Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

2. truk eiñ. (c). du aditza. TRUKE EIÑ. Trukatu, truke egin.   Trocar, cambiar una cosa por otra.. Nai bok zapatak truk eingo jittuau gure zapatak. . Sin. trukáu.
2. sandiós izan. (c). esapidea. (adierazkorra.) Norbait handiustekoa dela esateko konparaketa gisa erabilia honelakoetan:. Batzuek sandios diela uste juek eta gero ezebez./ Ze uste jok pa orrek, sandios dala, ala?.
san martiñ, san mártiñak. (a). Irailak 16, San Martin Agirrekoaren jaiak. Horretaz gain badira beste bi san Martin egun: Tours-ekoa azaroaren 11n, eta Paskua san Martingo (San Martin obispoa) udaberrian, Paskua astelehenean, Ozaetako jaiak. . Ik. Paskúa Udaberríko.
sagasti bedar. (-). Ik. áski.
oso(r)ik egon. (-). esapidea. Haurdun dagoen andrea oraindik umea egin gabe egon.. Zela dago Maria, oinddio osoik dago? .. Emakume birjinari OSORIK DAGONa esan izan zaiola dio Don.k: Osorik dagona, loria, neska-loria.. Ik. neska-lóra.
2. oiñ. (b). juntagailua. Orain. · Ahora, ahora bien.. Obe zeunke nerekin etorriko baziña. Oiñ, naixao bozu gelditzia, geldittu. .
nunbaitt. (-). juntagailua. "Por lo visto.. Pastilla mordo bat artzen dot eta nunbaitt arekin bizi naiz." (Lar Antz). . Sin. ítxuria.
nórbaitt. (b). izenordaina. Bateon bat.   Alguien.. Norbaittek badaki ze pelikula botatzen daben?. Azen.: norbáitt ere bai.. Ik. nor ero nor, baten bat, iñor. norbaitt izan, . (c). esapidea. Norbait inportantea edo errespetuzkoa, izan.. Poliziak saludua ein ddotsa ta ori be izango da norbaitt./ Biar ero etzi norbaitt izan nai dabenak estudixau ein bia dau. ..
narrúsendo, narrúsendua. (c). adjektiboa. Caradura (zentzurik gogorrenean).. Narrusendo zittal bat egon zan Eibarren mediku.. Ik. arpégigógor. nárru sendúa euki. (c). esapidea. NARRUA EUKI. Tener muchísima cara, pocos escrúpulos.. Politiko geixenak narru sendua dauke. . "Sendo"-k "lodi" esan nahi du Bergaran. Baita NARRU BELTZA EUKI. Baiña orrek narru beltza euki, tta ezek inporta ez. NARRUA EUKI soilik ere bai: Ik daukak narrua ik./ Ire narruakin abarkak pe ein leizkek...
mingárri, mingarríxa. (c). adjektiboa. Doloroso, -a (zentzu ez fisikoan).. Mingarrixa da ikastolako umiei erderaz entzutia. . Ik. minbéra.
mamala, mamalie. (-). (Aramaio.) Erdi inuzentea, txepela (emak.).. Ik. memélo, -a.
3. kánilla, kánillia. (-). izena. "Josteko makinaren haria batzekoa." (Lar Antz)..
kálandra, -e, -ia, kálandria. (c). izena. KALANDRES. Alauda arvensis. Paseko txoria.   Alondra, calandria.. Kalandriak paseko bidigarruekin batera ibiltzen die./ Kalandre (edo kalandria edo kalandra) gutxi etorri da aurten.. Mugagabean hiru formak entzun daitezke. Elgetan kalandres eta txirri-txorro ere bai. (Saras Hegaz)..
kákazarra!. (b). interjekzioa. Interjección que denota contrariedad, disgusto.. Plaiara joango giñala, ta kakazarra!. Ik. putza!, útsa!.
jóta kéia. (c). esapidea. JOTA SUA, JOTA FUEGO. Jota sua, ahalegin osoz.. Lanian diardu jota keia.. Ik. dáleketepego.
ilbéte. (d). izena. Ilargi betea dagoen eguna.   Luna llena.. Biar da ilbete.. Mugagabean entzun ohi da eta goikoaren gisako testuinguruetan. Osterantzean illargi bete. . Ik. illárgi béte.
zuma zúri, zuma zuríxa. (d). Salix viminalis..
ziríxa sartu. (c). esapidea. Gezurra sinistarazi, adarra jo.   Hacer creer una mentira, engañar.. Ziri edarra sartu dotse askoi Torreviejako apartamentuekin. . Ik. larakúa sartu, porrúa sartu, ziripote.
1. zanpátorta, zanpátortia. (d). adjektiboa. Aurpegi borobil-borobilekoa.   Se dice de personas con cara de torta; zampatortas.. Musu biribill...; zera danian, maluz-malutza danian, zanpatortia. Talo-mosua be esan izan dok eta. Klem./ Kamarera barrixa, aura da zanpatortia.. Baita: Orrek dauka zanpatorta arpegixa. . Ik. talo-arpegíxa éuki.
ur géldi, ur geldíxa. (c). izena. Agua estancada.. Ur geldixan ugaritzen die ugarixuak./ Ur geldixa usteldu eitten da. .
txarríttan eiñ. (b). esapidea. Piper egin.   Hacer novillos.. Txarrittan eiñ da bein baiño geixaotan joate giñuztan Mari Justai keixak arrapatzera.. Sin. eskuela martxando eiñ (Elg.), kalba eiñ (Oñ.).. Sin. pípar eiñ.
3. tirátu, tirétu. (b). du aditza. Tximiniak kea kanpora atera.   Tirar una chimenea.. Ze moduz tiratzen dau zuen tximinixiak?.
1. puxketa, puxketía. (a). izena. Zatia.   Trozo, pedazo.. Emoiozu ogi puxketa bat.. ogi puxketian modukua izan, . (-). esapidea. Pertsona ona izan...
pétxera, pétxeria. (d). izena. Pechera, especie de sostén antiguo.. Etzan oingo sostenen moduan; zan jaztekua, txaleko bat balitz bezela, puntilladuna lepuan, puntilliakin, da gero emen estutu zela eitten zan loturan ba, puxkat lotu eitte zan aurrian, txalekua, da orduan ba puxkat petxuak gora eusteko ta ola. Petxeria. Don.. Uste dugu gorontz eta petxera gauza bera direla. . Ik. gorontz.