Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

erlojéro, erlojerúa. (b). izena. RELOJERO. Relojero.. Orain RELOJERO gehiago. . tontuena erlojerua, . (c). esapidea. Tontorik ez dela gelditzen adierazten duen esapidea. . Gure auzuan tontuena erlojerua...
eruán-oneko, eruán-onekúa. (d). adjektiboa. (Eibar.) Eraman handikoa.   "Pacienzudo, sufridor.. Gerran eta baketan, etxian eta kanpuan, eruan-onekua..
2. górri, górrixa(k). (-). adjektiboa. Azkenengo gerratean Errepublikaren alde jokatu zutenak. Baita oso ezkertiarrak, orokorrean (komunista, anarkista...).   "Los rojos". Los que en la última guerra lucharon por La República. También, izquierdista radical (comunista, anarquista...).. Zuen tio gorrittan ibillitakua dok./ Gorrixak Elgeta aldian jezian da nazionalak Bergan./ Zela daukan famelixia ta Bilbon, eta joiela e, orra gorrixetara pasatzera. Fran./ Eibarren gorrixak zien nausi. . infrañuko Patxi baiño gorrixaua, . (-). esapidea. (Eibar.) Oso gorria, ezkertiarra. (AAG Eibes)..
3. gauzia!. (c). interjekzioa. Vaya cosa! A qué cosas le das importancia.... Gaur Elgetara igo juat bizikletan. .
1. garbi, garbíxa. (a). adjektiboa. Limpio, -a, claro, -a, pulcro, -a, transparente.... Ik. esku garbíko.
1. gero. (a). adberbioa. Luego. . geróra, . (c). adberbioa. A largo plazo.. Baleike gerora asuntua konpontzia, baiña oingoz eztauka itxuraik./ Iñok eztaki gerora ze pasauko dan... geróko, . (-). . 2. geroko, gerokúa. (b). izenlaguna. Etorkizuneko.. Beti geroko esperantzan bizi izan ga./ Oingua ala gerokua da ori?. Ik. aber gero.. 1. geroko, . (a). adberbioa. GERORAKO. Para luego.. —Noizko geldittu zate? —Geroko geldittu ga.. GERORAKO ere bai, gazteen artean, gehienbat. ...
ezéla (be). (b). adberbioa. Inola (ere).   De ninguna manera.. Ezin ddot kinielia ezela azertau./ Ezin ddau ezela be titulua etara. EZELÁ BE, batik bat.. Sin. iñúndik iñóra, ezégatik (pe), ezétara (be), iñolá be, iñótara (be).
edur-lápatx, edur-lapátxa. (d). izena. (Oñati.) EDUR-LAPRATX. Lurra ia estaltzen ez duen edur kixia.. Edur-lapatxa dago, irin-kapa baten moduan./ Edur pixkiña dauanian esaten da: edur-lapatxa egin xok. (Izag Oñ).. Ik. txirkora.
eráñuntxo. (c). ARÁÑEUNTXO, ARÁ. Herenegun antxitik.   El día anterior a antes de ayer.. Gaur domekia bada erañuntxo eguena. . erañun-antxitik baino erabiliagoa.. Sin. erañun-antxitik.
abelétxe, abelétxia. (d). izena. (Eibar.) "Majada.. Iragorriko abeletxian izan giñan egun artan..
2. abéndu, abéndua. (d). izena. (Eibar.) (Milvus sp.) Milano. Abenduak eruan deskuz txitxarik geixenak. Sin. miru, txittalapur.” (Etxba Eib). “Buteo buteo. Ratonero. Sin. txitxalapur.” (SB Eibetno).. Ik. míru, txitxalapur.
agíri. (-). 1. agiri, . (a). da-du aditza. AGERI. Begian aurrean egon.   Aparecer. Estar a la vista, en el campo visual.. Nere karteria ezta iñun agiri./ Begiratuizu gure umiak agiri dien ala zer.. Orainaldi bukatugabean eta lehenaldi bukatu gabean erabil daiteke. Era bukatuetan agertu. Ietargixa agiri da: iretargia ikusten da; ietargixa agertu da: iretargia azaldu da, irten da. NOR-NORK bezala ere erabil daiteke. Keixa arboliak eztau agiri bape aleik./ Orrek agiri dabe diru asko daukela... 2. agíri, agiríxa. (a). izena. Documento, justificante, recibo.. Kontribuziñoak pagau nittuan baiña agiririk etzosten emun... 3. agiri, agiríxa. (c). adjektiboa. Bistan dagoen gauza edo lekuaz esaten da.   Dícese de la cosa evidente, de lo que salta a la vista, del lugar muy visible, etc.. Gauza agirixa da alkarrekin asarretuta dabitzena/ Oso leku agirixan dago Agarregoikua.. agiríxan egon, geldittu, etab. (c). esapidea. Argi eta garbi egon, gelditu.   Quedar patente, al descubierto, estar a la vista.. Agirixan geldittu da zeiñek dakixen fubolian da zeiñek ez./ Agiri-agirixan eukitzeittue diruak. ...
alekia artu. (-). esapidea. Agarrotarse, griparse.. Makiña bati bein ejiak alekia artu ezkero arreglo zailla izaten jok..
bótilla bero, bótilla berua. (-). Ur beroz betetako botila. Ohea berotzeko erabili ohi zen. Ladrillo beroa, harri beroa edo poltsa beroa ere bai..
lapur bíllur bárik. (c). esapidea. Majo edanda.. Atzo lapur billur barik etxeratu giñuztan. .
1. ar. (-). 1. ar, arra. (a). izena. Macho. . Ant. eme. arra kendu, . (c). Estaltzeko jarritako arra aldendu... arra emon, arra bota. (c). ARRA BOTA. Abere eme bati jabeak arra ondoan ipini estal dezan.. Laster arra emoteko edadian egongo da auntza./ Noiz bota biar jak arra biorrai?... 2. ar, arra. (-). izena. (Eibar.) "Beste baten barruan sartzen dan piezia.   Macho (en troquelería, en ajuste, en fundición)." (SB Eibetno).. Ant. eme..
amándria-bisábuela. (d). izena. Bisabuela.. Ik. bisábuelo, -a.
bristaría eiñ. (-). Brillar.. Sin. bríst eiñ.
búrla, búrlia. (a). da izena. Burla.. Iker beti burlaka ibiltzen jat. . búrla eiñ, . (a). aditza. Burlarse.. Ori burla eittia baiño geixao da./ Burla ein ddoste eskolan... búrlaka, . (a). adberbioa. Burlándose.. Iker beti burlaka ibiltzen jat...