zaltaiko lana. .
2. landu. (-). Ik. kotxe-landu..
lákaiña. (-). komentario 1 1. lákaiña, lákaiñia. (d). izena. Zerbaiten zati txikia, luzexka normalean.   Pedazo pequeño desgajado de algo, normalmente alargado.. Zatitxo bat, txikixa danian gauzia. Ari-lakaiña bat ero; erozer gauzagaittik uste juat len lakaiñia asko ibiltzen zala. Klem.. Bizar urriagatik ere esan ohi da: Bizar izenik etxok merezi orrek, lau lakaiña besteik eztaukak eta. Hanka mehengatik ere bai: Orrek dittuk lakaiñak, orrek! .. 2. lákaiña, lákaiñia. (d). izena. Hostroak galdu dituen landarea edo belarra.. Bedarrik bape etxak, lakaiñia bakarrik. ..
4. lakatz, lakátza. (c). izena. Tomate landareari sortzen zaizkion alperriko kimuak.   Brotes superfluos, chupones de la planta del tomate.. Tomatiai lakatzak kendu biarrian gare. .
2. landu, landúa. (d). adjektiboa. Esculpido, -a.. Azur landuz einddako orratzixa da./ Egur landuzko egalak dauzka teillatuak.. Ik. árlandu.
1. lanbro, lanbrúa. (a). izena. Llovizna, sirimiri.. Lanbrua diardu goizian goizetik. .
2. laka, lakía. (d). izena. "El pago por la molienda. El diez por ciento que por moler se retiene en el molino. El desperdicio de la madera en la sierra." (Izag ).. Singularrean.. Sin. motúra.
5. lakatz, lakátza. (d). izena. (eufemismoa.) Mozkorra.   Borrachera.. Azelakotxe lakatza arrapau zeban.. Gutxi erabilia.. Ik. atxur.
1. landu. (b). du aditza. Labrar la tierra, tallar piedras, madera, etc.. Ondo landutako lurrak ikusten die Araban./ Argiñ orrek ederki lantzen dau arrixa. .
1. lándu. (-). 1. landu, . (b). du aditza. Labrar la tierra, tallar piedras, madera, etc.. Ondo landutako lurrak ikusten die Araban./ Argiñ orrek ederki lantzen dau arrixa. .. 2. landu, landúa. (d). adjektiboa. Esculpido, -a.. Azur landuz einddako orratzixa da./ Egur landuzko egalak dauzka teillatuak.. Ik. árlandu..