Skip to main content

Antzuola

  • sasberatu. (-). aditza. (Antzuola.) "Ganaduek eta ardiek beherakoa izan.. Ardixak sasberatuta dae." (Lar Antz). .
  • satsarda, satsardia. (-). izena. (Antzuola.) SISARDA (LEIN.). Sarda zuzena. . Lau aginduna da satsardia. (Lar Antz).. Etim. sats+sarda.
  • signifikantza, siginifikantzia. (-). izena. (Antzuola.) Esanahia.. Gure aittak esate eban: .
  • sobrantixa. (-). izena. (Antzuola.) "Sobratzen dena; lujorik ez, gehiegikeriarik ez.. Iñaxik eztauka sobrantixa haundirik./ Sobrantixa aundi barik bizi die Felipe-ta." (Lar Antz).. Ik. sóbrante.
  • soman egon. (-). esapidea. (Antzuola.) "Pendiente, al loro egon, ibili." (Lar Antz). .
  • sunsunkorda be bai. (-). esapidea. (Antzuola.) "'Y un jamón!' erakoa.. .
  • Tabernatik datozenak burua bero eta ankak otz. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz). .
  • tokillo, tokillua. (-). izena. (Antzuola.) "Ganbara bazterrean egoten zen toki itxia; bertan txitak ateratzen ziren edo mizpirak gordetzen ziren.. Erautzan txorixuak tokilluan eote zien." (Lar Antz) . Etim.: toki+illun. Bada Oñatin Tokillo izeneko baserria..
  • topiñ. (-). (Antzuola.) TUPIÑ (ANTZ.). 1. topiñ, topíña. (c). izena. Beheko suan jarri ohi zen metalezko ontzi ipurdi-zabala.   Marmita de hogar.. Topiña. Anka barekua. Babalapikua gertatzeko be bai... astiros gauzia eitteko zan ori. Astirosao eitten dok or gauzia. Don. .. 2. topiñ, topíña. (c). izena. Bi eskulekudun lurrezko ontzi ipurdi-zabala, txorixoak oliotan gordetzeko eta balio duena.. Oni, motz oni, asta biko topiña. Onen formia, ipurdia zabala zebalako biribillian. Don.. Ik. lurrézko pítxar..
  • tortoka, tortokia. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Izakeraz emakume sinpatikoa eta atsegina ez dena, eta gainera fisikoz haundi eta baldar samarra dena." (Lar Antz)..
  • trangal, trangala. (-). adjektiboa. (Antzuola.) TRANGALOTA. "Baldarra, zakarra. (Lar Antz).. Sin. trakatz, trauskill.". Sin. tráuskill.
  • tripaki-laiño, tripaki-laiñuak. (-). izena. (Angiozar., Antzuola.) "Los cirros (nubes)." (Izag Antz).. Ik. beláiño.
  • tronpil, tronpilla. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Pertsona haundia, potoloa, takarra.. Sin. potril, tronpil, tronpota..
  • 2. tronpoillo, tronpoillua. estepan. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Pertsona lodi samarra." (Lar Antz)..
  • trukaitz, trukaitza. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Pertsona torpea, eskulanetan traketsa eta takarra." (Lar Antz)..
  • tturrukunttun, tturrukunttuna. (-). izena. (Antzuola.) "Zopa mota bat." (Lar Antz)..
  • txastartu. (-). aditza. (Antzuola.) ZASTARTU. "Txikitu, gastatu, zaztartu.... Gizon asarria izen da, baiña oin ziero txastartuta dao." (Lar Antz). .
  • txilibittero, txilibitterua. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Pertsona arina, txoriburua, seriotasun gutxikoa.. Makiña bat txilibitero dao erri onetan." (Lar Antz).. Sin. frantxuleta, txilibitu (Lar Antz).. Sin. txóliñ, kaskáriñ.
  • tximo iñ. (-). esapidea. (Antzuola.) "Busti.. Dantzan ibili tta tximo indda etorri zan etxea." (Lar Antz). .
  • tximutz, tximútza. (d). izena. (Antzuola.) IMUTX (EIB.). Chinche.. Sin. txíntxe.
  • 2. txinga, txingia. (-). izena. (Antzuola.) "Euskaraz egitearren zigor modura ikasleari ematen zitzaion eraztun edo aro modukoa. Azkenengo izaten zuena eskolan geratzen zen zigortuta." (Lar Antz)..
  • 3. txinga, txingia. (-). izena. (Antzuola.) "Sutarako egurrak txikitzeko erabiltzen zen tresna.   Cuña de hierro." Lar Antz). . Txingiakin txeetze giñutzen laberako egurrak ogixa in bi giñuanian..
  • txirki-mirki. (-). izena. (Antzuola.) 1. txirki-mirki, txirki-mirkixak. (-). izena. (Antzuola.) "Traste txikiak, baliorik gabekoak, merezi ez dutenak.. Ezer eztot erosi, txirki-mirkixa besteik etzeuan." (Lar Antz). .. 2. txirki-mirki, txirki-mirkixak. (-). izena. "Chuchería.. Hainbeste txirki-mirki ezizu jan./ Oingo umiak zenbat txirki-mirki jaten daben!" (Lar Antz). ..
  • Umiak ume, Inglaterran be ume. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)..
  • urdaiontzo, urdaiontzua. (d). izena. (Antzuola.) URDAIUNTZO, ONTZO. "Cada una de las patas del cerdo con su carne: lau urdaiontzo." (Izag Antz)..