Bergara aldeko hiztegia
labétxe, labetxía.
(c).
Izena.
labetxu.
Txabola edo estalpe batean dagoen labea. · Horno de pan situado en una chabola o cobertizo.
“Meterioneko labetxia aspaldi bota zan.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-approximately-equal-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
labe-zátar, labe-zatárra.
(d).
Izena.
Labea garbitzeko erratza; aipuan dator deskrizioa. · Barredero de horno.
“Guk labe-zatarra esaten gontsan: arbi-ostro ero garo berde ero, berde moltso bat aga baten puntan batu da sua baztar batera batzeko. Don.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
labóre, laboría.
(c).
Izena.
Garia, garagarra, artoa. · Cereal.
“Len labore asko artze zan emen baiña oiñ artua bakarrik. Oso hitz arrunta baserritarren artean.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
labóre-lúr, labóre-lúrra.
(c).
Izena.
Laborea hartzen den lurra.
“Kastilla aldekuak emenguak baiño labore-lur obiak dittuk.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
labore-úrte, labore-urtía.
(c).
Izena.
Laborea hartzen den urtea, ona edo txarra, batik bat.
“Aurtengua labore-urte ona izan da.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
labrádore, labradoría.
(c).
Izena.
Laboraria, nekazaria. Labrador
“Riojako jentia, geixena labradoria da.”
Euskal Herritik kanpokoez aritzerakoan, batik bat. Hemengoa baserritarra.
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-medium-priority-96.png)
lábrantza, lábrantzia.
(b).
Izena.
Laborantza. · Labranza; sobre todo en el sentido concreto de tierra labrada.
“Eurixa ein ddau ta eztago labrantzarako giroik./ Frantzia-Euskal Herrixan zelai asko ta labrantza gutxi ikusten da.”
Agian iparraldeko laborantza hitzak baino zentzu hertsiagoa du..
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-medium-priority-96.png)
labrau.
1.labráu.
(b).
Aditza.
Lurra landu.
2.labrau.
(b).
Aditza.
Egurra landu. Labrar.
“—Korapillua bistarako dotoria da? —Bai; aura labratzen danian oso edarra urtetzen jok. Sebas.”
landu.
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
laen.
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
lafíau.
(c).
da
Aditza.
lagunartekoa
lapíau.
Mozkortu. · Emborracharse.
“Sardaua probau bia giñuala-ta, asi giñuztan tonto-tonto, ta azkenerako danok lafiauta./ Gaur majo lapiauta jak ori. Don.”
ohar bat
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-approximately-equal-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
lága.
1.laga.
(a).
du
dio
Aditza.
Dejar.
“Sukaldian laga dot poltsia.”
ZERI laga, horrelakoetan: LANÁI, ERANÁI, .
Esaerak:
Nun artu, an laga.
Esaera.
"Gauzak hartutako lekuan laga behar dira." (Lar Antz).
Esamoldeak:
laga egin bia jako.
(c).
Esapidea.
Ona, kalitate onekoa, trebea... dela.
“Riojako ardauai laga egin bia jako./ Orri txistiak kontatzen laga egin bia jakok. ”
lagía laga.
(c).
Esapidea.
Behin gauza bat
“Illuna zetorrela-ta, urrengo egunian batzekotan laga giñuzen bi sagar arbola, baiña badakizu, lagia laga, ta bertan usteldu die. ”
lagaixok/n!.
(c).
Ez ezak pentsa. · Déjate.
“Lagaixok. Eriotza beti dok bildurgarrixa. (Etxba Eib)”
2.lagía, lagía.
(d).
Adjektiboa.
Utzia, jareina. Dejado, -a.
“Mutil ona da baiña oso lagia bere gauzekin./ Laster galduko jok giltzia, ain dok lagia eze.”
Mugatuan bakarrik..
jaráiñ.
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-medium-priority-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-medium-priority-96.png)
lágun.
1.lagun, lagúna.
(a).
Izena.
Amigo, -a, compañero, -a.
Esamoldeak:
lagun-modúko, lagun-modukúa.
(c).
Izena.
Lagun-lagunak ere ez, baina zerbait bai.
“Arek lagunak eta lagun-modukuak alde guztittan dauzka. ”
lágun artu.
(c).
du
Aditza.
Ekintza bat egiteko norbaitekin elkartu.
“Beran moduko bi kalamidade lagun artuta ein juan atrakua./ Mendira joateko ezizu erozeiñ lagun artu.”
2.lagun, lagúna.
(b).
Izena.
Persona.
“Amabost milla lagun kabitzen die belodromuan./ Eztot sekula ainbeste lagun batera ikusi.”
Ia beti zenbatzaileekin eta mugagabean.
.
3.lagun, lagúna.
(b).
Izena.
Bizilagun. · Habitante.
“Zenbat lagun bizi da zure errixan?”
Ia beti zenbatzaileekin eta mugagabean.
.
4.lagun, lagúna.
(b).
Izena.
Zapata eta galtzerdietan, adibidez, parearen beste alea.
“Galtza bakarra zeuan labadoran. Onen laguna nun dan badakizu? ”
5.lágun eiñ.
(b).
dio
Aditza.
Acompañar, hacer compañía.
“Tia gaixoik dago oian da lagun eittera joaten jako gure ama./ Tio txoferra da ta berakin iñoiz Barzelonara joaten naiz lagun eiñaz.”
6.lágun eiñ.
(b).
da
Aditza.
Hacerse amigo, -a.
“Arrantzale baten lagun ein giñan Ondarruan.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-medium-priority-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-medium-priority-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
lagúnarte, lagúnartia.
(c).
Izena.
La cuadrilla, la compañía, el ambiente de los amigos.
“Ondo bizi ei da Ameriketan, baiña emengo lagunartia falta i jako./ Andriai iges eiñ da lagunartera joaten da./ Lagunarte ederrian pasau giñuan eguna.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
lagúndu.
1.lagundu.
(a).
dio
Aditza.
Ayudar.
“Muebliak jasotzen lagundu dost.”
2.lagundu.
(a).
dio
Aditza.
Acompañar.
“Nai bozu gustora lagundukotsut etxeraiño.”
NOR-NORI-NORK..
3.lagundu.
(c).
da
Aditza.
Adiskidetu. · Amigarse de nuevo.
“Umiak asarretu orduko laguntzen die.”
aixkirátu.
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-medium-priority-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
lagungárri, lagungarríxa.
(c).
Izena.
Zerbaiti laguntzen dion zera. · Lo que acompaña o ayuda a algo.
“Ardaua gaztaian lagungarri ona da./ Nerekin ainbeste akordatze ziela jakittia lagungarri izan jatan.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
laguntásun.
1.laguntasun, laguntasúna.
(b).
Izena.
Ayuda.
“Laguntasun edarra emoten jao alabiak amai./ Ipuiñ asko ta laguntasun gutxi ufalak arrapautakuendako.”
láguntza.
2.laguntasun, laguntasúna.
(c).
Izena.
Compañía.
“Bakarrik bizi da ta laguntasun puxkat ondo etorriko jako./ Telebisiñuak laguntasun aundixa eitten dau.”
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
lagúntxo, laguntxúa.
(c).
Izena.
Lagun mina (adiskidea, nobioa, maitalea...). · Amigo/a íntimo/a.
“Zapaturo Donostiara joaten da, an dauka bere laguntxua ta./ Gure neskatilliak primeran pasatzen dau bere laguntxuekin.”
-txo hemen ez da txikigarria, bihozkoia baizik. Azen.: láguntxo ere bai.
.
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-medium-priority-96.png)
láguntza, láguntzia.
(c).
Izena.
Laguntasuna. · Ayuda, auxilio.
“Laguntza gutxi dauka basarrittarrak.”
laguntasun.
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-info-squared-96.png)
![](/modules/custom/hiztegia/assets/icons8-quote-96.png)